có thể đó là những nhận thức sai lệch của tôi
TỰA,
và đây cũng chỉ là cuộc trò chuyện với em như những cuộc trò chuyện trước, em bảo quá khứ của tôi cũng phong phú như khu rừng nhiệt đới có đủ các loài muông thú và kỳ hoa dị thảo, do yêu tôi em nói thế, thật ra cuộc đời tôi cũng giản đơn như cuộc đời của một con nai trên rừng, ăn lá cây rừng, uống nước suối và ngơ ngác trước những biến động của rừng, cả đời tôi, tôi cũng luôn cảm thấy ngỡ ngàng trước những biến động to lớn của thế giới tôi đang sống, những thay đổi của các triều đại đối với tôi cũng giống như sự thay đổi mưa nắng đối với lũ nai trên rừng, còn chiến tranh đối với tôi cũng giống như bão giông sấm sét đối với lũ nai trên rừng, cả đời tôi cũng chỉ quẩn quanh nơi xứ sở của mình như lũ nai chỉ quẩn quanh nơi khu rừng chúng đã sinh ra, chỉ nhỉnh hơn lũ nai một chút là lũ chúng không nhìn thấy bóng dáng mình nơi dòng suối, còn tôi thì nhìn thấy, sau khi uống thứ nước ngọt ngào và cay đắng nơi con suối thời gian, tôi đã nhìn thấy bóng dáng mình và viết thành thi ca, cũng như tôi đã gặp em, người con gái của dáng vẻ vô biên, và viết nên thi ca
PHẦN MỘT
THẾ GIỚI CỦA CỎ
đối với tuổi thơ của tôi thì thế giới có hình dạng một niềm vui
Chương Một
nhưng thuở ấy tôi cũng giống như những ngọn cỏ ngu muội giữa thế giới rộng lớn, tuổi thơ của tôi cũng giống như những ngọn cỏ vô tri khi ai đó hỏi vì sao mùa xuân vẫn còn những đám mây mang nhiều hơi nước lang thang trên bầu trời trên đầu, và vì sao mùa hè hết thảy cỏ trên hết thảy những bờ cỏ đồng làng bắt đầu úa héo, cũng mãi thật lâu về sau, khi tôi đã vượt qua được sự ngu muội, tôi mới biết em là người con gái của dáng vẻ vô biên, còn thuở ấy có thể cũng như tôi, em cũng giống như những ngọn cỏ vô tư chẳng hề nghĩ một ngày nào đó những ngọn gió vô tình đưa đẩy em về nơi bến bờ của tình yêu
Chương Hai
mùi cỏ đôi khi với tuổi thơ tôi như mùi sữa mẹ, đôi khi tôi nằm dài trên cỏ lắng nghe, không có gì cả, chỉ trừ mùi cỏ, đôi khi tôi nằm dài trên cỏ để chỉ lắng nghe mùi cỏ và quên hết mọi thứ ở chung quanh, có thể là lúc tôi nằm dài trên bờ cỏ đồng làng để lắng nghe mùi cỏ thì từ trong làng vọng lại những âm vang trắc trở như sự thừa kế của nghìn năm trắc trở, tiếng khóc của lũ trẻ thiếu cơm thiếu sữa, hoặc là tiếng quát mắng bất đắc dĩ của người mẹ như sự thừa kế những bất đắc dĩ của cuộc đời, đôi khi tôi nằm dài trên bờ cỏ đồng làng lắng nghe mùi cỏ và chi chốc lát sau đó là quên đi mùi cỏ bỡi từ những thửa ruộng mới cày vỡ trên đồng lại thoảng lại mùi đất ải, thế giới đối với tuổi thơ của tôi cũng dễ vỡ như đất ải trên đồng làng, đôi khi dễ vỡ nhưng đôi khi cũng thật bền lâu, bỡi hôm tôi đưa em đi trên những bờ cỏ đồng làng tôi vẫn còn nghe trong ký ức của mình mùi cỏ của tuổi thơ tôi.
Chương Ba
tôi ngợi ca cỏ bằng cách nằm dài trên cỏ và im lặng, ngợi ca bằng im lặng là cách thức tốt nhất để bày tỏ niềm trân trọng đối với điều mình trân trọng, và cũng chỉ thuở ấy khi tôi chưa đủ lời để nói ra điều mình muốn nói, hóa ra tuổi thơ là cách thức tốt nhất để bày tỏ nỗi niềm đối với thế giới, đối với tuổi thơ của tôi thì thế giới có hình dạng một niềm vui, có nghĩa, đôi khi có những nỗi buồn len vào tôi nhưng tôi thì cho là do tôi thấy thế, chứ chẳng phải đến từ phía thế giới rộng lớn, tiếng gọi sáng của lũ chim bô chao nơi khu rừng trước làng tôi có làm tôi thức dậy thật sớm, nhưng chẳng bao giờ tôi nghĩ lũ chim quấy rầy giấc ngủ, chỉ thấy thế giới là một niềm vui, cứ sáng ra là nhìn thấy niềm vui, cũng như khi đứng trước em tự dưng tôi chẳng đủ lời để nói, chỉ thấy em như một niềm vui.
Chương Bốn
tôi cũng hiếu chiến chẳng kém những kẻ hiếu chiến thời nay, sự hiếu chiến của tuổi thơ giống như kẻ sắp chết cố trườn lên để chiến thắng kẻ mạnh, thật ra chúng tôi, những đứa trẻ hiếu chiến trong làng, chỉ hành hạ đám cỏ mồng gà, tháng tư hoa mồng gà nở trắng trên các bờ cỏ đồng làng, những người lớn ra đồng lo chăm chút những đám lúa đang thì con gái chẳng ai để tâm chi đến đám trẻ nhỏ hiếu sát, nếu biết thuở ấy tôi cũng hiếu sát em có còn yêu tôi như thuở ban đầu hay không, thật ra lúc bấy giờ tôi cũng chỉ sát hại lũ cỏ, trong suy nghĩ của lũ trẻ hiếu chiến bọn tôi cỏ mồng gà là những chiến binh, cuộc chiến con người phát động, nhưng không phải con người đánh nhau, mà lũ cỏ mồng gà đánh nhau, nếu em có phiền trách là phiền trách tôi về tính cách thực dân của kẻ hiếu chiến, bọn trẻ chúng tôi xâm lược đất nước của lũ cỏ mồng gà là những bờ cỏ đồng làng, chẳng có phản ứng nào cả, hay nói đúng hơn là không thể có phản ứng bỡi chúng là cỏ mồng gà, và toàn thể cư dân của những đất nước bị xâm lược đã trở thành những chiến binh, suốt tháng tư của mùa chọi cỏ bọn chúng tôi hái sạch hoa cỏ mồng gà trên những bờ cỏ đồng làng, vinh quang hay thất bại của bọn trẻ bọn tôi không phải tùy thuộc vào sức chiến đấu của đám chiến binh, bỡi đám cỏ mồng gà là những thực thể vô tri, vinh quang hay thất bại là tùy thuộc vào sự bền dẻo của cỏ, hằng trăm ngàn ngọn cỏ mồng gà đã gục ngã trong cuộc chiến tháng tư, hóa ra chiến tranh lại là trò chơi con trẻ.
Chương Năm
hay con người là sinh vật phải luôn trải qua những cuộc chém giết nhau hay chém giết nhau là thuộc tính không thể không có ở loài giống con người
tôi không biết
chỉ thấy nhớ lại những năm tháng tuổi thơ chúng tôi rất thích đánh nhau
những lời thách đấu khi nắng mai vừa soi rõ con đường làng luôn rợp bóng tre
hễ gặp nhau là thách đấu nhau
thật ra thì chỉ thách đấu nhau bằng mòm
nhưng nhiều khi không kiềm giữ được tính hiếu chiến cũng dẫn đến cảnh đánh nhau bằng chân tay
kẻ thù của tôi bấy giờ cũng chỉ là những đứa trẻ trong làng
tôi nhớ những đêm thức trắng với bầy ngựa chiến kết bằng cỏ đế
những con ngựa chiến bằng cỏ đế chỉ đi vào chương mục trò chơi trẻ thơ trong cuốn biên niên sử của làng nhưng giờ đây lại có sức gợi mở nghĩ ngợi về chiến tranh
những núi xương sông máu trong các cuộc chiến kỵ binh thời cổ đại có làm cho những nhà thiết kế chiến tranh thời nay nghĩ ngợi hay không
tôi không biết
nhưng những con ngựa chiến của bọn trẻ bọn tôi thì chắc chắn không giống với chiến tranh kỵ binh thời cổ đại
ngựa chiến của bọn tôi chỉ là để khoa trương
kẻ có nhiều ngựa chiến nhất là kẻ mạnh nhất
những hoa cỏ đế trắng phau là vô cùng quyến rủ
Chương Sáu
nhưng tôi không thể nhớ hết nỗi buồn cỏ khô
tôi thân thiện với cỏ như lũ nai thân thiện với lá cây rừnglũ nai ăn lá cây rừng nên thân thiện với lá cây rừng
tôi không ăn cỏ nhưng vẫn thân thiện với cỏ
bỗng cỏ héo khô
tôi biết em không thể không buồn như tôi khi nhìn thấy cỏ đang tươi tốt bỗng héo khô đi
nỗi buồn cỏ khô
có những nỗi buồn không thuộc sự sống còn của con người nơi mặt đất
nhưng không thể nói nỗi buồn cỏ khô là không thuộc về tuổi thơi tôi
Chương Bảy
trong trí nhớ tôi những ngọn khói đốt đồng như những ngọn gươm đâm vào bầu trời chiều
không thể lẫn lộn được những đám mây trên bầu trời chiều với những ngọn khói đốt đồng cất lên từ những cánh đồng vừa trải qua cõi chết
nắng như sự ngẫu nhiên của tự nhiên
hay như sự chơi khăm của tự nhiên đối với con người
hay như sự bùng vỡ trước những áp lực bí mật của trời đất
tôi không biết
chỉ thấy đất đồng làng nứt nẻ thành những ô rãnh
không còn nửa giọt nước ở bên trên mặt đất
không còn nửa giọt nước ở bên dưới mặt đất
cá cua chết
con ốc con tôm chết
lúa chết
cỏ chết
cuối cùng người ta cũng phải đốt đi những tàn tích của tai họa để gầy dựng lại một khuôn mặt mới cho đồng làng
