Giovanni Bosco /Ý
và con họa mi nhỏ đang tập luyện/bài thuyết trình của mình bên con đường cao tốc/và bất cứ cuộc hành trình nào, bất cứ cách thức dạo chơi nào/chỉ là [thứ] chủ nghĩa thần bí cho những người mới bắt đầu/ and the little nightingale practicing/its speech beside the highway/and any journey, any kind of trip/are only mysticism for beginners /ADAM ZAGAJEWSKY [Ba Lan, 1945] – CHỦ NGHĨA THẦN BÍ CHO NHỮNG NGƯỜI MỚI BẮT ĐẦU
tôi có đắn đo một chút rồi cỡi xe hồng trần lên núi Lũng, cỏ cây thơm mùi tháng giêng, ai đó đang vỗ đá hát: hãy thôi đi những trù tính đen tối/ở đầu kia mặt đất đã nhìn thấy những kẻ mặc áo gấm bước ra khỏi giá buốt…câu hát như thể sấm truyền của thời đại, tôi cảm thấy hứng thú, dựng ngọn bút xuân thu của mình lên, với làng Cù tôi, núi Lũng như một cuộc tham khảo dài hạn, một cuốn bách khoa toàn thư, ở đó, người ta có thể hỏi về cách thức bước đi như một người có nhân cách bằng cách đứng nhìn một con nai bước đi trên bờ suối, cái cách thức một con nai bước đi trên bờ suối là không còn phân biệt nó với bờ suối, không còn phân biệt nó với cái bóng của nó trên dòng suối, một cuộc thể nhập như thể thứ năng lực tiền nghiệm [một thứ bẩm sinh của hoàn vũ] và khi thấy cái bóng con nai trên dòng suối chợt tan bỡi có đám mây chợt kéo qua bầu trời che mất ánh mặt trời người ta không thể không nghĩ đến cuộc tương quan huyền nhiệm giữa các sự vật trong trời đất, ồ, núi, cứ như thể một đoàn người, tự buổi ấu thơ núi đã mang lại cho tôi nỗi ngạc nhiên, cứ mở cửa ra hè ngồi nhìn núi thì đám rừng cây trên núi ấy cứ như thể một đoàn người đang bước dần về phía tôi, cái hùng vĩ của núi rừng đã thành ra thứ biểu tượng đầy tính nhân loại, có thể là bạn đi hỏi núi thế nào là một cuộc tình, và sẽ được lũ chim giảng cho bạn hiểu bằng cách chúng cùng ứng lên, hót, tiếng hót của chim là bản tình ca vĩ đại, bỡi chính rừng cây với suối nước với bầu trời cao đã nuôi dưỡng tâm hồn chúng, tiếng hót của chim là cuộc tường trình về những cuộc tình trong trời đất, nếu không có lũ chim giảng cho bạn nghe, bạn cứ việc ngồi lại dưới một gốc cây rừng, chỉ trong chốc lát bạn sẽ thấy mình muốn tựa người vào cái cây rừng ấy để nghĩ ngợi, chỉ là vì bạn không chịu xua đi những ký ức tồi tệ về cuộc sống, khi đã tựa vào một cái cây rừng chẳng biết nói năng như thế bạn không thể không nghĩ ngợi về thiên nhiên như một cuộc sinh tồn thầm lặng [cũng là một thứ bẩm sinh của hoàn vũ] có phải trên đầu bạn cái mái che bằng lá cây rừng mặt trời đang xuyên qua nó đang rắc lên người bạn thứ chữ đủ các thứ hình dáng, chẳng có thứ nào nói với bạn lời nào, nhưng là bạn vẫn cứ nghe thấy sự sống vẫn đang dịch chuyển [ào ạt] từ đất lên cây và từ cây xuống đất [cũng một cuộc trao đổi bẩm sinh] và những thân rễ cành nhánh của cây đang quyện chặt vào nhau, bạn đang ở giữa cuộc hòa âm của hoàn vũ, một cuộc tình theo nghĩa chân xác nhất, ồ, núi, cứ như những gợi mở bất tận, buổi sáng tháng giêng, tôi cứ giữ chặt ngọn bút xuân thu của mình, và ngồi lại với minh triết của cỏ cây,
[Trong Những Ghi Chú]
