Virgil và Aeneid

 

Ngày nay, khi chúng ta nghĩ về những bài thơ sử thi cổ đại (OK, có lẽ nếu chúng ta nghĩ về những bài thơ sử thi cổ đại___nhưng chúng tôi ở Shmoop có nghĩa là đã thay đổi điều đó) chúng ta có xu hướng nghĩ đến ba bài thơ lớn: Iliad và Osyssey của Homer và Aeneid của Virgil. Có một số lý do rõ ràng tại sao chúng tôi gọp ba bài thơ này lại với nhau.Một lý do là vì Homer là người Hy Lạp và Virgil là người La Mã, nên bộ ba thơ này đại diện cho hai nền văn minh cổ đại lớn mà nền văn hóa châu Âu hiện đại tìm ra nguồn gốc của nó. Một lý do khác, cụ thể hơn, rằng cả ba bài thơ tập trung vào cuộc chiến tranh Troa nổi tiếng và những hậu quả của nó. Nếu bạn muốn ngay cả sự chính xác hơn, bạn có thể nói rằng ba sử thi được nối kết nhau vì nửa đầu bài thơ [Aeneid] của Virgil (cuốn I-VI) được mô hình hóa trên Odyssey, vì nó đề cập đến những cuộc du hành của người anh hùng, trong khi nửa sau (cuốn VII-XII) đề cập đến chiến tranh, được mô hình hóa trên Iliad. Cảm thấy vậy, đúng không?

Vâng, đúng và không đúng. Điều đó nghe như một nghịch lý phải không. Làm thế nào về điều này: Những gì làm cho Aeneid của Virgil kết nối với Iliad và Odyssey của Homer cũng là những gì làm cho nó khác với chúng. Gì? Hãy đặt nó theo cách này. Như bạn có thể hoặc không thể biết, sử thi của Homer là thực sự, thực sự, thực sự cũ. Trên thực tế, chúng quá cũ mà những học giả ngày nay tin rằng chúng đã được xây dựng bằng lời nói trước khi phát minh ra văn bản, và chỉ về sau mới tập hợp lại trên giấy (giấy cói, vậy đó) Bây giờ, không nghi ngờ rằng bài thơ của Homer chứa rất nhiều tư liệu đã được truyền lại cho các thế hệ trước họ [các học giả] Điều đó nói rằng, chúng ta không thực sự biết điều gì, bỡi chúng ta không có bất kỳ [tư liệu] văn học cũ nào dùng làm bằng chứng: Iliad và Odyssey  là quá xa với những tư liệu văn học viết chúng ta đang tiến hành.

Bây giờ ở đây là điều buồn cười: Sự hiểu biết tương tự cũng đúng với người Hy Lạp và La Mã__ tư liệu của họ cũng không đi xa hơn được nữa. Kết quả là, thực tế cơ bản là Aeneid của Vigil rõ ràng, sáng sủa, công khai, vá xác thật (bạn có thể dùng trí tưởng tượng của mình để mở rộng danh sách các trạng từ này) ám chỉ tiền thân của nó, Homer, cũng làm cho nó cơ bản khác với Homer, người, như chúng ta và những người xưa có liên quan, chẳng tiền thân chút nào. Rõ ràng chưa, ồi?

Nhưng sự khác biệt đi xa hơn thế. Một điều, nếu Iliad và Odyssey là những bài thơ truyền miệng, hoặc ít nhất bị ảnh hưởng nghiêm túc bỡi truyền thống truyền miệng, thì Aeneid là bài thơ được viết nghiêm túc. Theo một tư liệu, đầu tiên Virgil phác thảo toàn bộ câu chuyện trong văn xuôi, và rồi một cách rất có phương pháp, [ông] quay lại và đặt chúng vào những dòng thơ, mà sau đó một cách rất có phương pháp ông đã xem xét lại. Toàn bộ quá trình này diễn ra trong 12 năm, nhưng ngay cả sau đó Virgil cũng không hài lòng, và, trên giường bệnh, ông ra lệnh đốt bản thảo của ông. Theo truyền thuyết, bản thảo chỉ được cứu khỏi ngọn lửa theo lệnh của vua, Caesar Augustus.