với tuổi thơ của tôi những ngọn khói đốt đồng xóa mất thứ niềm vui được ký thác vào cỏ
Chương Tám
bạn tôi, một nhà nông học, nói lịch sử những người cày ruộng là lịch sử lũ bò gặm cỏ
nhưng tôi thì nói lịch sử lũ bò gặm cỏ là lịch sử những người cày ruộng
bỡi không có lũ bò gặm cỏ thì không có những người cày ruộng
trong trí nhớ tôi việc buổi sớm lừa lũ bò gặm cỏ ra ruộng cho cha tôi cũng trọng đại như việc tôi được sinh ở mảnh đất con người biết lật đất lên để làm ra hạt gạo
trong chặng đường còn lại của cuộc tiến hóa của loài giống con người tôi luôn ngợi ca lũ bò gặm cỏ
cứ thấy nhớ tuổi ấu thơ
buổi sớm lừa lũ bò gặm cỏ ra đồng
lũ chim bô chao nơi khu rừng ở trước làng hát bài ngợi ca rừng
cha tôi lại nhắc tôi
lũ bò gặm cỏ đồng làng và mấy chục đời tổ tiên nhà tôi cày ruộng
Chương Chín
thật ra tuổi thơ của tôi cũng chỉ là chuỗi tháng năm buồn bã gắn liền với cuộc sống buồn bã của lũ bò gặm cỏ
nỗi buồn làm nát nhừ những ngày mùa xuân chẳng mấy đứa trẻ trong làng có áo mới khuôn mặt mới của chu kỳ tháng năm như bị đè nặng bên dưới niềm lo toan cơm áo
nỗi buồn làm nát nhừ những ngày mùa đông gió bấc mưa dầm lũ chim te te rũ cánh nơi bờ mẫu tôi lụng thụng trong chiếc áo che mưa chằm bằng lá đèn ở trên rừng lẻo đẻo theo lũ bò gặm cỏ ở gò thổ mộ của làng cũng có nghĩ những người chết của làng đang nằm ở bên dưới những bước chân của lũ bò gặm cỏ nhưng chỉ nghĩ là có những người làng đã chết chôn ở đó cũng như nghĩ là có những người làng còn sống đang lặn lội trên đồng ruộng trong mưa dầm gió bấc
nỗi buồn làm nát nhừ niềm vô ưu của những hòn sỏi trên đường làng
tôi buồn và nghe như những hòn sỏi đường làng cũng buồn như tôi
dường thế giới của những hòn sỏi đường làng đã nhập vào thế giới tuổi thơ của tôi
và giờ đây tôi dẫm lên những hòn sỏi trên đường làng như dẫm lên ký ức của mình
Chương Mười
ngày nào tôi cũng nhìn thấy lũ bò gặm cỏ cắn vào những ngọn cỏ non tơ nơi gò thổ mộ của làng
với tuổi thơ tôi thì thế giới của lũ cỏ và thế giới của lũ bò gặm cỏ chỉ là một
ở thế giới ấy cỏ như những vật thể để bù vào chỗ còn thiếu nơi những vật thể khác
dường chẳng có sự trắc trở nào trong sự bù đắp giữa cỏ và lũ bò gặm cỏ ngoại trừ những tai họa đến từ phía khác, phía của nắng cháy và bão lũ
cỏ và gặm cỏ như được khởi lên tự buổi nguyên sơ
như chim và rừng cây như nước và dòng suối như mây và bầu trời cũng khởi lên từ buổi rất lâu
cũng như tình yêu của tôi và em cũng khởi lên từ buổi rất lâu và mãi tới hôm ấy mới nói ra được
bằng lời
Chương Mười Một
tôi và em vẫn nằm dài trên cỏ để lắng nghe niềm im lặng khởi lên tự thuở con người mới bắt đầu việc yêu nhau, niềm im lặng tích tụ hằng bao thế kỷ được thể hiện qua sự lặng lẽ của những ánh mắt lặng lẽ của dòng sông sao nơi bầu trời tháng tư lặng lẽ, chẳng rõ là chờ đợi điều gì nhưng khi nhìn lên bầu trời tháng tư tôi và em biết là có sự đợi chờ, niềm im lặng tích tụ hằng bao thế kỷ được thể hiện trong tiếng chim thảng thốt gọi bạn tình giữa bầu trời đêm tháng tám, cánh tay tình yêu đang vươn ra trong nỗi hoảng hốt tìm nửa kia của cái một sắp mất, nhưng tiếng kêu thảng thốt của lũ chim lạc bạn tình cũng chỉ là biểu hiện của nỗi sợ hãi khởi lên từ niềm im lặng của buổi ban đầu mới yêu nhau, niềm im lặng của buổi ban đầu mới yêu nhau được tích tụ qua vẻ buồn lắng của mùa thu và niềm trống vắng giữa tiếng mưa rả rích mùa đông, cũng như tôi và em nằm dài trên cỏ để lắng nghe những cung bậc được tích tụ từ buổi tôi và em mới gặp nhau đã lắng đọng thành những lời vô thanh
Chương Mười Hai
tôi và em cũng chỉ là những ngọn cỏ biết nghĩ ngợi về buổi nguyên sơ
những ngọn cỏ nơi bờ cỏ đồng làng cũng khởi lên từ buổi nguyên sơ nhưng chúng không biết là chúng khởi lên từ nguyên sơ
nếu gọp hết những sinh linh yếu đuối như cỏ vào thế giới của cỏ thì tôi và em là những sinh linh yếu luôn mang trong mình nỗi sợ hãi về những thế lực đen tối như những mặt trái của tồn tại luôn gây ra những đổ nát nơi mặt đất
tôi và em cũng chỉ là những ngọn cỏ biết nghĩ ngợi về những đổ nát đến từ phía bên kia của tình yêu
tôi vẫn hôn lên ánh mắt đắm đuối của em như hôn lên ánh mắt của một ngọn cỏ yếu đuối
và vẫn cứ lo sợ một ngày nào những thế lực đen tối sẽ cướp mất em
có thể đó là lời ngọt ngào hoa mỹ của một kẻ đang trong tiến trình tiến tới con người nhưng vẫn nhân danh con người để nói về con người
có thể đó là những phù phép vô cùng quyến rủ của một vị thần thất sủng tự những nghìn năm trước nhưng vẫn cứ nhân danh là thần để nói chuyện cứu rỗi
tôi vẫn ghì chặt em vào tình yêu của tôi nhưng vẫn cứ thấy sợ hãi về sự mất mát có thể đến từ phía đầu kia của tồn tại
Chương Mười Ba
giữa bầu trời trên đầu và cỏ là tôi và em
cũng chẳng biết có bao nhiêu người trên mặt đất giống tôi và em cũng nằm trên cỏ ngước nhìn bầu trời cao rộng và mơ ước một thế giới chỉ còn lại những kẻ yêu nhau
niềm mơ ước có vẻ ngông cuồng nếu không nói là không tưởng
nhưng nếu có một thế giới như thế thì chim chóc trên rừng cũng vui huống hồ con người
tôi và em vẫn luôn nghĩ ngợi về một thế giới mới mẻ theo cách của mình
em nói ở thế giới đó sẽ không còn nhìn thấy những vị thần thất sủng lang thang nơi bờ cỏ héo khô thảng thốt gọi tên người tình đã bỏ ra đi tự nghìn năm trước cơn khát cháy bỏng nỗi nhớ bầu trời lặng lẽ đè lên nỗi thất vọng của cỏ
em nói ở đó sẽ không còn nhìn thấy sự mù lòa đè lên tâm trí lũ châu chấu cào cào đang đêm bỗng rời khỏi bãi cỏ của mình như sự vong ân đối với chốn nương thân
em nói ở đó sẽ không còn nhìn thấy những kẻ ăn nói nhảm nhí luôn đem lòng nghi ngờ sự trong sáng của kẻ khác và sẽ không còn nhìn thấy những kẻ sáng thức dậy là bắt đầu công việc lừa mị kẻ khác những lời giả nhân giả nghĩa làm hoen ố màu xanh của cỏ
tôi lại hôn lên niềm khao khát của em
Chương Mười Bốn
tháng giêng cỏ may bắt đầu trỗ hoa trên khắp các bờ cỏ đồng làng
còn trên các bãi đất hoang ở trong làng thì như ai đó đã đem trải lên đất tấm thảm hoa màu trắng sang trọng
hoa cỏ may trong trí nhớ tôi như một kỷ niệm đáng yêu nếu không nói là những kỷ niệm nghịch ngợm của tuổi thơ
cứ sáng ra khi mặt trời vừa lên ở chân trời phía đông là tôi bắt đầu lao vào những đám cỏ may trên những bãi đất hoang trong làng có khi là chạy ra đồng làng lao đi trên những bờ mẫu cỏ may đang trỗ hoa trắng xóa
cứ tưởng tượng là có bàn tay dịu dàng của một nàng tiên nào đó trong những câu chuyện kể của mẹ tôi đang cài những hoa cỏ may lên áo tôi
trắng xóa màu hoa cỏ may trên áo
tôi cứ chạy giữa những đám cỏ may đang trỗ hoa vừa chạy vừa ngắm chiếc áo đầy hoa cỏ may đang mặc trên người và vừa hét lên trong đầu ôi ta vui sướng biết bao
chiếc áo tôi đang mặc trên người lúc bấy giờ là của nàng tiên trong những câu chuyện kể của mẹ tôi đem tặng tôi
trắng xóa màu hoa cỏ may trên áo
quay về nhà để che mắt mẹ tôi vội vã mặc thêm một chiếc áo nữa chồng lên chiếc áo nàng tiên đã tặng
đêm mẹ tôi mò mẫm cài lại cúc áo tôi cài còn sót phát hiện ra chiếc áo nàng tiên đã tặng
tôi vẫn giả vờ ngủ say để nghe lời trách yêu của mẹ
ở làng Cù của tôi cứ đến mùa hoa cỏ may là chiếc áo cũ của tôi lại trở thành áo mới
trắng xóa màu hoa cỏ may trên áo
niềm vui sướng của tuổi thơ tôi là chẳng thể giữ mãi dưới bầu trời trên đầu tôi
nhưng là tôi vẫn còn có tình yêu của em
cứ muốn hôm nào đến tháng giêng tôi lại lao vào những đám cỏ may trên bờ cỏ đồng làng để cho màu cỏ may trắng xóa trên áo của mình
