Hạt trời

cứ đến mùa xuân thì con chim ấy lại bay về đậu ở cây bông gòn trước ngõ nhà tôi, lần đầu tiên tôi phát hiện ra  nó là buổi sớm tháng tám tôi ra ngồi ở hiên hè nhìn đám sương mù đang phủ xuống cánh đồng làng trước nhà, màu sương mù như đang làm nhòe đi cây lá cây bông gòn, và tôi bỗng nhìn thấy đang nhảy nhót trên những nhánh gòn một loài chim lạ, rồi lại nghe thốt lên giữa thứ sắc màu như tơ gấm ấy thứ tiếng kêu thảnh thót và dài như cuộc trường kỳ tiến hóa của loài sơn ca [chim chiền chiện]  có lẫn thứ chập chờn khúc khuỷu trong tiếng kêu của lũ chích chòe, hoành hoạch, không hiểu sao bấy giờ tôi cứ nghĩ loài chim chưa từng gặp ấy là chim linh lan, cứ thốt lên trong đầu tôi cái tên linh lan…linh lan [thì chẳng phải thuở ban đầu các loài trong trời đất đều chưa có tên rồi cái con vật biết tư duy là con người ấy mới lần lượt đặt tên cho bọn chúng] mấy mươi mùa xuân tôi đặt tên cho một loài chim trời là chim linh lan, mùa xuân, khi thấy con chim linh lan về đậu ở cây gòn trước ngõ nhà tôi thì trong tôi lại dấy lên thứ uẩn khúc của một người mê chim: vậy thì những mùa khác chim sống ra sao, đến mùa xuân chim linh lang về đậu ở cây  gòn trước ngõ nhà tôi,  nhảy nhót trên những nhánh gòn lủng lẳng những trái non màu xanh da trời, tôi cứ lẫn lộn giữa những trái gòn non với con chim linh lan cũng có màu lông màu xanh da  trời, mùa xuân đến nghe tiếng hót của chim linh lan tôi cứ thấy nhớ một thứ gì đấy mơ hồ nhưng rộng lớn như thể không bao giờ có bờ bến rồi cứ thấy nhòa dần đi nhòa dần đi trong nghĩ ngợi cho đến lúc trí tuệ tôi mách bảo tôi đấy là lúc bắt đầu của mọi sự vật, nhà tôi có khách hàng xóm đến thăm mẹ tôi đi mới tới ngõ đã vói vào, chị Hai Cứ có nhà không, trong khi tôi sửa soạn lên tiếng đáp lời khách thì thấy con chim linh lan đứng trên nhánh gòn nghiêng tai nghe, con linh lan nghiêng tai nghe với vẻ vô cùng chăm chú làm như thể nó muốn hiểu hết mọi thứ đang diễn ra trên cái thế giới nhiêu khê phức tạp này, và mỗi khi con linh lan bay lượn quanh cây gòn trước ngõ nhà tôi thì tôi không nghĩ là nó bay lượn mà là đang bày tỏ cho thế giới biết nó vô cùng quyến luyến nơi chốn mỗi khi mùa xuân đến thì nó lại được nhìn thấy khoảnh nhân gian tuyệt hảo, mấy mươi mùa xuân tôi đặt  tên cho loài chim trời là chim linh lan, mùa xuân thì chim linh lan về đậu nơi cây gòn trước ngõ nhà tôi, tiếng hót của chim như thể hạt ngọc ai đó đã đem gói vào vải lụa, cái tàn nhẫn của những cuộc xung đột lịch sử là làm cho con người ta không còn có chỗ để nghĩ ngợi về những vẻ đẹp trong trời đất,