Linh thể

tranh Antoni Tapies

 

 

chúng tôi, cha tôi, tôi, và nồi cơm rượu, cứ như nương theo ngọn lửa bếp mà tồn tại, đã nghe thấy tiếng reo của cơm rượu, tiếng reo nhỏ, khô ráo như mùa hạ, rồi những giọt nước trong như gương thoát ra từ ống dẫn, lửa, hay cuộc điều động vĩ đại nhất của hoàn vũ, từ hòn than hồng nơi bếp đun thức ăn suốt cuộc trường kỳ tiến hóa  đến cái rạo rực trong nghĩ ngợi, thứ lửa lòng của những bậc hiền nhân của nhân loại, cuộc sống như bớt đi khắc nghiệt kể từ hôm tôi phụ cha tôi chưng cất rượu ngày ngày nhìn thấy những giọt nước tinh lọc nhỏ xuống trong nhịp điệu cổ xưa, tôi đã nhìn thấy ông Thông Thống đi một vòng từ hòn Đất qua hũng Điều rồi sang ngọn Chà Rây rồi vòng về hòn Đất, người bước  với những bước đi có hơi khó nhọc một chút, nhưng quyết đoán, các bạn là gương mặt của đất đai mùa xuân hoa gắm nở thứ hình thù của khởi phát mùa hạ hoa muồng làm đỏ thắm miền cội rễ, người nói với rừng cây trên ngọn Chà Rây giữa lúc những lớp lá rụng hàng thiên niên kỷ đang ngủ yên dưới bước chân người, lũ côn trùng, lũ sinh vật quá bé nhỏ để dịch chuyển cố ngoi lên khỏi những lớp lá mục, nhìn người, nhưng rốt cuộc chẳng nói được gì, một con ốc suối, con cháu  loài vỏ cứng hồi đại nguyên sinh bò lên bờ suối nhìn người trong vẻ sợ hãi, người là của muôn năm cũ, nhưng lũ ốc suối là loài giống còn cũ hơn người, ta yêu đến cả thứ bọt nước trên dòng suối, chẳng biết khi nói thế người có biết là mình đã nói đến một loài sinh vật con cháu của loài vi sinh thời thái cổ, a, lũ chim trên ngọn Chà Rây trông thấy người thì hát vang lừng, người nhìn lũ chim, rồi cất tiếng hát cùng lũ chúng, hay đấy là thứ âm vang cổ kính nhất, ngày nay mỗi lần thăng trầm thế sự dày vò ta thì ta lại nghe thấy như đâu đấy trong cõi tận cùng tâm can cứ vang lên thứ âm vang vô ảnh phút chốc khiến ta vẫn thấy yêu mến cõi trần gian này, buồn, khi hoàng hôn buông xuống hũng Điều thì buồn lắm, nó là chốn sau này thành xóm làng đồng ruộng nhưng bấy giờ là cái hủng núi chứa chất bao nhiêu trắc trở oan khiên, muỗi vắt cắn nát chân người mỗi khi người bước đi trên thứ đất đai nghìn năm ngủ kỹ dưới lớp thời gian vô tri, vào một đêm tối trời, đợi cho đến lúc giữa khuya, người ra đứng giữa trời với đôi chân đầy muỗi vắt, gào lên, không phải, chỉ là muốn nói to lên một chút cho đất trời nghe thấy, cũng không phải, chỉ là người muốn cho lũ con cháu người nghe thấy lời nói của người: lũ các con hãy hợp lực lại, khi đã hợp lực lại thì chuyện gì cũng làm được, tôi nói với cha tôi là mình vừa nhìn thấy ông Thông Thống,  vị thủy tổ của làng,  cha tôi nói là ông cũng vừa nhìn thấy ông ấy, rồi nhặt một hòn than bếp vẽ lên mặt đất truyền thuyết về ông Thông Thống, truyền thuyết về sự thống nhất bầy đàn bằng một cái vòng tròn không tròn cho lắm,

 

2019