và đêm đến không phải mẹ tôi mà là em mân mê những hoa cỏ may trên áo tôi và nói những lời yêu thương
Chương Mười Lăm
bầu trời trên đầu và cỏ là những vật thể luôn gắn bó với tuổi thơ của tôi
nếu không có bầu trời trên đầu và cỏ chắc là không có tuổi thơ vui sướng của tôi
tôi vẫn thường hay nằm trên cỏ vui sướng nhìn ngắm bầu trời đêm và đôi khi nghe như vạt cỏ dưới lưng nâng tôi lên tận trời cao
không dám để mất cuộc phiêu lưu kỳ thú, tôi cứ nhắm chặt hai mắt như thể là cách thức tốt nhất để giữ gìn và củng cố trí tưởng tượng ngây thơ của mình
tôi cứ nhắm chặt hai mắt và nghe như những ngôi sao đêm đang chạm vào đôi cánh tay tôi lạnh ngắt, vừa vui vừa sợ, tôi vội vã xếp đôi cánh tay sát vào người như thể con chim chèo bẻo vội vã xếp đôi cánh của mình khi từ trên trời cao bay đậu lên mặt đất, tôi xếp đôi cánh tay vào người như thể con chèo bẻo xếp đôi cánh để sửa soạn bước đi trên mặt đất, nhưng với tôi lúc bấy giờ không phải mặt đất mà là bầu trời cao chất ngất, và lũ sao trời lại rúc vào đôi cánh tay tôi tựa như những con cá quen hơi người rúc vào người tôi khi tôi đang tắm trên con mương đồng làng, những ngôi sao đêm thì cứ rúc vào người tôi, còn những cơn nồm thổi qua bầu trời đêm giống như những con thuyền đang âm thầm chở tôi bay vào cõi không định được, tôi cứ lơ lửng bay giữa niềm vui cùng với gió, đêm trở nên kỳ ảo, trong cõi hoang vu kỳ ảo tôi bỗng nhìn thấy những nàng tiên trong những câu chuyện kể của mẹ đang nhẹ nhàng bay về phía tôi, vừa bay vừa nở những nụ cười thân ái, trong lúc tôi đang cố nhớ lại những câu chuyện kể của mẹ thì bọn họ đã vây quanh tôi, vừa vây quanh tôi vừa hát, cứ bước thêm bước nữa sẽ tới trời cao, tiếng hát làm tôi cứ cảm thấy như chuyến đi ấy là chuyến đi cuối cùng của đời tôi, có nghĩa không bao giờ còn trở lại mặt đất, trong lúc tôi đang lo nghĩ thì như có ai hét lên, tiếng hét nghiêm khắc và bao dung, cứ tưởng là vị thần nào đó la mắng các nàng tiên xinh đẹp, nhưng không phải, mẹ tôi đã gọi tôi khi thấy tôi bỗng bặt dạng, nằm ở đám cỏ sau nhà tôi cứ rúc rích cười một mình khi biết là mẹ tôi đang đi tìm mình, tôi không thấy lo mà cứ nằm rúc rích cười một mình trong đêm, vì biết mẹ đã dành cho tôi tình yêu còn cao rộng hơn cả bầu trời trên đầu
Chương Mười Sáu
khi cỏ lấn lúa khoai người ta phải nhổ bỏ đi nhưng đó là chuyện khác chuyện của việc sinh tồn
nhưng tôi thì thấy cỏ như sự bù đắp vào chỗ còn thiếu của thế giới
đêm đầu tiên gặp nhau tôi và em ngồi ở nơi bờ cỏ đồng làng
tôi vô cùng lúng túng chẳng biết bắt đầu thế nào cứ thấy những đám mây trắng mỏng trên bầu trời đêm rằm tháng tám như những con ngựa hoang kéo nhau đi trong ánh trăng ẩm ướt
lúc những con ngựa hoang chợt che khuất mặt trăng tôi mới chợt nghĩ ra cách bắt đầu cuộc chuyện trò với em bằng những ký ức tuổi thơ
tôi bắt đầu nói về lũ cỏ gai trinh nữ
tôi nói thuở ấu thơ của tôi lũ cỏ gai trinh nữ như những người bạn thân thiết với mình nếu không nói là tri kỷ
khi liên tiếp thất bại trong những cuộc chơi trổng chơi cù với lũ trẻ trong làng tôi buồn như thể ai đó đã lấy mất tuổi thơ của mình
những lúc như thế là tôi lại chạy đến hỏi lũ cỏ gai trinh nữ ở trong vườn
tôi hỏi cỏ có buồn không khi tôi đã bại trận trong cuộc chơi với lũ trẻ trong làng
tôi khẽ chạm tay vào cỏ và hỏi
lập tức những chiếc lá xinh xắn trên thân thể chúng từ từ khép lại như thể khép mắt để chia xẻ nỗi buồn cùng tôi
ở làng Cù của tôi đến mùa tháng tám cỏ gai trinh nữ mọc đầy ở các khu vườn chưa kịp trồng trọt
có nghĩa đến tháng tám mùa thu thì những người bạn thân thiết của tôi lại đến với tôi
tôi nói với em là lũ cỏ đã chia xẻ cả nỗi buồn lẫn niềm vui của tôi
khi chiến thắng trong các cuộc chơi tôi lại đến hỏi cỏ có vui không
lập tức lũ chúng phe phẩy những chiếc lá xinh xắn như thể bày tỏ niềm xúc động
tôi nói có một hôm vui quá vì chiến thắng tôi vừa chạm tay vào cỏ vừa lay chúng vừa hỏi có vui không
lập tức những chiếc lá xinh xắn trên thân thể chúng vội vã khép lại như thể chẳng thể chia xẻ niềm vui với tôi
tôi nói lúc bấy giờ tôi cứ nghĩ cỏ không còn muốn là bạn thân thiết vói tôi
nhưng giờ thì tôi đã hiểu lũ cỏ gai trinh nữ đôi khi lại không muốn ai chạm vào mình
tôi nói và khẽ đặt tay lên vai em
giữa ánh trăng ẩm ướt tôi nhìn thấy em cứ đắm đuối nhìn tôi
Chương Mười Bảy
việc tôi và em nằm trên cỏ lắng nghe những cung bậc của tình yêu là thứ dấu tích khắc vào ký ức tôi như thể một sự thể trọng đại trong cuộc đời tôi nếu không nói là biến cố
cùng với người con gái của dáng vẻ vô biên nằm trên cỏ để lắng nghe những cung bậc tình yêu và sau đó không bao giờ còn được nằm bên nhau ở trên cỏ như thế thì chẳng phải biến cố là gì
cứ nhìn thấy cỏ là như thể tôi nhìn thấy em
giờ đây tôi biết cỏ như thể mặt hồ trong biếc trong ký ức tôi luôn phản chiếu dáng hình em
dáng hình em trong ký ức tôi như nắng buổi sớm mai khắc vào vách đá nơi ngọn núi trước làng như tiếng con chim lẻ đôi thả vào đêm vắng nhưng dáng hình em thì không thể mãi mãi như nắng buổi sớm mai chiếu vào vách núi bỡi sau đó là mặt trời lên cao vách núi sẽ chìm khuất vào bóng những đám cây cao rậm chỉ có thể mãi mãi giống với tiếng kêu thảng thốt của con chim lẻ đôi bỡi giờ đây tôi và em chẳng còn có thể nằm bên nhau trên cỏ
việc tôi và em nằm bên nhau trên cỏ là không thể giống với bất cứ sự thể nào xảy ra trên mặt đất
bấy giờ em lặng lẽ hôn lên mắt tôi còn tôi thì cứ nằm im nghe tiếng di chuyển của những nguồn mạch tồn tại đang lưu chuyển trong những ngọn cây trên rừng lưu chuyển ở trong đất ở trong các sông hồ lưu chuyển trong những cuộc đối thoại sinh tử giữa các vị thần đang nắm giữ việc sống chết của muôn loài
bấy giờ là tôi cũng hôn lên mắt em
và biết nụ hôn của tôi và em là chẳng giống với bất cứ nụ hôn nào diễn ra giữa cuộc sống
Chương Mười Tám
còn như những giọt sương mai còn đọng trên cỏ lại là chuyện khác
ở làng Cù của tôi vào mùa tháng tám buổi sớm ra đồng sẽ nhìn thấy những giọt sương lấp lánh trên ngọn cỏ
bấy giờ tôi chưa nghĩ tới những vị thần thất sủng tiếc nuối quyền uy đêm đêm úp mặt giữa trời cao mà khóc
hay những giọt sương mai đọng nơi ngọn cỏ là những khổ đau còn đọng lại
tôi không biết
hay là cỏ khóc
không còn nhìn thấy tôi và em nằm dài trên cỏ đêm đêm cỏ khóc những giọt nước mắt còn đọng lại cho đến sáng hôm sau
bấy giờ tôi cũng chưa nghĩ tới chuyện cỏ khóc
cũng có thể giờ đây vì không còn có thể nằm trên cỏ với em tôi lại viện đến các vị thần và những ý nghĩ của cỏ để biện hộ cho nỗi nhớ của mình
nhưng dù gì thì giờ đây tôi cũng chẳng còn có thể hẹn em đêm tháng tư ra ngồi nơi bờ cỏ đồng làng để nhìn ngắm những gì mình thích nơi bầu trời trong vắt đêm mùa hạ với ánh mắt huyễn hoặc của đám sao trời lãng tử luôn quyến rủ tôi và em dưới ánh mắt của đám sao lãng tử giang hồ đêm trở nên huyễn hoặc như có như không khi tôi muốn khẽ chạm tay vào huyễn hoặc thì chợt nghe mùi hương bưởi nơi tóc em và từ đâu đó như đang vọng lại những lời khởi thủy của tồn tại thật ra thì đấy là giọng nói của em em nói với tôi là em yêu tôi
giờ đây khi nhìn những giọt sương lấp lánh trên ngọn cỏ ban mai tôi cứ thấy lấp lánh thứ quá khứ có em
PHẦN HAI
CỔ TÍCH CỦA GIÓ
những ảo ảnh màu xanh rụng xuống lại mọc lên thành những ảo ảnh màu tro than
Chương Mười Chín
cũng chẳng còn nhớ cho đến lúc nào đó tôi bắt đầu nhìn thế giới như một cuộc chơi
còn lúc bấy giờ tôi như kẻ mộng du ung dung bước giữa những ngổn ngang nơi mặt đất
chẳng phải các nhà thuyết lý quyến dụ tôi
