Rainer Maria Rilke [Đức, 1875-1926] Bi ca Duino/ Khúc 2

 

 

Mọi thiên thần đều khủng khiếp. Và chưa 
a, bạn có biết, tôi cầu nguyện cho bạn, gần như cái chết
những loài chim của linh hồn. Những ngày của Tobias ở đâu
khi một trong bước đi sáng giá nhất của bạn nơi ngưỡng cửa giản đơn,
che dấu một vài điều gì đó cho cuộc hành trình và đã
                                                          không còn tuyệt vời nữa
(Như một chàng trai trẻ,  với một chàng trai trẻ tò mò nhìn ra bên ngoài)
Giờ hãy để cho  Các vị thiên thần, kẻ nguy hiểm, từ đằng sau các vì sao,
bước xuống bước đơn giản và hướng về chúng tôi: trái tim
                                                                    của chính chúng tôi,
đập ở trên cao làm chúng ta gục ngã. Bạn là ai?

 

Những thành công ban đầu. Sáng Tạo là  niềm thích thú,
những dãy núi, những ngọn [núi] được nhuộm đỏ bỡi
                                                               những tia sáng đầu tiên
của mọi nguồn gốc—phấn hoa của thiên tính đang trỗ hoa,
những kết hợp của ánh sáng, những hành lang, những bậc
                                                                   thang, những ngai vàng,
những khoảng tồn tại, lá chắn của niềm vui, những cơn bão
của thứ cảm giác khoái trá và đầy bão táp và, đột nhiên, cô đơn
những tấm gương soi: gom hết những vẻ đẹp ngoại hạng của
                             riêng chúng vào lại gương mặt của chúng lần nữa 

 

Với chúng ta, khi chúng ta cảm thấy, biến mất: ô, chúng ta
tự thở và đi: từ đám tro tàn còn lẫn than hồng đến đám
                                                    tro tàn còn lẫn than hồng,
[chúng] mang lại cho chúng ta hương thơm mờ nhạt: Rồi thì
                                            ai đó có thể nói với chúng ta:
’Vâng, bạn đang ở trong máu của tôi, gian phòng [này],
                                                                           thời điểm Mùa Xuân
đang lấp đầy bạn’….Điều đó có ích gì: bọn họ không thể
                                                                           giữ chúng ta [lại]
Chúng ta biến mất vào bên trong và chung quanh bọn họ.Và đó là những
                                                                người xinh đẹp
ồ, ai giữ bọn  họ lại. Sự xuất hiện, một cách liên tục, đứng lên
trong gương mặt của bọn họ, và vượt qua. Như hạt sương trên
                                                                            thảm cỏ buổi sớm mai,
sự vươn lên của chúng ta từ chúng ta là gì, như hơi nóng
từ món ăn được làm ấm lại . Ô nụ cười: ở đâu? Ô cái nhìn đăm đắm:
sự mới mẻ, ấm áp, ngọn sóng đang tan ra của con tim- :
ô, chúng ta là thế. Có phải khoảng trống vũ trụ,
chúng ta tan vào, rồi hương vị của chúng ta? Có phải các thiên thần
thực sự chỉ lấy lại những gì thuộc về bọn họ hay những gì tuông
                                                   chảy từ bọn họ,
hoặc đôi khi, nếu bằng cái nhìn tổng thể, một vài thứ gì đó
thuộc về sự tồn tại của chúng ta, như điều tốt đẹp? Có phải khi chúng
                                                                         ta lẫn vào
tương lai của bọn họ là khi có tình trạng mơ hồ trong những gương mặt
của những người phụ nữ đang mang thai? Bọn họ không thể nhìn
                                                              thấy điều ấy trong sự quay cuồng
trở lại với chính họ (Làm thế nào bọn họ sẽ nhìn thấy điều ấy?)

