Những đứa con thất thủ của đất [19]

tranh Van Gogh/Hà Lan

 

 

 

19/   mật khẩu để mở vào phần tăm tối của hoàn vũ, đêm, là lòng quyết tâm của bầy đàn, vẫn còn dễ dãi hơn nhiều thời ông tổ làng tôi đứng dưới chân núi Mun ngẫm nghĩ [rồi nói đây là làng Cù] thì trong tay ông và trong tay đám người theo ông là con số không cộng với  mảng rừng cây trải dài trước mặt, giờ, tuy phải lấy đêm làm ngày, nhưng thật ra trước mặt chúng tôi cũng chỉ là cái khoảnh khắc khác của cuộc chuyển động của hoàn vũ, đêm là phần nối dài của ngày, chỉ có điều, cái thời khóa biểu của sinh tồn có hơi đảo ngược một chút, từ ngày ông Thông Thống lập ra làng tôi cho đến lúc ấy đêm chỉ dành cho việc ngủ nghỉ, giờ thì chúng tôi phải đi cày vào ban đêm, họp chợ vào ban đêm, đi học vào ban đêm, thậm chí, muốn lui tới thăm nhau cũng vào ban đêm, cái phần có ánh mặt trời, ngày, thì người Pháp thực dân đã dành cho bọn họ để làm các công việc như thực hiện các cuộc oanh kích, các trận càn [lính đánh bộ đổ bộ vào các khu dân cư] đêm đến, người cày ruộng ở làng tôi cầm cây cày bước đi trong đêm tối thì nghĩ ngợi, từ việc đột nhiên từ bỏ thứ nhịp điệu sinh học như phần nối dài của sự sống, chứ gì nữa, sáng ra, vác cây cày bước đi trên con đường làng, ánh mặt trời buổi sớm mai với tiếng chim hót ở trên đầu như thể thứ năng lực huyền bí của hoàn vũ neo lại niềm hứng thú vĩnh hằng: cứ thấy yêu cuộc cần lao của mình biết bao và cứ thấy như thể mình với đất trời bốn phía có mối liên quan mật thiết nào đó [khi không còn cảm thấy mối liên quan ấy là chết], từ những thứ bản sơ như thế lại chuyển sang những thứ rộng lớn hơn, cái vĩ mô, thường thì một người cày ruộng ít quan tâm đến, hoặc không phải ít quan tâm mà là mù tịt về nó, nhưng đã đến nước ấy, đêm không thể ngủ nghỉ mà phài đi cày, thì một người lạc quan đến mấy cũng phải nghĩ ngợi, có thể, trong những tháng năm gian lao ấy, có ai đó, đêm, dừng cày, ngồi nhìn bầu trời đêm, những câu hỏi dồn dập nảy ra trong đầu, những câu hỏi có tính cách vĩ mô,  những câu hỏi về chiến tranh, về  mối quan hệ giữa các nước trên thế giới, những câu hỏi về thân phận của người cày ruộng, không tự trả lời được, lại thở dài, lau nước mắt, và tiếp tục cuộc cày đêm,  

 

Bên bờ vịnh Cri Bonei [Bi Lị Thi Nại]
8.30 AM  13.2.2022
[trong tiểu thuyết đang viết: NHỮNG ĐỨA CON THẤT THỦ CỦA ĐẤT]