hầu hết bọn họ đã nằm xuống tự những năm tháng cũ chỉ để lại những chữ nghĩa thuyết lý lung linh như dấu vết của những nghĩ ngợi công phu
với tôi lúc ấy những chữ nghĩa thuyết lý ấy như thức ăn thức uống
tôi cứ muốn ngày ngày nằm dài ra giữa đất trời để uống cạn những nguồn mạch của sự nghĩ ngợi được sản sinh ra tự những thế kỷ trước
sự thực tôi đã chẳng thể uống cạn chúng
nhưng vẫn luôn cảm thấy như mình đang đứng ở một nơi thật cao để nhìn thế giới
như kẻ mù lòa tôi vẫn vui vẻ bước đi giữa những lời gào thét cất lên từ những đổ nát
Chương Hai Mươi
những người mặc áo rách cứ nhảy múa ca hát sẽ trở thành kẻ phong lưu
tôi đã nhìn thấy cách để đến bờ bên kia như thế
những năm tháng ấy tôi sống rất thật với những ý nghĩ của mình
sáng ra cùng mấy người bạn trong làng hòa tấu bằng đàn ghi ta gỗ bài du ca ai đó đã viết trong trạng thái nhập đồng
cùng với bài ca tôi băng qua miền đất nhấp nháy ánh mắt của bậc hiền triết có giọng nói thông thái
cuộc chuyện trò mang tính hàn lâm có pha chút sông hồ lãng tử
giữa sống với chết là hơi thở của đất
hơi thở khỏa ra từ niềm câm lặng được nuôi dưỡng bằng hòa khí của đám cỏ bám trên đá qua bao niên kỷ vẫn cứ trổ hoa
cho đến một hôm có người đến nhổ đi
cỏ gào lên
hãy trả lại cho ta cuộc sống cũ
đám cỏ bám trên đá gào lên giữa niềm câm lặng của đá
người gây biến cố bảo giữa sống với chết là nơi ẩn trú chỉ dành cho đá chẳng ai có thề xen vào kẻ nào nói đá không biết buồn kẻ đó chưa biết ý nghĩa của tồn tại
cuộc chuyện trò tựa cuộc độc thoại
tất cả là một
và một là tất cả
chẳng phải ai đó đã nói ra lời đó những ngàn năm trước
cuộc chuyện trò hóa ra như cuộc độc thoại của tôi
Chương Hai Mươi Mốt
bấy giờ tôi chưa gặp em nên đã đeo đuổi những cuộc tình mang tích cách duy lý
kẻ tôi đeo đuổi không nhìn tôi với ánh mắt đắm đuối như em nhìn tôi bỡi đó là những chữ nghĩa thuyết lý có sức quyến rủ vô cùng đối với những kẻ vốn mang trong mình máu lãng tử như tôi
những chữ nghĩa thuyết lý kéo tôi vào cuộc hành trình chẳng thể chối từ bỡi bấy giờ tôi nhìn thấy con đường nào trên mặt đất cũng dẫn đến miền hoa thơm cỏ lạ
những niềm tin ngớ ngẩn như thế là bắt đầu ngay tự lúc tôi vừa bị những cuộc tình duy lý quyến rủ
tôi đi và luôn cảm thấy là mình sắp đạt được cảnh giới thăng hoa ngay giữa cuộc sống phiền tạp
cứ thấy thấp thoáng một ngày
không phải chỉ mỗi mình tôi mà cả rừng cây nhìn thấy đám sao trời xuống nằm nơi lòng suối
cua cá hát bài ngợi ca sự rộng lượng của đất
ngày xưa…ngày xưa…có kẻ mang gươm đi mở đất chết thê thảm dưới bầu trời nguyệt bạch
không phải chỉ mỗi mình tôi mà cả lũ cua cá cũng nhìn thấy những con mắt nhìn thấu dòng chảy của suối nhìn thấu những bóng mây nơi dòng chảy của suối nhìn thấu những bờ đá nghìn năm lặng câm
rong rêu không chỉ là chứng nhân
rong rêu còn là trạng thái của cuộc tiến hóa nghìn năm mây bay qua bờ đá lặng câm
tôi đi và cứ thấy thấp thoáng những chứng nhân cũng đang bước đi dưới bầu trời tháng giêng lũ chim én vỗ chân hát bài ngợi ca biển
xanh thẳm mong đợi
ghềnh đá lỏm chởm những cộng rơm làm tổ
sóng vỗ quanh niềm hạnh phúc
ngày xưa…ngày xưa…có lũ chim không còn nhớ đường về
giá lúc bấy giờ có em đến ngăn cơn mê của kẻ lãng tử
là tôi
Chương Hai Mươi Hai
tôi một mình thúc ngựa lên đỉnh núi Chơ Vơ
sự cô độc hóa ra lại là cách thức tốt nhất để tiếp cận thế giới
nhưng anh là ai lại một mình một ngựa leo tận chốn tiếp giáp hư vô
tôi nói với ngọn gió ban mai rằng tôi là kẻ lãng tử thích lang thang vào chốn không người để tìm lại những gì đã bị lãng quên
tôi nói và nhìn thấy ngọn gió đang xe lên đỉnh núi những cuộn chỉ có hình thù những chiếc bánh xe rổng ruột
là hình ảnh hư vô
tôi nghĩ
và cảm thấy rất vui vì sắp được tiếp cận với thứ tồn tại luôn khiến con người ta sợ hãi
ngọn gió ban mai vừa xe những cuộn chỉ rổng ruột vừa hát
tôi nghe như bài hát nói về điều gì đó tựa như con nước cuốn theo những cánh hoa mất hút tận phía cuối nguồn nhưng cũng không phải nói về những cánh hoa tàn trôi đi trong cơn lũ mà là nói về một góc năm tháng nào đó có chàng trai trẻ nào đó đến hôn lên môi người con gái rồi ra đi biệt dạng nhưng cũng chẳng phải là nói về một cuộc chia ly nơi mặt đất mà là nói về một loài cá dị kỳ nào đó ở biển bắc đến mùa sinh đẻ lại rủ rê lên nằm nơi bãi cạn chì sinh ra một lần đẻ một lần và chết một lần nhưng cũng chẳng phải là nói về cuộc sinh tử vốn diễn ra với muôn loài trong trời đất mà là nói về điều gì đó tựa sự huyền nhiệm chẳng thể nói ra mà cũng không thể không nói ra điều gì đó cứ thấp thoáng ở phía bên này ánh sáng ở phía bên kia bóng tối thì chẳng phải là bạn đang đi tìm những gì bị lãng quên hay sao
tôi nghe gió chợt cất cao giọng hát
dường chỉ mỗi con ngựa của tôi đang cưỡi là hiểu được tiếng hát của gió
thoắt cái con ngựa tôi đang cưỡi biến mất vào bầu trời trên đầu
tôi chợt nhớ xưa cũng có kẻ lên ngồi nơi đỉnh núi Chơ Vơ rồi biến mất vào bầu trời trên đầu
hay là gió đang nói về phía bên kia những gì đang nhìn thấy
Chương Hai Mươi Ba
tôi lại lên núi Chơ Vơ vào một ngày không mấy bình yên
bấy giờ tôi chưa gặp em nên cũng chỉ một mình lững thững lên núi
lần này thì tôi sắp được bước vào cõi hư vô
con ngựa của tôi đã lên trời lần lên núi trước nên lần này tôi lững thững mỗi mình nơi đỉnh núi
hóa ra không phải chỉ mỗi mình tôi cô độc
lũ đá núi trên đỉnh núi Chơ Vơ cũng cô độc những nghìn năm qua
thì cả núi có tên Chơ Vơ chẳng phải cũng đang cô độc là gì
thì cứ chuyện trò với những thứ đang cô độc là cách thức tốt nhất để không còn cô độc
tôi nói với lũ đá núi rằng chúng là những kẻ sung sướng nhất
lũ ngươi là chẳng hề chi trước những phù phép của thời gian
mặc mùa thu lá rụng con chim buồn trong cuộc thiên di đôi khi chẳng còn tìm thấy khu rừng xưa trong ngày trở lại
mặc nắng đốt thành tro than những dự tính của những kẻ đi chân đất suốt đời chỉ nghĩ đến việc làm sao cho thật nhiều hạt lúa khi lật đất lên để gieo hạt giống xuống
trong khi con người khóc đất khóc vì nắng làm cho đất trên đồng làng nứt nẻ thì lũ ngươi vẫn bình chân như vại trên đỉnh núi
tôi nói với lũ đá núi trên đỉnh núi Chơ Vơ
nhưng càng nói tôi lại thấy mình càng cô độc
và từ trong chốn thẳm sâu trong ký ức tôi cứ vang lên thứ âm thanh kỳ dị tựa hồ những âm vang phát ra tự chốn cổ sơ thuộc thuở tôi còn là thứ hạt giống lơ mơ trong huyết quản của tổ tiên tôi
rõ ràng là tôi đang nghe thấy thứ âm thanh kỳ dị nghe nhỏ như sợi chỉ khâu chạm vào vải khi ta khâu vá
thứ âm thanh không còn là âm thanh mà như là lời nói ban đầu của tồn tại
em đã đợi suốt những nghìn năm qua
rõ ràng là tôi đã nghe lời ấy phát ra từ trong ý nghĩ của tôi
và từ nơi nào đó trong ký ức tôi bước ra một người con gái xinh đẹp
hay em là tích tụ của niềm cô độc của thế giới
không hiểu sao lúc bấy giờ tôi lại nói được những lời như thế
thiếu nữ bước tới
cho bỏ nỗi mong đợi nghìn năm
nàng nói và say đắm hôn lên môi hôn lên mắt tôi
tôi cứ ôm chặt lấy người con gái vào lòng như ôm giữ một câu chuyện cổ tích
hay đấy cũng chỉ là sự tiên báo cho một cuộc gặp gỡ sau đó
cuộc gặp gỡ giữa tôi và em
Chương Hai Mươi Bốn
tôi lại một mình lên núi
và lần này thì nhìn thấy lũ đá núi trên đỉnh núi Chơ Vơ chẳng già đi chút nào
đám rong rêu bấy lâu vẫn bám trên đá cũng chẳng già đi chút nào
và mưa những cơn mưa vẫn xối xả lên đá làm trôi hết đám rong rêu
người ta nói mấy tháng trước mưa xối xả trên núi làm trôi hết đám rong rêu bấy lâu vẫn bám trên đá
nhưng đám rong rêu nói mới hồi nãy đây thôi có cơn mưa lớn