 

 

Những người yêu nhau, nếu họ biết cách, có thể nói ra
những điều kỳ lạ trong bầu không khí của đêm. Vì hình như
mọi thứ che giấu chúng ta. Hãy nhìn xem, sự tồn tại của những cây
                                                              cối, những nhà cửa
chúng ta sống trong đó, vẫn còn đó. Chỉ chúng ta
mới vượt qua mọi thứ, như sự thay đổi của không khí
Và hết thảy một lần, trong  giữ gìn bí mật cho chúng ta, có lẽ một nửa
thuộc điều tủi nhục, một nửa thuộc niềm hy vọng
                                                                không thể diễn tả được

 

 

Tình yêu, mỗi người cảm nhận một cách khác. Tôi hỏi
bạn về chúng tôi. Bạn hiểu thấu chính bạn. Bạn có một tín hiệu ?
Hãy nhìn xem, điều đó [đã] xảy ra với tôi, điều đôi khi vòng tay tôi
thành ra sự hiểu biết về nhau, hoặc điều gương mặt mòn mỏi của tôi
tự dấu trong bọn họ. Điều cho tôi một chút
cám động. Nhưng ai dám tồn tại chỉ vì điều đó?
Bạn, cho dù, người dần trở nên trong niềm vui kẻ khác
cho đến khi, không chống lại được, bọn họ cầu xin:
’Không còn nữa-: bạn, dưới đôi tay bạn
 trở nên giàu có như những năm nho được mùa:
người đôi khi biến mất, bỡi kẻ khác
như vậy là đã đạt được uy thế: Tôi hỏi bạn về chúng tôi. Tôi biết
bạn đã chạm vào cái quá hạnh phúc vì sự âu yếm được giữ lại
vì nơi bạn trú ẩn rất đỗi dịu dàng
không biến mất; vì ở bên dưới nó bạn cảm nhận được
thứ thời gian tinh khiết. Cho nên bạn hứa hẹn
gần như mãi mãi, từ cái ôm. Và chưa hết, khi bạn chịu đựng
những cái nhìn kinh khiếp đầu tiên, và niềm khao khát
                                                                             nhìn ra cửa sổ
và cuộc cùng nhau đi bộ lần đầu, chỉ một lần, xuyên qua khu vườn:
Tình yêu, bạn có giống nhau không? Khi bạn tự nâng mình lên
một người để cho ai đó nói cái gì đó, và treo lên ở đó- hớp từng ngụm
ô, kỳ lạ làm sao người uống sau đó thoát khỏi hành động của họ
 

Bạn có lấy làm kinh ngạc trước sự thận trọng của điệu bộ con người
trên tấm mộ bia của thành Athens Hy Lạp? Có phải tình yêu và sự bắt đầu
là được đặt quá nhẹ lên những đôi vai, hình như chúng được tạo ra
từ [những] vấn đề ở bên ngoài chúng ta?  Hãy nghĩ đến đôi tay
làm cách nào chúng nghỉ ngơi mà không trọng lượng, dù còn
                                                     sức mạnh của cơ thể
Những kẻ tự kiểm soát được mình là  những kẻ hiểu, qua đó: quá nhiều   
                                                             thứ là của chúng ta        
đây là chúng ta, để chạm vào chính chúng ta vậy: những vị thần
có thể ôm mang một cách nặng nề trên chúng ta. Nhưng đấy là công
                                                     việc của các vị thần
giá như chúng ta có thể khám phá  được một thứ thuần khiết,
nơi trú ngụ của nhân loại, một dải đất đầy hoa trái của riêng chúng ta
nằm giữa con sông và đá ! Vì trái tim chúng ta vượt quá chúng ta
ngay cả khi chúng hành động. Và chúng ta không còn có thể
dõi theo nó bằng những hình ảnh, làm dịu nó, hoặc bước vào nó
những thân thể tựa thần linh, nơi nó tự chế ngự mình
                                                                    một cách hoàn hảo hơn
                                       

 

The Second Elegy

 

Every Angel is terror. And yet,

ah, knowing you, I invoke you, almost deadly

birds of the soul. Where are the days of Tobias,

when one of the most radiant of you stood at the simple threshold,

disguised somewhat for the journey and already no longer awesome

(Like a youth, to the youth looking out curiously).

Let the Archangel now, the dangerous one, from behind the stars,

take a single step down and toward us: our own heart,

beating on high would beat us down. What are you?

 

Early successes, Creation’s favourite ones,

mountain-chains, ridges reddened by dawns

of all origin – pollen of flowering godhead,

junctions of light, corridors, stairs, thrones,

spaces of being, shields of bliss, tempests

of storm-filled, delighted feeling and, suddenly, solitary

mirrors: gathering their own out-streamed beauty

back into their faces again.