Như vậy, Augustus phải là người hâm mộ thi ca rất lớn, có đúng không? Có lẽ, nhưng đó có lẽ không phải lý do chính tại sao nhà vua nuốn bản thảo của Virgil được bảo tồn. Lý do rõ rằng hơn đó là, ít nhất về mặt nổi, Aeneid là một trương mục về cách thân vương thành Troa Aeneas gia nhập cư dân Ý để tạo cơ sở cho thành phố Rome sau này. Đó là sự kiểm nhận khá minh bạch về sự củng cố quyền lực cá nhân Augustus sau nhiều năm của cuộc chiến tranh dân sự tàn nhẫn.

Nhưng hãy chờ đã, tại sao chúng tôi nói rằng Aeneid chỉ là sự kiểm nhận về Augustus trên bề mặt? Đó là bỡi vì nhiều học giả đã đi đến chỗ tin rằng Aeneid cũng chứa nhiều phê phán tinh tế (và một vài không-tinh-tế) về quyền lực đế quốc La Mã. Đến đây nào__nếu bạn đang thực hiện một bài thơ trong một thời gian dài, bạn đang nói với chúng tôi rằng bạn sẽ không nói leo một vài nhận xét khó chịu về ông chủ của mình ở đây đó. Ngay khi quan trọng, tuy vậy, Virgil cũng dùng khoảng thời gian dài như thế để tạo ra một số thơ ca đẹp tỉ mỉ nhất đã từng thấy. Ngay cả nếu bản dịch chỉ có thể chụp được một bóng mờ của bản gốc, nó vẫn sẽ giúp bạn trải nghiệm một trong những tác phẩm ảnh hưởng nhất của văn học châu Âu.

[Today, when we think of ancient epic poems (OK, maybe if we think of ancient epic poems – but we at Shmoop mean to change that), we tend to think of the big three: the Iliad and the Odyssey by Homer, and the Aeneid by Virgil. There are some obvious reasons why we group these three poems together. One reason is because Homer is Greek and Virgil is Roman, so this trio of poems represents the two major ancient civilizations from which modern European culture traces its origins. Another, more concrete, reason is that all three poems are centered on the famous Trojan War and its aftermath. If you want to get even more precise, you could say that the three epics are connected because the first half of Virgil’s poem (Books I-VI) is modeled on the Odyssey, because it deals with the hero’s travels, while the second half (Books VII-XII), which deals with warfare, is modeled on the Iliad. Makes sense, right?

Well, yes and no. Does that sound like a paradox? How about this: what makes Virgil’s Aeneid connected to Homer’s Iliad and Odyssey is also what makes it different from them. What? Let’s put it this way. As you may or may not know, Homer’s epics are really, really, really old. In fact, they’re so old that many scholars now believe that they were composed orally, before the invention of writing, and only later committed to paper (papyrus, that is). Now, there’s no doubt that Homer’s poems contain a lot of material that was handed down for generations before them. That said, we don’t really know what, because we don’t have any older literature to use as evidence: the Iliad and the Odyssey are as far back as our records of written literature go.

Now here’s the funny thing: the same holds true for the Greeks and Romans – their records didn’t go any further back either. As a result, the basic fact that Virgil’s Aeneid clearly, overtly, explicitly, and obviously (you can use your imagination to expand this list of adverbs) alludes to its precursor, Homer, also makes it fundamentally different from Homer, who, as far as we and the ancients are concerned, has no precursors at all. Pretty neat, huh?

But the differences go further than that. For one thing, if the Iliad and the Odyssey are oral poems, or at least seriously influenced by the oral tradition, then the Aeneid is a seriously written poem. According to one account, Virgil first plotted out the whole story in prose, and then very methodically went back and put it into lines of verse, which he then methodically revised. This whole process took something like 12 years, but even then Virgil wasn’t satisfied, and, on his deathbed, he commanded that his manuscript be burned. According to legend, it was only saved from the flames by order of the emperor, Caesar Augustus.