và mặt trời vẫn soi rọi nơi đỉnh núi Chơ Vơ
và đêm sương vẫn rơi trên núi
ngày và đêm vẫn thay nhau
đến mùa
cây trên rừng đâm chồi nảy lộc
người ta bảo những ngày và đêm vẫn trôi qua chậm chạp những thế kỷ vẫn trôi qua chậm chạp
nhưng đám rong rêu bấy lâu vẫn bám trên đá nói với đá rằng mới hồi nãy thôi là có cả nắng lẫn sương trên đỉnh núi
và lũ nai vẫn lui tới nơi đỉnh núi
sau khi ăn no chúng nằm ngủ trên đá ngủ vào lúc giữa ngày ngủ vào lúc giữa khuya làm nát hết đám rong rêu bấy lâu vẫn bám trên đá
người ta nói hồi năm ngoái lũ nai trên núi kéo đến đỉnh núi Chơ Vơ nằm ngủ ở trên đá làm nát hết đám rong rêu bấy lâu vẫn bám trên đá
nhưng đám rong rêu nói với đá rằng mới hồi nãy lũ nai trên núi đã kéo đến ngủ trên đá
tôi lại một mình lên núi Chơ Vơ
và lần lên núi này tôi nghe tiếng chim trăm trâu khó cột vẫn trong trẻo nên biết chúng chẳng già đi chút nào
người ta nói mấy nghìn năm trước có người giàu có nhà đến nghìn con trâu chăm sóc không xuể trâu bỏ đi cả người giàu có buồn đau chết hóa thành chim trăm trâu khó cột
nhưng đám cây trường sinh trên núi nói mới hồi nãy thôi chúng đã trông thấy có người giàu có chết thành chim trăm trâu khó cột
cây trường sinh mọc trên núi Chơ Vơ tự buổi lũ sinh vật dưới nước mới bắt đầu trườn lên cạn qua nắng mưa bão tuyết trùng trùng rừng cây ngã xuống thành tro than chỉ đám cây trường sinh là vẫn còn hoài trên núi Chơ Vơ
người ta nói đám cây trường sinh trên núi Chơ Vơ có nghìn năm tuổi
nhưng lũ chim trăm trâu khó cột nói mới hồi nãy thôi chúng nhìn thấy có cây trường sinh đang mọc ở trên núi
lũ chim trăm trâu khó cột ngày đi tìm mồi ở những khu rừng khác đêm quay về đậu trên đám cây trường sinh trên núi
người ta nói suốt mấy nghìn năm qua lũ chim trăm trâu khó cột vẫn ngủ trên những ngọn cây trường sinh trên núi Chơ Vơ
nhưng lũ chim trăm trâu nói mới hồi nãy đây thôi chúng mới bay đến đậu trên những ngọn cây trường sinh trên núi
tôi lại một mình lên núi Chơ Vơ
và lần lên núi này vẫn nhìn thấy mặt trời xuống nằm dưới khe suối
còn lũ ốc đá thì nằm dài trong những hốc đá nơi lòng suối để nhấm nháp những tia nắng của ngày
người ta nói lũ ốc đá ở những khe suối sống được là nhờ có mặt trời xuống nằm dưới khe suối
nhưng lũ ốc đá bảo mặt trời cũng vừa mới xuống nằm dưới khe suối lúc nãy thôi
lũ ốc đá ở những khe suối trên núi Chơ Vơ là lũ sinh vật vẫn cố bám giữ thế giới ban đầu của chúng
là nước
hằng ngàn vạn đám sinh linh dưới nước đã trườn lên cạn để trở thành những hình hài khác
chỉ lũ ốc đá ở các khe suối trên núi Chơ Vơ là có vẻ còn giữ được hình hài ban đầu của chúng
người ta bảo lũ ốc đá ở các khe suối trên núi Chơ Vơ đã sống đến triệu năm tuổi
nhưng mặt trời nói mới hồi nãy đây thôi mới nhìn thấy lũ ốc đá trên các khe suối trên núi Chơ Vơ
tôi lên núi Chơ Vơ nghe lũ chim lũ cá trò chuyện nhau
không còn có thời gian ở lũ chúng
hết thảy lũ chúng là đang sống giữa buổi thanh xuân
Chương Hai Mươi Lăm
tôi đi ảo ảnh đầy trời…
những người đi chơi núi Chơ Vơ trước khi xuống núi lại tụm nhau ở nơi đỉnh núi trò chuyện
tôi nghe họ nói đủ thứ chuyện
người nói đầu tiên nói ở chỗ ông ta tất cả những đứa trẻ vừa lọt lòng mẹ đều được nghe câu hát ru đầu đời
câu hát ru của mẹ về niềm hạnh phúc
( con người là sinh linh duy nhất nơi mặt đất được hưởng trọn niềm hạnh phúc )
cứ thế những đứa trẻ cứ lên trong niềm hạnh phúc vô bờ
ông ta nói có đứa mồ côi mẹ cha phải đi hát rong kiếm cơm
những câu hát nghe não lòng nhưng như vẫn ẩn chứa một thứ niềm hạnh phúc thật khó tả làm như thể câu hát ru đầu đời của mẹ như một thứ phép màu làm cho người ta cảm thấy vui sống trong mọi cảnh huống của cuộc đời
một người khác nói ở chỗ ông ta ông trưởng làng như một ông vua sáng suốt
đêm ông trưởng làng không ngủ đi khắp các nẻo đường làng coi thử nhà nào có tiếng khóc trẻ thơ vì đói cơm đói sữa
trở về nhà đốt đèn lên ghi chú vào sổ bộ
ngày ông trưởng làng đi thu thập hết thảy những lời khen chê của dân làng về chuyện trị nước
cho đến hôm chẳng nghe được nửa lời khen chỉ toàn những oán hờn chê trách của dân
ta kẻ đứng đầu trong làng để cho dân làng khổ tâm vì chuyện làng nước ta không làm trưởng làng nữa
ông ta nói ông trưởng làng nói với dân làng và không làm trưởng làng nữa
một người khác nữa nói ở chỗ ông ta lũ chim cu đồng con nào cũng biết hát
mùa xuân chúng tụ tập ở các bờ tre trong làng hát bài ngợi ca bầu trời
mùa thu thì đậu trên những ngọn cây trong các khu vườn trong làng hát bài ngợi ca sắc nắng để an ủi những chiếc lá sắp lìa cành
tôi có cảm tưởng là chỉ có một người nói
và tất cả bọn họ chỉ nói một câu chuyện
hay đúng hơn là câu chuyện đã nói về họ
Chương Hai Mươi Sáu
hay đây là những lời kinh nguyện cầu… hay đây là những lời kinh nguyện cầu…
tôi đi
và một hôm gõ cửa được cổ sơ
điều tôi nhìn thấy đầu tiên là một con rắn màu đen đang trườn bò về phía trước
và sau đó là cuộc trùng phùng ngẫu nhĩ đảo điên ở chốn kinh thành đổ nát
tình tang một cuộc ngày đêm
cổ sơ bừng con mắt vô ưu
con rắn đen hát và trườn bò về phía trước
vì vua mặc áo vá buồn bã nhìn tôi và emvà cỡi con ngựa già trở vào chốn hoàng cung buồn bã
những
ngọn gió chướng cuối mùa là đang thổi về chốn kinh thành đổ nát
những ngọn gió khởi lên tự buổi ngay sau buổi có cuộc biến động của đất trời
buổi cổ sơ cuốn bụi mù nghìn năm một thuở
em nói em yêu tôi với tất cả những nỗi niềmcủa những chiếc lá đã dành cho cây
những
kẻ chợ lắm lời nói bọn họ đã đi qua những miền thế gian có cây mọc trên rừng có những con sông chảy ngang qua mặt đất
cây trên rừng gãy đổ khi có bão tố
bọn họ nói cuộc đời của bọn họ cũng nhiều phen bão tố khi có ông vua hiếu chiến đi gom hết thảy đám thanh niên đàn ông đem về chốn kinh thành luyện cho cách cỡi ngựa cầm gươm rồi xua bọn họ đi xâm lấn đất đai của kẻ khác
những
ngọn gió chướng cuối mùa vẫn thổi về chốn kinh thành đổ nát
những ngọn gió khởi lên tự buổi ngay sau buổi có cuộc biến động của đất trời
buổi cổ sơ cuốn bụi mù nghìn năm một thuở
em nói em yêu tôi với tất cả sức mạnh
của những ngọn thác ái tình của chốn nhân sinh lận đận
tình yêu tặng vật quí hiếm
cổ sơ đã đem ban cho chốn nhân sinh lận đận tự buổi có cuộc biến động của đất trời buổi cổ sơ
cuốn bụi mù nghìn năm một thuở
tôi nói sá gì một cuộc nhân sinh lận đậnbỡi vì người ta có thể chết cho tình yêu của mình giữa cuộc nhân sinh lận đận
tình tang một cuộc ngày đêm
cổ sơ bừng con mắt vô ưu
con rắn đen hát và trườn bò về phía trước
thành quách lở lói
rêu phong
em nói dẫu cuộc nhân sinh gập ghềnh trắc trở lận đận chốn vào ra
em vẫn đợi ngày tôi đến dắt em bước vào cõi nghìn năm tung vó ngựa giữa cõi sáng trưng nụ cười của loài chim biết hót về những ngày mùa xuân sáng trưng những màu sắc của hoa
tình tang một cuộc ngày đêm
cổ sơ bừng con mắt vô ưu
thành quách rêu phong
tôi thấy như có ai cỡi con ngựa già lướt qua những đám mây màu xám đang vần vũ trên bầu trời trên đầu
chắc chẳng phải là vị vua mặc áo vá đang buồn bã giữa chốn hoàng cung buồn bã
bỡi vì cả một lũ người đói khát lời ban khen của vua đang vây kín lấy vua
chẳng còn lối lên trời
nhữngkẻ chợ lắm lời nói là bọn họ đã nhìn thấy nơi mặt đất vị vua không ngồimà cứ nhảy cỡn trên ngai vàng của mìnhvào một hôm chó ngáp nhằm ruồi anh cày ruộng nghèo lang thang nơi bờ ruộng vẫn mơ mộng được làm vuachỉ là để thử lòng của kẻ mơ mộngvào một hôm chó ngáp nhằm ruồianh cày ruộng nghèo đã được thần ruộng đồng cho ngồi thử ghế vuanhững kẻ chợ lắm lời nói là trong bọn họ có kẻ nhìn thấy vì vua cứ nhảy cỡn trên ngai vàng của mình đã không nhịn được cười cứ cười hoài cười hoài hết ngày này sang ngày khác