 

 

For we, when we feel, evaporate: oh, we

breathe ourselves out and away: from ember to ember,

yielding us fainter fragrance. Then someone may say to us:

‘Yes, you are in my blood, the room, the Spring-time

is filling with you’….. What use is that: they cannot hold us,

we vanish inside and around them. And those who are beautiful,

oh, who holds them back? Appearance, endlessly, stands up,

in their face, and goes by. Like dew from the morning grass,

what is ours rises from us, like the heat

from a dish that is warmed. O smile: where? O upward gaze:

new, warm, vanishing wave of the heart – :

oh, we are that. Does the cosmic space,

we dissolve into, taste of us then? Do the Angels

really only take back what is theirs, what has streamed out of them,

or is there sometimes, as if by an oversight, something

of our being, as well? Are we as mingled with their

features, as there is vagueness in the faces

of pregnant women? They do not see it in the swirling

return to themselves. (How should they see it?)

 

 

Lovers, if they knew how, might utter

strange things in night air. Since it seems

everything hides us. Look, trees exist; houses,

we live in, still stand. Only we

pass everything by, like an exchange of air.

And all is at one, in keeping us secret, half out of

shame perhaps, half out of inexpressible hope.

 

 

Lovers, each satisfied in the other, I ask

you about us. You grasp yourselves. Have you a sign?

Look, it happens to me, that at times my hands

become aware of each other, or that my worn face

hides itself in them. That gives me a slight

sensation. But who would dare to exist only for that?

You, though, who grow in the other’s delight

until, overwhelmed, they beg:

‘No more’ -: you, who under your hands

grow richer like vintage years of the vine:

who sometimes vanish, because the other

has so gained the ascendancy: I ask you of us. I know

you touch so blissfully because the caress withholds,

because the place you cover so tenderly

does not disappear: because beneath it you feel

pure duration. So that you promise eternity

almost, from the embrace. And yet, when you’ve endured

the first terrible glances, and the yearning at windows,

and the first walk together, just once, through the garden:

Lovers, are you the same? When you raise yourselves

one to another’s mouth, and hang there – sip against sip:

O, how strangely the drinker then escapes from their action.

 

 

Weren’t you amazed by the caution of human gesture

on Attic steles? Weren’t love and departure

laid so lightly on shoulders, they seemed to be made

of other matter than ours? Think of the hands

how they rest without weight, though there is power in the torso.

Those self-controlled ones know, through that: so much is ours,

this is us, to touch our own selves so: the gods

may bear down more heavily on us. But that is the gods’ affair.

If only we too could discover a pure, contained

human place, a strip of fruitful land of our own,

between river and stone! For our own heart exceeds us,

even as theirs did. And we can no longer

gaze after it into images, that soothe it, or into

godlike bodies, where it restrains itself more completely.     

 

https://www.poetryintranslation.com/PITBR/German/Rilke.php

 

 

 

***

Die zweite Elegie

 

Jeder Engel ist schrecklich. Und dennoch, weh mir,

ansing ich euch, fast tödliche Vögel der Seele,

wissend um euch. Wohin sind die Tage Tobiae,

da der Strahlendsten einer stand an der einfachen Haustür,

zur Reise ein wenig verkleidet und schon nicht mehr furchtbar;

(Jüngling dem Jüngling, wie er neugierig hinaussah).

Träte der Erzengel jetzt, der gefährliche, hinter den Sternen

eines Schrittes nur nieder und herwärts:

hochaufschlagend erschlüg uns das eigene Herz. Wer seid ihr?

 

 

Frühe Geglückte, ihr Verwöhnten der Schöpfung,

Höhenzüge, morgenrötliche Grate

aller Erschaffung, – Pollen der blühenden Gottheit,

Gelenke des Lichtes, Gänge, Treppen, Throne,

Räume aus Wesen, Schilde aus Wonne, Tumulte

stürmisch entzückten Gefühls und plötzlich, einzeln,

Spiegel: die die entströmte eigene Schönheit

wiederschöpfen zurück in das eigene Antlitz.

