Những gương mặt thời gian

vậy thì tôi phải bước đi trên những con đường nào, một mảnh trần thế lạc đường về, hay một đơn vị nhân loại chưa biết cách đọc những bảng chỉ dẫn đường cắm dọc các nẻo đường vạn dặm, đồ tồi, tôi nghe như có ai đó nguyền rủa tôi, hãy mở to mắt ra cho ánh sánh chân lý soi rọi vào, giọng nói có vẻ chẳng ra vẻ nhà hiền triết chút nào, vào hôm tôi mệt lã ven đường có ai đó quát đuổi tôi, hãy tránh ra đi, tôi thấy người ta gỡ bỏ lớp đất mặt đường và thay vào đó văn bản chi chít những mẫu tự hình nêm, tôi gắng nhìn thử, những con chữ cứ giống những con cua đen đúa bò qua mắt tôi, có tiếng lũ quạ đánh đuổi nhau, thì ra không phải là lũ cua, mà là lũ quạ đã đánh hơi thấy những xác chữ trên đường, tôi đang cố nhớ lại là đã đọc những thứ đó ở đâu đó thì đám người dáng vẻ như những nô lệ nhếch nhác tôi đã nhìn thấy minh họa ở đâu đó tràn đến, lũ quạ hoảng hốt nay đi, mùa thu bắt đầu ngâm nga những trường đoạn, buồn mà lộ rõ những mưu toan, lũ các người là sự tính toán sai lầm của tạo tác, hay trong lúc tạo tác bận rộn việc các mùa, đồng loại lũ các người đã biến lũ các người thành ra thế, mùa thu hát, và con đường cứ dài ra những triều đại xây trên gỗ quí, đá quí, và xác đám người nô lệ, những đền đài cung điện của vua sẽ ngã bóng ân huệ lên cả cuộc đời của lũ các người, dường như có phái viên của một nền thống trị đặt trên vai lũ người nhếch nhác nói, và tôi nghe như có tiếng gầm đâu đó trên mặt đất, tiếng những con thú bị thương, không phải, là tiếng đổ của những vật thể nào đó, và tôi thấy như mùa thu đang bị kẹt trong những đống đổ nát của các triều đại, tôi đi giữa sự ngơ ngác của thời gian, vào hôm tôi đứng ngắm con nước nửa muốn chảy đi nửa muốn ngừng lại trên dòng sông thì những nhà thông thái đội mũ nồi [kiểu những đầu bếp chế biến thức ăn] bắt đầu gỡ bỏ những văn bản mẫu tự hình nêm trên các nẻo đường và thay vào đó những bài ca, mùa thu lại ngâm nga những trường đọan mới, vui mà tiềm ẩn những màu sắc điêu tàn, người đi rộn những xóm thôn, và nói rặt những điều giống nhau, những thế kỷ cứ lập đi lập lại rặt những giọng nói như thế, về sự canh tân cơm áo, canh tân nhân quyền, những thế kỷ cứ lập đi lập lại rặt những cách thức như thế, bạo lực, và lật đổ, những nhà thông thái đội mũ nồi [kiểu những đầu bếp chế biến thức ăn] cứ đem những bài ca vừa làm được trải lên các nẻo đường trên mặt đất, các bài ca cứ chồng chất lên nhau, thành ra thế giới là một cuộc ca hát bất tận, dối trá bắt đầu len vào minh triết, đám người tham gia cuộc canh tân thế giới sau khi đánh đổ bọn thống trị bất nhân lại trở thành đám thống trị mới còn hèn hạ hơn đám thống trị vừa bị đánh đổ, rụng những chiều thu u ám cả tiếng cười trẻ thơ, tôi lại bước đi giữa sự ngơ ngác của thời gian, chẳng lẽ tôi đang nhìn thấy đám người nô lệ những nghìn năm trước đang khuân vác những bài ca đi xây những đền đài cung điện của thế giới mới, tôi đã đi thật xa nơi bắt đầu, hay đang lạc vào nẻo đường có những kẻ có khuôn mặt người đã bị lấy bớt,