những
ngọn gió chướng cuối mùa vẫn thổi về chốn kinh thành đổ nát
những ngọn gió khởi lên tự buổi ngay sau buổi có cuộc biến động của đất trời
buổi cổ sơ tung bụi mù nghìn năm một thuở
tôi nói
tình yêu của tôi và em vẫn luôn chất chứa trong mình những âm điệu sử thi
lịch sử vẫn cứ như thứ vó ngựa cuốn bụi mù sa trường
con ngựa chiến chạy mãi giữa bụi mù sa trường giữa buổi thời gian vô vọng
tôi nói xưa có người con trai chết trên ngọn dáo của giặc máu chảy thắm nỗi buồn cỏ cây người con gái khóc hóa thành ngọn gió ngàn dặm thổi qua hết thảy những cuộc tình cuốn bụi
tình tang một cuộc ngày đêm
cổ sơ bừng con mắt vô ưu
con rắn đen hát và trườn bò về phía trước
thành quách lở lói
rêu phong
vị vua mặc áo vá đi ra đi vào chốn hoàng cung buồn bãhãy cút hết đi thói xu nịnhtôi nghe có tiếng thét vang lên giữa chốn kinh thành đổ nátnhững áng mây chiều buồn bã làm nát nhừ niềm háo hức của lũ chim đa tình đang chờ đêm xuống để đi tìm bạn tình nơi khu rừng cũ phía tây hoàng thành lở lói rêu phong
đám triết gia mặt vuông đi ra đi vào chốn hoàng cung buồn bã
bọn họ đang nóng lòng chờ lời ban khen của vua để làm quà biếu cho nhau trong những buổi thiết triều áo mũ vẫn còn nguyên như thuở mới được vua ban
lũ ruồi nhặng chẳng còn dám lai vãng chốn hoàng cung vẫn luôn đọng lại những dư vang của những yến tiệc linh đình bỡi vì vua mặc áo vá là hay nổi cơn thịnh nộ
hãy cút hết đi thói xu nịnh cút hết đi
giữa cuộc đợi chờ của đám triết gia mặt vuông là thường hay nghe thấy tiếng quát tháo của vị vua mặc áo vá
tình tang một cuộc ngày đêm
cổ sơ bừng con mắt vô ưu
con rắn đen hát và trườn bò về phía trước
thành quách lở lói
rêu phong
tôi nói chẳng có cuộc kết cuộc nào cả
lịch sử là con đường thẳng tới niềm vô vọng lớn nhất trong những niềm vô vọng
thì tôi và em vẫn yêu nhau giữa vô vọng của cuộc nhân sinh khập khiễng giữa bước thời gian khập khiễng bụi mù cuốn nẻo người đi bằng bặt đợi chờ
cả người đi cả người không đi là đều bằng bặt đợi chờ
ngày xưa…ngày xưa…có kẻ đợi chờ được nhìn thấy gương mặt thời gian
cuối cùng chỉ nhìn thấy niềm câm lặng của đá
những ngọn gió chướng cuối mùa vẫn thổi về chốn kinh thành đổ nát
những ngọn gió khởi lên tự buổi ngay sau buổi có cuộc biến động của đất trời
buổi cổ sơ cuốn bụi mù nghìn năm một thuở
đám triết gia mặt vuông ngày đêm ca tụng vua ca tụng vương triều
bọn họ vẫn ngày đêm thi nhau soạn thảo
những văn bản tràng giang đại hải về đức độ của vua về những con đường vua đi về những cách
ăn cơm hút thuốc những cách nằm ngủ của vua
những văn bản tràng giang đại hải những sắc màu xu nịnh
thì đám triết gia mặt vuông vẫn lớn lên trong thói xu nịnh
vẫn ngày đêm trải nghiệm trong cuộc đời xu nịnh
vẫn từng giây từng phút giành giật lấy vinh hoa bằng cách xu nịnh
hãy cút hết đi thói xu nịnh cút hết đi
là vẫn thường hay nghe thấy tiếng thét của vị vua mặc áo vá từ chốn hoàng cung buồn bã
nhữngkẻ chợ lắm lời nói là bọn họ đã nhìn thấy nơi mặt đất vị vua hết thờivị vua mặc áo vá cỡi con ngựa già đi ra đi vào nơi hoàng cung buồn bã thỉnh thoảng lại thét lên hãy cút hết đi thói xu nịnh cút hết đilũ ruồi nhặng hoảng hốt baythành quách lở lóirêu phong
tôi hôn em giữa bụi mù lịch sử
em nói nếu như trong tình yêu của tôi và em không còn nghe thấy những âm điệu sử thi
thì đấy là lúc cổ sơ không còn mở bừng con mắt vô ưu
và đấy là lúc cả tôi lẫn em đều tan biến vào cõi vô cùng
đám kỹ nữ ở chốn hoàng cung buồn bã ganh tị với tình yêu của tôi và em
đi nói với vị vua mặc áo vá
rằng
tôi và em yêu nhau bất chấp cả thời gian bất chấp cả vua chúa
rằng
đấy là một cuộc tình kỳ dị biết đâu một ngày nào sẽ làm hoen ố sự thanh lịch của chốn kinh thành
đám kỷ nữ của vị vua mặc áo vá vốn là những cô gái lười nhác việc ruộng đồng cắt hết tóc tai của chốn ruộng đồng quê mùa để đi làm kỷ nữ cho vua
vì ganh tị với tình yêu của tôi và em
đã đi nói xấu tôi và em trước vua
tình tang một cuộc ngày đêm
cổ sơ bừng con mắt vô ưu
hãy cút hết đi đám người lười nhác
ta đã già ta chẳng thể ái ân cùng với lũ các ngươi
hãy cút hết đi
tôi nghe vang lên từ chốn hoàng cung buồn bã tiếng thét của vị vua mặc áo vá
tôi đivà một hôm gõ cửa được cổ sơ.
PHẦN BA
NHỮNG THÁNG NĂM TRO BỤI
cứ thấy thấp thoáng đằng sau dáng hình em những gương mặt hung bạo
Chương Hai Mươi Bảy
đường lên núi Cô Quạnh như cả hòn sỏi dưới chân cũng đang náu mình trong cuộc dịch chuyển của thời gian
sao lại đem đặt giữa trời cao đất rộng một ngọn lẻ loi
niềm trắc ẩn ấy bấy lâu nay vẫn lẩn quất trong tâm tưởng tôi
núi là độc sơn
tự dưng một ngọn lẻ loi vươn lên giữa chốn đồng gò hoang vắng
cách xếp đặt của tạo hóa là cũng vô cùng ý tứ
chẳng phải từ chốn ruộng đồng xanh tươi bước thẳng lên núi mà phải ngang qua một khoảng gò hoang vắng tự buổi khai thiên lập địa chẳng phải là đất gieo trồng mà là cái nền núi vươn dài ra như cốt để tạo ra thứ cảm tưởng vững chải của núi
hoa vô ưu đang nở
cũng thật lạ kỳ giữa lúc đám lá núi có những cái tên vui tươi thì một loài hoa rừng nở khắp núi lại có tên là vô ưu
mà sao không phải là cái gì khác mà lại là vô ưu
hạnh phúc với khổ đau dường cứ vờn nhau giữa cuộc biến đổi của tạo vật
nhưng mà bạn ơi…
tôi chợt nghe vang lên trong tâm tưởng những lời của núi
thì như lũ chim đang hót lũ cá đang vờn trên suối ai nói là chim cá không vui
thế nhưng
khi con người bảo chim với cá đang buồn là chim với cá đang buồn
cái cách nhìn ngắm của con người chỉ khiến cho tạo vật trở nên rối rắm
nhưng còn chuyện cô quạnh của núi thì sao
là cũng tại con người đấy sao
dường như lời tra hỏi của tôi đã chạm vào chỗ bí ẩn nào đấy của núi
hết thảy bất chợt lặng im
tôi nghe như đang vang lên trong tâm tưởng tôi niềm lặng im ghê sợ
Chương Hai Mươi Tám
lần này lên núi tôi mang theo cả dấu vết của những giấc mơ chưa tròn
mái tóc thơm mùi hoa bươi và giọng nói hiền như mây mùa thu của em
cái lấp lánh của lá rừng buổi sớm mai có làm cho tôi thấy vui hơn một chút so với lúc mới bắt đầu có ý nghĩ lên núi
những chuyến đi bao giờ cũng để lại cho tôi một chút nghi ngờ về thế giới
ngay cả khi sắp bước lên con đường vào núi tôi đã cảm thấy có gì không ổn trong nghĩ ngợi của mình
tôi lại lên núi Cô Quạnh như để tìm kiếm một thứ gì đó để bù vào giấc mơ chưa tròn của mình
từ nấm mộ hoang gần đó bước ra một vị khách thông thái và nhân từ
ông khách mỉm cười nhìn tôi từ đầu đến chân
chớ hỏi ta từ đâu đến bỡi chuyện ấy chẳng quan trọng chút nào trong cuộc phiêu lưu của tồn tại
tôi nói chắc là tiền bối mới từ chốn ngàn năm trở lại
tôi nói như thể để bớt niềm bối rối
nhưng ông khách xua tay bảo
và bắt đầu giảng về thời gian
tự thuở con người bắt đầu nhìn thấy hình ảnh mình trong những cơn gió mùa thu làm rơi rụng những chiếc lá trên cây, cho đến lúc đã chấm dứt những cuộc cuộc săn đuổi phiêu lưu trên rừng, vào những buổi chiều hôm có ngọn khói bếp tỏa nơi mái tranhcon người vẫn cứ thấy nhớ nhung buổi hồng hoang bầy đàn vây quanh đống lửa đun ở giữa núi, cho đến lúc con người đã đứng dưới ánh mặt trời đương đại, thì hết thảy những yêu thương, căm thù, sợ hãi, điên giận, thứ hành trang vĩ đại trong cuộc tiến hóa của loài giống ấy bỗng trở nên một thứ thời gian khác làm nảy sinh những ngọn lửa tham tàn thiêu rụi bao nhiêu vẻ đẹp của cuộc thăng hoa của loài giống, ta đang cố sửa sang lại thứ thời khắc sai lệch ấy, nhưng vẫn mãi loay hoay trong sự nghiệt ngã của chúng…