So, Augustus must have been a pretty big poetry fan, right? Maybe, but that probably wasn’t the main reason why he wanted Virgil’s manuscript saved. A better reason is that, on the surface at least, the Aeneid is an account of how the Trojan prince Aeneas joined his people with the Italians to form the basis for the later city of Rome. It’s a pretty straightforward endorsement of Augustus’s own consolidation of power after many years of brutal civil war.

But wait, why did we say that the Aeneid is only an endorsement of Augustus “on the surface”? That’s because many scholars have come to believe that the Aeneid also contains many subtle (and some not-so-subtle) criticisms of Roman imperial power. Come on – if you were working on a poem for that long, you’re telling us you wouldn’t sneak some nasty remarks about your boss in here and there? Just as importantly, though, Virgil also used that time to craft some of the most meticulously beautiful poetry ever seen. Even if a translation can only capture a faint shadow of the original, it will still help you experience one of the most influential works of European literature.] 

https://www.shmoop.com/aeneid/

 

 

CUỐN THỨ NHẤT
CHUYẾN ĐI CỦA AENEAS(1) ĐẾN CARTHAGE(2)

 (trích đọc theo bản dịch ra văn xuôi tiếng Anh của J. W. Mackail)

Tôi ngợi ca vũ khí và người đàn ông thế hệ cũ từ bờ biển Troy đến, cuộc lưu vong định mệnh, đến Ý và bờ biển Lavinium (3) , trôi nổi khó khăn nơi đất liền và chốn sâu thẳm bỡi bạo lực thiên đàng, bỡi sự cố tình giận dữ của nữ thần Juno ((4) hung ác, và còn chống đỡ khó khăn trong chiến tranh nữa, trước hết anh ta có thể tìm thấy một thành phố và mang những vị thần của mình đến Latium, từ đây là chủng tộc Latinh, các lãnh chúa của Alba (5) và thành phố hùng vĩ Rome

Nữ thần Muse (6) hãy nói với tôi tại sao, những gì phụ thuộc vào thần tính của nàng , hoặc những gì làm phật ý nàng, Nữ hoàng thiên đàng có phải là người cai quản quá tuyệt vời trong bản chất tốt đẹp để vượt qua quá nhiều tai họa, đối mặt quá nhiều cực nhọc? Có phải sự giận dữ là quá tàn nhẫn trong tinh thần thiên thể?

Có một thành phố cổ xưa những tháng năm ở đó những người thực dân Tyre cư trú, Cathage, trước hết là chống lại nước Ý và cảng Tiber từ xa, kho tàng giàu có, và hùng mạnh trong những đeo đuổi chiến tranh khốc liệt, trong đó, chúng nói, mỗi mình chúng ở phía xa của hết thảy những miền đất khác  do nữ thần Juno cai quản, và tự giữ lấy đảo Samos ít thân thiện hơn. Đây là áo giáp của nàng, đây là xe ngựa của nàng, ngay cả bây giờ, nếu số phận cho phép, nữ thần chiến đấu để nuôi dưỡng cái gì đấy cho nữ hoàng các xứ sở. Tuy nhiên, nàng đã nghe thấy một chủng tộc đang phân phối máu của chúng

Troy, nơi một lúc nào đó đã làm sụp đổ thành quách người Tyre của nàng, từ đó một người đã đến, chúa tể của một vùng đất và tàn bạo trong chiến tranh, kẻ phá hủy Libya: thế đó số phận xoay tròn. Đáng sợ rằng, con gái của  Saturn (7), cuộc chiến cũ trong ký ức nàng rằng nàng đã chiến đấu ở Troy cho Argo(8) thương yêu của nàng rất lâu trước đó, __cũng không phải nguồn giận dữ của nàng cũng không phải những thù oán phiền hà của nàng chưa ra khỏi tâm trí: lưu giữ trong sâu thẳm tâm hồn nàng là sự phán xét của Paris (9), sự sỉ nhục vẻ đẹp dịu dàng của nàng, sự thù ghét dòng dõi và địa vị của Ganymede (10) dâm dật, đốt cháy những thứ này cũng vậy, nàng ném lên biển tất cả dấu vết thành Troa còn để lại nơi những người Hy Lạp và Achill tàn nhẫn, và giữ chúng cho thật xa Latium, và nhiều năm chúng lang thang theo số phận chung quanh tất cả những đại dương. Công việc như vậy là để tìm thấy những người La Mã

