Sappho: ‘Một Trăm Lời Bài Hát”

 

Sappho (tiếng Hy Lạp Attic: Σαπφώ, tiếng Hy Lạp Aeolic: Ψάπφω) là nữ nhà thơ Hy Lạp cổ đại, nổi tiếng cho đến tận ngày nay. Có thể gọi Sappho là nhà thơ nữ đầu tiên của thế giới, người làm thơ ca ngợi tình yêu giữa phụ nữ và phụ nữ. Bà sống vào khoảng 630 – 570 trước Công nguyên. Về cuộc đời và thơ ca của nữ nhà thơ huyền thoại này chủ yếu là những thông tin truyền miệng, đôi khi còn mâu thuẫn với nhau. Chúng ta chỉ biết được rằng Sappho sinh ở đảo Lesbos, thuộc dòng dõi quý tộc. Lấy chồng là một người đàn ông giàu có và có một con gái nhưng cả chồng và con đều mất sớm. Ngoài ra Sappho còn có một vài mối tình với những người đàn ông khác. Tuy vậy, những người sống xung quanh Sappho đều là phụ nữ, do tập quán thời đấy, đàn ông và phụ nữ có hội riêng.

Sappho đứng đầu một nhóm phụ nữ quý tộc đam mê âm nhạc và khiêu vũ. Sau đó, có nhiều người gán cho bà tình yêu với những cô gái quý tộc và trẻ tuổi (hay thực tế như vậy?). Vì thế mà sau này có từ lesbian – xuất phát từ tên đảo Lesbos – dùng để chỉ quan hệ đồng tính luyến ái giữa các phụ nữ.

Theo truyền thuyết thì Sappho làm thơ bằng tiếng Hy Lạp Aeolic. Thơ của bà ca ngợi vẻ đẹp của phụ nữ, ca ngợi vẻ quyến rũ và nữ tính. Trong thơ bà có một nỗi khao khát tình yêu và đam mê cháy bỏng. Tiếc rằng thơ của Sappho chỉ còn lại rất ít. Cũng theo truyền thuyết thì những năm cuối đời Sappho lại yêu một người đàn ông nhưng tình yêu này không được đáp lại. Sappho nhảy từ vách núi đá xuống biển tự tử là cũng vì tình yêu.

Câu nói nổi tiếng được người đời truyền tụng: “Giá như cái chết là tốt đẹp thì thánh thần đã không trở thành bất tử”.

https://vi.wikipedia.org/wiki/Sappho

BÀI HÁT SỐ IX

không, nhưng luôn luôn và mãi mãi
như hạt vàng gấp khúc
hay nước chảy trong kênh
trái tim của con người

hãy đến đây hơi thở vô hình trong sức mạnh
như ngọn gió lớn từ biển cả
và chúng em cúi đầu trước khi anh đến
dù chúng em không biết tại sao

dịch theo bản tiếng Anh của David Starner và Robert Connal

Sappho: One Hundred Lyrics, by Bliss Carman/Sappho: Một trăm lời bài hát, sưu tập bỡi nhà thơ Canada Bliss Carman (1861– 1929)
nguồn: http://www.gutenberg.org/cache/epub/12389/pg12389-images.html

SAPPHO: ONE HUNDRED LYRICSIX

IX

Nay, but always and forever
Like the bending yellow grain,
Or quick water in a channel,
Is the heart of man.

Comes the unseen breath in power 5
Like a great wind from the sea,
And we bow before his coming,
Though we know not why.

 

Produced by David Starner, Robert Connal

 

The Project Gutenberg EBook of Sappho: One Hundred Lyrics, by Bliss Carman
http://www.gutenberg.org/cache/epub/12389/pg12389-images.html