đất dưới chân tôi như đang sụt
và cây rừng như đang chếnh choáng
lời ông khách làm tôi vui sướng đến nỗi chẳng còn biết là ông ấy đã ra đi bằng cách nào
tôi lên nằm ở gọp đá Voi Nằm ngủ suốt một ngày
trong giấc ngủ ứa niềm vui sướng tôi chỉ mơ thấy mỗi chuyện ngắn ngủi là ai đó đã đến nói là tôi đang có cuộc hẹn
đêm tôi ngủ lại núi
tôi có hơi hốt hoảng vì kẻ đến gõ vào chân lúc tôi đang lơ mơ ngủ
là một nữ thần xinh đẹp
mấy nghìn năm qua em vẫn ôm lấy niềm cô quạnh ở ngọn núi này
nàng nói không rời mắt khỏi tôi
giọng nói vị nữ thần của núi sao lại rất giống với giọng nói hiền như mây mùa thu của em
tôi nói là mình cũng đang sống trong niềm cô quạnh
tôi nói và cố dấu niềm xúc động
cô gái liền nắm lấy tay tôi
giờ thì chẳng còn ai cô quạnh
cô gái nói
và dắt tay tôi đi dưới trăng tháng giêng như dắt tay một em bé bước vào cuộc tình vĩ đại đang diễn ra dưới chân núi Cô Quạnh
tôi thức dậy trên gọp đá Voi Nằm
và thấy nhớ em vô cùng
Chương Hai Mươi Chín
và tôi còn nhớ là tôi với em cứ ngồi tựa lưng vào nhau như thế, đêm, rừng núi đã bắt đầu trở lạnh, ngôi sao hình cánh bướm ở biên dãi ngân hà là của em, còn ngôi sao hình đầu chó, cạnh đấy, là của tôi, tôi giảng giải, có lầm lẫn không đấy, em nói, không lầm lẫn đâu, tôi nói, máu, em kêu, tôi thử sờ lên chỗ vấy ướt ở vạt áo của em nơi em bảo là vấy máu, lúc đầu chỉ nghĩ là nước của con suối tôi và em vừa lội qua, nhưng lát sau nghe quả có mùi máu, có thể là máu của cuộc va đập đã tan chảy vào con suối, tôi nói, tôi với em là vừa thoát khỏi một cuộc va đập khủng khiếp, trốn lên ngồi ở nơi núi rừng ấy là để tìm kiếm ngôi sao chiếu mệnh của mình, chúng nó, những ngôi sao chiếu mệnh ấy là sinh ra từ những càn khôn đồ trận nào mà tôi với em thì luôn hứng chịu những cuộc va đập chết người, nhưng tại sao không phải thứ gì khác mà là cánh bướm với đầu chó, em lại thắc mắc, tôi bảo là tôi cũng chẳng hiểu tại sao là thế, và cuộc va đập bấy giờ như có vẻ trầm kha hơn, bấy giờ thì dường như từ phía đầu kia mặt đất đương vang lên những âm thanh hỗn độn tựa những ngọn núi đang đổ, những sông suối đang tràn lên nhau, và lũ cua cá đang gào thét, nhưng em bảo đấy không phải cua cá, mà là tiếng gào thét của con người, là chúng đang cắn nhau bằng chữ nghĩa đấy, tôi nói, em cũng nhìn thấy chúng rồi, em nói, phải, mặc cho kẻ khác đau đớn quằn quại, lũ chúng là đang tiếp tục phun ra những chữ nghĩa, những con chữ vốn hiền hậu, vô can, khi được phun ra từ miệng chúng thì lập tức trở thành những thứ khác, lúc là trở thành những nụ cười trơ tráo, có nghĩa, lẽ ra là khóc nhưng lại cười, lúc là trở thành những tiếng khóc vô cớ, có nghĩa, cái nguyên cớ không phải làm cho khóc mà cứ khóc, hóa ra, thứ âm thanh hỗn độn đang vang lên từ đầu kia mặt đất là sự trộn lẫn giữa tiếng gào thét của những kẻ bị sỉ nhục với tiếng cười trơ tráo của lũ người vô sỉ, lần đầu tiên tôi và em nhìn thấy những kẻ bị sỉ nhục cứ nấc lên những tiếng nất ứ nghẹt và ngã ra chết, hãy lắng thử coi, em chợt kêu, từ đầu kia mặt đất lại vang lên những âm thanh quái lạ hơn, đã có cuộc nổi dậy nào đó hay sao, em bảo, những kẻ bị sỉ nhục không còn chịu nổi sự sỉ nhục, tôi tiếp lời em, nhưng nào phải, là chữ nghĩa chúng phun ra đang hóa thành những âm thanh kỳ dị mới thoảng nghe ngọt ngào như những bài hát rong của con người buổi sơ khai của lịch sử, nhưng đằng sau những ngọt ngào là những gầm gừ như cái cách gầm gừ của con hổ sắp vồ được con mồi, hóa ra những gầm gừ dấu kỹ đằng sau những ngọt ngào là hóa thân của chữ nghĩa, a ha một thứ tuyên ngôn của chủ nghĩa đương đại, tôi buột kêu, nhưng chủ nghĩa đương đại nó là cái gì, em cũng buột kêu, thì trong lúc bất chợt nghe thấy âm thanh quái lạ ấy tôi cũng bất chợt nghĩ ra thế thôi, có phải thứ chủ nghĩa đương đại là mang trong mình những giả dối và vô sỉ hay không, em lại kêu lên khiến tôi cảm thấy vô cùng bối rối, và những âm thanh quái lạ kia như những thác nước đang cuồn cuồn chảy ngược về phía tôi và em, hỡi những ngôi sao chiếu mệnh, lũ ngươi là được sinh ra từ những tầng trời nào lại để cho bọn ta luôn hứng chịu những va đập chết người, tôi ngửa mặt lên than như một cách thức xua đuổi nỗi sợ hãi, chúng ta chết mất, em thì thào, và cứ sấn người sát vào tôi làm như thể đề truyền cho nhau sức chịu đựng trước mối đe dọa của cuộc va đập gây ra bỡi lũ người vô sỉ, hãy nhìn lên những ngôi sao chiếu mệnh của chúng ta và chớ nghĩ đến bọn chúng nữa, giữa lúc gần kề sự chết, tôi kêu lên thế, và tựa hồ một thứ phép màu, một ngôi sao mới là đương hình thành trên bầu trời đêm đầy sao, thứ ánh sáng trẻ trung ấy bất chợt chiếu rọi vào tận chỗ sâu thẳm trong ý thức của tôi và em, áo ai bay lộng lẫy giữa đất trời, em nói vừa đủ cho tôi nghe, những phù sinh bay lượn giữa phù hoa, tôi cũng nói đủ để em nghe, lúc bấy giờ, thứ ánh sáng trẻ trung của ngôi sao mới được hình thành cùng những ký ức sách vở của tôi và em tựa thứ phép màu đang mở ra một cảnh trí mới, chẳng biết có xảy ra thật thế không, hay chỉ là những ký ức sách vở, bấy giờ là tôi và em đã nhìn thấy được buổi uyên nguyên của trời đất, dường như em vừa nghe thấy có tiếng nổ lớn, em nói, tôi cũng nghe thấy thế, tôi nói, và bất chợt bầu trời ở trên đầu như đang phình ra, lũ sao trời là như đang chạy trốn nhau, một vũ điệu sao, em có nhìn thấy hay không, thấy, tôi hỏi, và em đáp, bấy giờ, chẳng ai bảo ai, tôi và em là cùng ngửa mặt lên bầu trời đêm để hứng lấy những âm vang lặng lẽ cùng những nhan sắc lộng lẫy của vũ trụ vô biên, những làng mạc, những thành phố của sao, cùng những ốc đảo của thiên hà là đang bồng bềnh trong thứ vũ điệu trộn lẫn giữa ngẫu nhiên với tất nhiên, đam mê và cuồng nhiệt là được cột chặt vào nhau, còn những đám tinh vân lang bạt kỳ hồ, thứ bụi thời gian vô danh vô kỷ là luôn lãng đãng quanh các thành phố và các làng mạc của sao như để làm tăng thêm vẻ lãng mạn của tạo hóa, lạnh, em chợt kêu, quả tình bấy giờ là tôi cũng nghe thấy lạnh, bấy giờ bầu trời bất chợt phình to đến độ chỉ còn trông thấy một khoảng không trống rỗng, đã xảy ra tận thế hay sao, em hỏi cái câu hỏi trần thế hay hỏi mỗi lúc cảm thấy bất an nhưng nàng lại lộ nỗi hân hoan, tôi bảo không phải tận thế mà là chuyển đổi cách tạo tác, em hiểu ra rồi, là chuyển pha, em thì thầm kiểu sách vở, những chiếc phểu đen ngòm là đang hiện ra trước mắt tôi và em, con quái vật của trời đất là như đang hút sạch mọi thứ, bấy giờ, trước mắt tôi và em là một cảnh suy tàn, hoang lạnh, liền sau đó thì bầu trời lại sáng lại, nhưng khi cảnh tang thương ấy hiện ra, tôi nghe nàng kêu lên rằng chẳng lẽ nhân loại này chỉ là một thứ phiên bản của cuộc va đập nguyên thủy, lỗng lẫy và suy tàn… giọng nói của em đầy nỗi sợ hãi, có lẽ là vậy, tôi đáp, và cũng cảm thấy có nỗi sợ hãi to lớn nào đó đang xâm chiếm ý thức của mình, bấy giờ thì bằng một thứ thân thiện vô thức, tôi và em cứ bám lấy những ngôi sao chiếu mệnh của mình như bám lấy những chiếc phao mỏng manh đang trôi dạt giữa phong ba bão táp, lúc mặt trời soi rõ núi rừng, cuộc va đập có phần hòa hoãn hơn, tôi và em quyết định xuống núi để xem thử ai còn ai mất, ở lưng chừng núi có hai xác chết, chẳng phải xác người, mà là xác của mẹ con chúa sơn lâm, con cọp con là chết trong tư thế đang bám chặt lấy cổ mẹ, tôi và em lật xác bọn chúng coi thử thương tích thế nào, thấy thân thể của mẹ lẫn con đều nguyên vẹn nên biết là chết vì sợ hãi.