Thật khó khăn  từ ngoài tầm nhìn miền đất Sicil bắt bọn họ giương buồm trên biển, vui vẻ lật sóng biển, với mũi tàu bằng đồng, khi nữ thần Juno, vết thương không bao giờ lành hằn sâu trong tim nàng, rồi thét lên một mình:
Vậy thì có phải là tôi từ bỏ mục đích nhầm lẫn của mình, bất lực đuổi vua Teucrian (11) khỏi Ý? và vì sao số phận cản trở tôi? Pallas (12) có thể để cho  đoàn tàu Argive (13) rơi vào đống tro tàn, và đánh chìm Argive trên biển, vì tội lỗi của một người đàn ông, Oilean Ajax (14) điên khùng? Bàn tay  nàng phóng ra ngọn lửa nhẹ phừng của Jove (15) từ những đám mây, làm tán loạn những con tàu của bọn họ, lật biển lên trong bão, anh ta, vầng ngực vang dội của anh ta chưa thở ra ngọn lửa,  nàng bắt gặp một cơn lốc và đâm vào một mũi đá. Nhưng tôi, người đưa nữ hoàng vào giữa những người bất tử, tôi nói đấy là một phụ nữ vợ của thần Jove [vua của các vị thần] tham gia vào cuộc chiến trong cả những tháng năm này với [tư cách] một người độc thân, và liệu có người nào vẫn tiếp tục sùng bái thần tính của Juno, hoặc quì xuống làm vật hy sinh trên bàn thờ của nàng?

 

 

 

______

(1) Aeneas: Trong thần thoại Hy Lạp, Aeneas là vị anh hùng thành Troy, con trai của Anchises ( em họ vua Priam thành Troy) và nữ thần tình yêu Aphrodite
(2)Carthage: tên gọi của một thành phố cổ thuộc xứ Tunisia, Bắc Phi,  ngày nay, theo sử cũ Hy Lạp, những người Phoenicia đi khai khẩn đất hoang, gầy dựng  Carthaga vào năm 814 trước công nguyên, đã nhanh chóng trở thành một thành phố  hưng thịnh và hùng mạnh ở Địa Trung Hải.
(3)Lavinium: thành phố cảng của Latium (miềnTrung Tây Ý) cách Rome 53 km về phía nam
(4)Juno: tương đương với nữ thần Hera của Hy Lạp , vợ của của thần Jupiter tức Jove (Hy Lạp: Zeus với Hera, và La Mã: Jupiter hay Jove với Juno)

(5)Alba: các lãnh chúa trong huyền thoại Ý
(6) Muse: trong thần thoại Hy Lạp  và La mã là chín vị nữ thần, con gái Zeus và nữ thần ký ức Mnemosyne

(7) Saturn: trong thần thoại La Mã, Saturn là thần của sự sinh ra, sự chết, sự sung túc, giàu có
(8) Argo: Trong Odyssey của Homer, Argo là con chó trung thành của Odysseus
(9) Paris: Con trai của vua Priam thành Troa.Nhờ thần tình yêu Aphrodite, Paris đã ngủ với Helen, vợ vua Menelaus xứ Sparta. Và Chiến tranh thành Troia bắt đầu từ đó.

