Những vầng trăng bặt dạng/Về phía nhà nào/Đại mộng

 

tôi và nàng lại nghe vang lên những lời ca tuyệt mỹ của Walt Whitman
những lời ca về nước Mỹ
Trên đường đi tôi dừng trong chốc lác,
Của bạn đây! và đây nước Mỹ!
Vẫn là thứ hiện tại tôi đề cao, vẫn là thứ tương lai của những Xứ Sở tôi thông báo trước về điều vui vẻ và tuyệt vời,
Và với quá khứ tôi nói to lên  những gì là biểu trưng còn giữ được của người dân bản địa da đỏ.

 

Những người dân bản địa,
Khởi từ hơi thở  thiên nhiên, hòa cùng tiếng mưa tiếng gió, gọi nhau như lũ chim lũ thú trên rừng, đã nói với chúng tôi một cách rõ ràng về những tên đất tên làng, 
Okonee, Koosa, Ottawa, Monongahela, Sauk, Natchez, Chattahoochee,
      Kaqueta, Oronoco,
Wabash, Miami, Saginaw, Chippewa, Oshkosh, Walla-Walla,
Sống như với những Xứ Sở  họ cảm xúc, họ bắt đầu, mang theo nước và đất với những tên gọi [Walt Whitman, Lá Cỏ, Ra đi từ Paumanok, đoạn 16]

 

người da đỏ gọi hòn đảo Long Island của họ là Paumanok, nơi Whitman chào đời
có một niềm kiêu  hãnh như thể nối dài của giấc mơ kiêu sa
nước Mỹ là giấc mơ của Whitman
trong giấc mơ của Whitman có niềm cảm xúc của  những người làm cuộc bắt đầu ở châu Mỹ, những người  luôn mang theo bên mình tên của những vùng đất thân yêu
buổi chiều vàng ố niềm sử lịch

bà mẹ châu Mỹ giật mình nhớ đến dòng máu hợp chủng trong người
hệ lụy của những giấc mơ khởi từ bước chân Christopher Columbus trên hòn đảo ở biển Caribbe

cái thế kỷ oan khiên
Aztec và Inca nghìn năm văn vật bị đem ra làm ví dụ cho cách thức tiến hành chủ nghĩa thực dân
các tay súng Tây Ban Nha chủ xướng cuộc chơi
Hernando Cortés, năm 1519,  bắn vào Mexico của người Aztec
Francisco Pizarro, năm 1531, bắn vào Peru của người Inca
các bạn hãy nhớ thật kỹ tên họ những người này bỡi bọn họ là những người đầu tiên khẳng định cho giấc mơ của phương tây châu Âu

thống trị châu Mỹ có nghĩa khai thác các thứ của cải châu Mỹ bằng các phương tiện khoa học kỷ thuật phương tây và bằng sức của đám dân  bản địa và  sức của đám nô lệ da đen mang từ châu Phi sang

thống trị châu Mỹ có nghĩa đám dân các chính quốc [Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha, Hà Lan, Anh, Pháp…] lần lượt đổ sang châu Mỹ để làm giàu, có nghĩa là cuộc hôn phối vĩ đại giữa đám dân các chính quốc với đám dân châu Phi và đám dân bản địa châu Mỹ

nàng đã cung cấp cho tôi những con số ấn tượng
trong thế kỷ 19  hằng triệu người châu Âu đã bỏ rời quê hương đến với châu Mỹ
và trong cuộc chinh phục của Tây Ban Nha ở Trung Mỹ hằng triệu người Aztec đã bị giết chết
và tôi thì cũng nhận ra, rằng, hơn bốn thế kỷ phương tây châu Âu thống trị phần còn lại của trái đất đã làm tiêu tan nền văn minh cổ kính của châu Mỹ,  nền văn minh phương tây châu Âu chuyển qua cái lò nung hợp chủng châu Mỹ  làm sản sinh những hào kiệt trong  chính trị, khoa học, triết học, văn học…mà đỉnh cao là nước Mỹ, nhưng cái lò hợp chủng vốn được nung bằng thứ nhiên liệu tham tàn lại làm sản sinh thứ chủ nghĩa phân biệt chủng tộc tệ hại vẫn còn âm ỉ cháy trong lòng châu Mỹ

 

 

(*)On my way a moment I pause,
  Here for you! and here for America!
  Still the present I raise aloft, still the future of the States I
      harbinge glad and sublime,
  And for the past I pronounce what the air holds of the red aborigines.

  The red aborigines,
  Leaving natural breaths, sounds of rain and winds, calls as of birds
      and animals in the woods, syllabled to us for names,
  Okonee, Koosa, Ottawa, Monongahela, Sauk, Natchez, Chattahoochee,
      Kaqueta, Oronoco,
  Wabash, Miami, Saginaw, Chippewa, Oshkosh, Walla-Walla,
  Leaving such to the States they melt, they depart, charging the
      water and the land with names.

[Walt Whitman, Leaves of Grass, Starting from Paumanok, Section 16]
http://www.gutenberg.org/files/1322/1322-h/1322-h.htm#link2H_4_0026