 

 

Denn wir, wo wir fühlen, verflüchtigen; ach wir

atmen uns aus und dahin; von Holzglut zu Holzglut

geben wir schwächern Geruch. Da sagt uns wohl einer:

ja, du gehst mir ins Blut, dieses Zimmer, der Frühling

füllt sich mit dir… Was hilfts, er kann uns nicht halten,

wir schwinden in ihm und um ihn. Und jene, die schön sind,

o wer hält sie zurück? Unaufhörlich steht Anschein

auf in ihrem Gesicht und geht fort. Wie Tau von dem Frühgras

hebt sich das Unsre von uns, wie die Hitze von einem

heißen Gericht. O Lächeln, wohin? O Aufschaun:

neue, warme, entgehende Welle des Herzens –;

weh mir: wir sinds doch. Schmeckt denn der Weltraum,

in den wir uns lösen, nach uns? Fangen die Engel

wirklich nur Ihriges auf, ihnen Entströmtes,

oder ist manchmal, wie aus Versehen, ein wenig

unseres Wesens dabei? Sind wir in ihre

Züge soviel nur gemischt wie das Vage in die Gesichter

schwangerer Frauen? Sie merken es nicht in dem Wirbel

ihrer Rückkehr zu sich. (Wie sollten sie’s merken.)

 

 

Liebende könnten, verstünden sie’s, in der Nachtluft

wunderlich reden. Denn es scheint, daß uns alles

verheimlicht. Siehe, die Bäume sind; die Häuser,

die wir bewohnen, bestehn noch. Wir nur

ziehen allem vorbei wie ein luftiger Austausch.

Und alles ist einig, uns zu verschweigen, halb als

Schande vielleicht und halb als unsägliche Hoffnung.

 

Liebende, euch, ihr in einander Genügten,

frag ich nach uns. Ihr greift euch. Habt ihr Beweise?

Seht, mir geschiehts, daß meine Hände einander

inne werden oder daß mein gebrauchtes

Gesicht in ihnen sich schont. Das giebt mir ein wenig

Empfindung. Doch wer wagte darum schon zu sein?

Ihr aber, die ihr im Entzücken des anderen

zunehmt, bis er euch überwältigt

anfleht: nicht mehr –; die ihr unter den Händen

euch reichlicher werdet wie Traubenjahre;

die ihr manchmal vergeht, nur weil der andre

ganz überhand nimmt: euch frag ich nach uns. Ich weiß,

ihr berührt euch so selig, weil die Liebkosung verhält,

weil die Stelle nicht schwindet, die ihr, Zärtliche,

zudeckt; weil ihr darunter das reine

Dauern verspürt. So versprecht ihr euch Ewigkeit fast

von der Umarmung. Und doch, wenn ihr der ersten

Blicke Schrecken besteht und die Sehnsucht am Fenster,

und den ersten gemeinsamen Gang, ein Mal durch den Garten:

Liebende, seid ihrs dann noch? Wenn ihr einer dem andern

euch an den Mund hebt und ansetzt –: Getränk an Getränk:

o wie entgeht dann der Trinkende seltsam der Handlung.

 

 

Erstaunte euch nicht auf attischen Stelen die Vorsicht

menschlicher Geste? war nicht Liebe und Abschied

so leicht auf die Schultern gelegt, als wär es aus anderm

Stoffe gemacht als bei uns? Gedenkt euch der Hände,

wie sie drucklos beruhen, obwohl in den Torsen die Kraft steht.

Diese Beherrschten wußten damit: so weit sind wirs,

dieses ist unser, uns so zu berühren; stärker

stemmen die Götter uns an. Doch dies ist Sache der Götter.

 

Fänden auch wir ein reines, verhaltenes, schmales

Menschliches, einen unseren Streifen Fruchtlands

zwischen Strom und Gestein. Denn das eigene Herz übersteigt uns

noch immer wie jene. Und wir können ihm nicht mehr

nachschaun in Bilder, die es besänftigen, noch in

göttliche Körper, in denen es größer sich mäßigt.

http://www.zeno.org/Literatur/M/Rilke,+Rainer+Maria/Gedichte/Duineser+Elegien/Die+zweite+Elegie