(10)Ganymede: một thanh niên thành Troa quá đẹp trai đến nỗi đã bị Zeus mang đi làm người giữ cốc cho các vị thần Olympic.
(11) Teucrian: có liên quan đến Troyan cổ đại
(12)Trong thần thoại La Mã , Pallas là con trai của vua Evander, người mang đền thờ Hy Lạp , pháp luật Hy Lạp , và bảng chữ cái Hy Lạp đến Ý , nơi ông thành lập thành phố Pallantium, tiền thân của Rome . Trong Aeneid của Virgil , Evander cho phép Pallas cùng chiến đấu với Aeneas trong cuộc hải hành đến đất Ý
(13) Argos  là một thành phố ở Argolis , Peloponnese , Hy Lạp và là một trong những thành phố lâu đời nhất có người ở trên thế giới. Một cư dân của thành phố Argos được gọi là một Argive

(14) Ajax con trai của Oileus, vua của xứ Locris, Hy Lạp cổ đại.. Nhân vật quan trọng trong Iliad của Homer và cũng được đề cập trong Odyssey của Homer và trong Aeneid của Virgil
(15)Trong tôn giáo và thần thoại La Mã cổ đại, Jupiter (tiếng Latinh: Iuppiter) hoặc Jove là vua của các vị thần và là vị thần của bầu trời và sấm sét. Người La Mã xem Jupiter tương đương với Zeus  của thần thoại Hy Lạp cổ đại. Tên của vị thần cũng được đặt tên cho Sao Mộc trong các ngôn ngữ phương Tây.

 

BOOK FIRST
THE COMING OF AENEAS TO CARTHAGE

excerpt

 

I sing of arms and the man who of old from the coasts of Troy came, an exile of fate, to Italy and the shore of Lavinium; hard driven on land and on the deep by the violence of heaven, for cruel Juno’s unforgetful anger, and hard bestead in war also, ere he might found a city and carry his gods into Latium; from whom is the Latin race, the lords of Alba, and the stately city Rome.

Muse, tell me why, for what attaint of her deity, or in what vexation, did the Queen of heaven drive one so excellent in goodness to circle through so many afflictions, to face so many toils? Is anger so fierce in celestial spirits?

There was a city of ancient days that Tyrian settlers dwelt in, Carthage, over against Italy and the Tiber mouths afar; rich of store, and mighty in war’s fierce pursuits; wherein, they say, alone beyond all other lands had Juno her seat, and held Samos itself less dear. Here was her armour, here her chariot; even now, if fate permit, the goddess strives to nurture it for queen of the nations. Nevertheless she had heard a race was issuing of the blood of [Pg 2][20-53]Troy, which sometime should overthrow her Tyrian citadel; from it should come a people, lord of lands and tyrannous in war, the destroyer of Libya: so rolled the destinies. Fearful of that, the daughter of Saturn, the old war in her remembrance that she fought at Troy for her beloved Argos long ago,—nor had the springs of her anger nor the bitterness of her vexation yet gone out of mind: deep stored in her soul lies the judgment of Paris, the insult of her slighted beauty, the hated race and the dignities of ravished Ganymede; fired with this also, she tossed all over ocean the Trojan remnant left of the Greek host and merciless Achilles, and held them afar from Latium; and many a year were they wandering driven of fate around all the seas. Such work was it to found the Roman people.

Hardly out of sight of the land of Sicily did they set their sails to sea, and merrily upturned the salt foam with brazen prow, when Juno, the undying wound still deep in her heart, thus broke out alone:

‘Am I then to abandon my baffled purpose, powerless to keep the Teucrian king from Italy? and because fate forbids me? Could Pallas lay the Argive fleet in ashes, and sink the Argives in the sea, for one man’s guilt, mad Oïlean Ajax? Her hand darted Jove’s flying fire from the clouds, scattered their ships, upturned the seas in tempest; him, his pierced breast yet breathing forth the flame, she caught in a whirlwind and impaled on a spike of rock. But I, who move queen among immortals, I sister and wife of Jove, wage warfare all these years with a single people; and is there any who still adores Juno’s divinity, or will kneel to lay sacrifice on her altars?’

Translate into English by J. W. Mackail

Nguồn: https://www.gutenberg.org/files/22456/22456-h/22456-h.htm

Leave a Reply

Your email address will not be published.