Chương Ba Mươi
và dường như tôi đã nhìn thấy được cuộc chơi ấy của tự nhiên
cuộc chơi bắt đầu bằng cách ném những cái không có
vào chỗ chẳng có
gió loay hoay để thành giọt nắng
và những đám mây trên trời vẫn loay hoay
để trở thành những dòng sông trên mặt đất
để trở thành tiếng chim trên rừng
trở thành tiếng ếch nhái trên đồng làng
và tiếng nói của một thứ sinh linh
triệu triệu năm sau
đã kể lại được cuộc chơi ấy
dường như tôi cũng chỉ có thể nhìn thấy được chừng ấy
và cũng chẳng biết đến bao giờ thì cuộc chơi kết thúc
Chương Ba Mươi Mốt
trong một cuốn cổ thư
tôi đọc được những lời thế này
vì chắc chắn chết là để sinh ra
và chắc chắn sinh ra là để chết
bạn tôi đến báo cho tôi biết
rằng
lũ ốc bưu vàng đã cắn nát hết lúa trên đồng làng tôi
tôi vội gấp cuốn cổ thư
vì cứ sợ lại nhìn thấy chữ nghĩa đánh nhau ở trong sách
buổi trưa
có người con trai ở đầu kia mặt đất gửi thư cho tôi
bảo là anh ta đã sinh ra trong cái thế kỷ có vẻ kỳ cục nhất trong lịch sử của sự sống
con người với con người
là luôn hục hặc nhau
tối đến
tôi đọc được thư em gửi về từ đầu kia mặt đất
rằng
em mãi mãi yêu tôi
Chương Ba Mươi Hai
không tạ từ em
tôi đi giữa những ngôi sao sắp tắt
đêm như sự thất sủng của thời gian đang thốt ra những lời trách móc về cuộc chơi vô tình của đất trời
chẳng tạ từ em
tôi đi giữa những ngôi sao sắp tắt sắp làm lịm tắt một khung trời
tôi nói với những ngôi sao sắp tắt như thể gửi gắm chút nỗi niềm về phía bờ bên kia của thời gian
rằng dẫu chỉ còn một chút khung trời chưa lịm tắt thì tôi vẫn chờ
dường có ai đang đứng ở phía bờ bên kia của thời gian đang luyến tiếc
những ngôi sao sắp tắt nhấp nháy những con mắt của những kẻ sắp ra đi như thể để chia xẻ nỗi niềm của tôi
tôi nói với những ngôi sao sắp tắt
rằng đất trời thì rộng lớn nhưng tình yêu của tôi và em thì chỉ là chút nhỏ nhoi hình thành giữa những năm tháng mong manh của thế kỷ chỉ mỗi chút giận dữ của sự dịch chuyển của thời gian cũng đủ làm cho tan đi
tôi nói với những ngôi sao sắp tắt sắp rằng tôi và em chỉ là những sinh linh bé nhỏ đã yêu nhau vào một ngày có quá nhiều nỗi nhọc nhằn của những kẻ quá nhọc nhằn chuyện sống và chết đang thấp thỏm ở bên dưới khung trời sắp lịm tắt
nhưng dẫu chỉ còn một chút khung trời chưa lịm tắt thì tôi vẫn chờ em
Chương Ba Mươi Ba
có một sáng mùa thu tôi và em lạc vào ngôi làng ấy, thấy có kẻ đương yêu nhau bước vào lãnh địa của mình, vị chủ tể của làng có vẻ căm tức, hãy đi nơi khác mà yêu đương, tôi nghe như có mùi máu toát ra từ tiếng thét của ông ta, thì ra vừa xảy cuộc tàn sát, những người cày ruộng đã chết mà tay còn giữ chặt chui cày, hình như có người đang kêu cứu, em sợ hãi thì thào vào tai tôi, ông cụ mình đầy máu, tay chấp chới lên trời như đang cố giữ lấy vật chi, hãy trả lại đất đai cho bọn ta, những lời kêu gào cuối cùng của ông cụ vang lên giữa một sáng mùa thu, nhưng đám đồng đảng của vị chủ tể của làng dường chẳng nghe thấy, ta đi thôi, em lại thì thào vào tai tôi, và ở phía sau tôi và em, lũ người ngực đeo đầy mề đay đang bước lên những xác chết, kìa, lũ khát máu, tiếng kêu hoảng của em làm tôi tỉnh ra, thì ra là tôi đang đứng giữa làng Cù thân yêu của mình, và chỉ nhìn thấy em trong tâm tưởng
có một chiều mùa thu tôi và em lạc vào đất nước ấy, có phải là các người đến từ xứ sở rách nát ấy hay không, tôi có phần kinh ngạc khi nghe vị chủ tể của đất nước ấy hỏi câu ấy, hay đây là kẻ từng gây cuộc tro than, tôi nghĩ, máu, và những giọt nước mắt chưa khô, hình ảnh tro than đã trở thành gương mặt những tháng năm, và mặt đất đã trở thành nơi thể nghiệm những thuyết lý cũ nát đã bị thải ra từ xứ sở của các vị thần những nghìn năm trước, nhưng dẫu các người có nghĩ gì nói gì thì đất nước các người cũng đang rách nát dưới bàn tay của đám người tồi tệ, tôi thấy mình như sắp quị xuống trước những lời kiêu căng của vị chủ tề đất nước ấy, hãy im đi đồ vua chúa hiếu chiến, tiếng thét của em làm tôi tỉnh ra, thì ra là tôi đang đứng giữa đất nước thân yêu của mình mà nghĩ ngợi, và chỉ nhìn thấy em trong tâm tưởng
có một đêm mùa thu tôi và em lạc vào xứ sở của các vị thần, tự dưng em cảm thấy như chẳng hề xảy chuyện chi, em nói, giọng hân hoan, còn tôi, với thứ cảm thức vui mừng bất chợt, tôi nghĩ là tôi và em đã ra khỏi tro than, các người thấy có quen không, lời ấy chợt thốt giữa thinh không, và, dường như ký ức loài giống được truyền lại tự những nghìn triệu năm trước đang nói ở trong tôi và em, xin chào các vị thần coi ngó việc khổ đau và hạnh phúc của trần thế, cả tôi và em cùng thốt lên, nhưng chốn trần thế các người là rất lạ kỳ, có nơi, bọn họ gọi bọn ta là thần mặt đen, có nơi lại gọi bọn ta là thần mặt trắng, mới đầu là bọn họ chỉ cãi vả nhau về gương mặt của bọn ta, rồi thi nhau lập thuyết về bọn ta, rồi thù hận nhau, chém giết nhau, máu vẫn đang tiếp tục đổ, nhưng chúng tôi là đang yêu nhau, thưa các vị thần, chính là em đã vội vã nói cho các vị thần biết là tôi và em đương yêu nhau, và để chứng minh cho lời nói vội vã của mình là thật, em còn cả gan hôn lên môi hôn lên mắt tôi trước cả thần thánh, hiếm thay hiếm thay, lời thì thào của các vị thần làm tôi tỉnh ra, thì ra là tôi đang đứng giữa thế kỷ tro than để nghĩ về em
Chương Cuối Cùng
là con ngườicác người hãy giữ lấy ngọn lửa ấy
SẤM NGÔN TRÊN NÚI CÔ QUẠNH
chẳng ai ngờ con chuột chù nhỏ bé lại đứng lên giữa mặt đất lở lói vì cuộc va chạm dai dẳng và khắc nghiệt những thiên thạch vô can là luôn từ trời cao rơi xuống những cơn giãy giụa của đất là luôn diễn ra không lời báo trước và trùng điệp loài giống là luôn chen lấn giẫm đạp nhau để được đứng lên nơi mặt đất
xin chào homosapien
chẳng ai ngờ có ngày con chuột chù lại đứng lên nơi mặt đất lở lói
và những người anh em khác những loài giống khác lại cất cao tiếng chào hỏi
xin chào con người khôn ngoan homosapien
và tôi đã nhìn thấy con vật có tên homosapien ấy đã tìm ra ngọn lửa trong lòng mình thứ vật thể thiêng liêng vốn tiềm ẩn muôn đời trong trời đất
từ đó là một lịch sử kiêu hùng khủng khiếp và duy nhất
chỉ có thứ lịch sử kiêu hùng và khủng khiếp ấy là tồn tại trong cuộc trường tồn của muôn loài
lịch sử con người
cho đến cả thứ lịch sử của nơi chốn từ nơi ấy con người sinh ra là cũng nằm trong lịch sử con người
từ đó thì những bầy đàn của loài giống con người là luôn hình thành và tan rã
một thứ nhịp điệu tồn tại vừa khốc liệt tàn nhẫn vừa nhẹ như không là luôn diễn ra
văn minh và man rợ là luôn diễn ra như một thứ nhịp điệu bi tráng chỉ dành riêng cho loài giống con người
và trong buổi chiều mùa thu ảm đạm lá rơi rụng khắp vườn
sinh vật nhỏ bé là tôi cứ tưởng đã cũng gục xuống cùng với những chiếc lá
nhưng là tôi đã nhìn thấy nơi những bờ con sông lớn những con người mang ngọn ngọn lửa nguyên sơ nhiệt thành bước đi giữa cuộc máu xương bước đi
giữa bản trường ca kiêu hãnh về tổ tiên con người bước đi
giữa lời hô hoán về những tuyệt mật của của loài giống cùng những phát hiện về những thầm kín của mặt trời mặt trăng và những ưu tư chảy máu về nghĩa lý tồn sinh ẩn tàng trong muôn ngàn nhịp điệu thời gian
tôi đã nhìn thấy em trong buổi chiều mùa thu ấy
và lại đứng lên bước tiếp
BẠT
sang năm em gặp anh. em viết cho tôi. nhưng đúng hẹn tôi vẫn chưa gặp được em. tôi biết ở đó đã xảy cuộc thánh chiến. thật ra thì những người mang tư tưởng hoài nghi về bầu trời vô hạn cũng quá khích chẳng kém những người chủ trương bầu trời là vô hạn. các nẻo lên trời đều có người coi giữ. các vị thần cổ đại hầu như chẳng còn chốn nương thân. em viết cho tôi. ngước nhìn bầu trời tháng tám có những đám mây buồn và thấp tôi không khỏi cảm thấy bâng khuâng. các vị thần còn lận đận huống hồ tôi và em. hãy chờ chớ nản lòng. em. tôi nói với em qua bầu trời nhiều mây. nhưng ở đó tôi biết là các phe phái đang chuẩn bị cho một cuộc thánh chiến. người ta đang vẽ lại bầu trời theo ý của mình để làm vật sở hữu cho riêng mình. cả những người hoài nghi về bầu trời vô hạn cả những người chủ trương bầu trời là vô hạn đều vẽ lại bầu trời. các phe phái đang sửa soạn lâm chiến. súng đạn đang chuyển về những nơi có thể giết được nhiều người nhất. chẳng còn lối về với tình yêu. em viết cho tôi. mùa đông. những cơn mưa rả rích buồn chết được. hầu như cả ngày tôi nằm dài cùng với tiếng mưa rơi. thấy nhớ đến từng ánh mắt buồn của em. sang năm tôi gặp em. cuối cùng tôi cũng bật dậy viết cho em. nhưng đúng hẹn tôi vẫn chưa ra khỏi xứ sở. người lo việc sống còn của xứ sở bảo tôi chưa thể đi được. anh không thấy cả xứ sở đang lo gầy dựng nền văn minh mới đó sao. người lo việc sống còn của xứ sở nói. tôi biết là người ta đang muốn thiết lập một nền văn minh có tên là văn minh tiền đương đại. các nhà lý thuyết đang ngày đêm họp bàn về thứ lý thuyết nền tảng cho một nền văn minh diễn ra giữa thời đương đại nhưng lại có tên là tiền đương đại. có nghĩa là còn trước cả đương đại. người lo việc sống còn của xứ sở giải thích với tôi. nhưng trước cả đương đại là sao. tôi thấy có gì không ổn. nhưng chỉ im vì chẳng dám hỏi. mùa hè. nắng nung cả nỗi nhớ trong tôi. ở đây còn buồn hơn ở chỗ em. người ta đang làm mới thời đương đại bằng cách sử dụng những vật liệu đã có trước đó rất lâu. tôi nói với em qua bầu trời nắng cháy. cứ sáng ra là tôi lại nghe người ta nói về văn minh tiền đương đại. năm năm mười năm khi gầy dựng xong nền văn minh cho xứ sở anh muốn đi đâu thì đi. người lo việc sống còn của xứ sở nói với tôi. tôi luôn cảm thấy lo sợ không còn đường đến với em. một năm rồi ba năm trôi qua. người lo việc sống còn của xứ sở vẫn chưa cho tôi đi. nhưng tôi thì vẫn viết cho em. sang năm tôi gặp em
và giờ đây trong ký ức tôi những cuộc hẹn giữa tôi và em đã trở thành thứ biên niên sử thế giới
Giã,
tháng 12/2013
tháng 2/2014
