những ngõ ngách thời gian

 

 

 

1.


vào những tháng năm tôi mãi miết đi tìm những cách thức làm cho thế giới trở nên rõ hơn

tôi đã gặp em

nơi khúc ngoặc của những khúc hát đương đại em như con chim sãi cánh giữa những chữ nghĩa sang trọng

xin chào sứ giả của lãng quên và nuối tiếc

tôi nói

nơi khúc ngoặc của cuộc hành trình em im lặng nhìn tôi

những cung bậc của nuối tiếc và lãng quên, chữ nghĩa của em, tường trình về một quá khứ có những kẻ đi lăn đá, những viên đá sơ nguyên, những lâu đài được dựng lên, một thời minh triết khởi lên giữa phù vân, cuộc thăng hoa nghìn năm của tham muốn của con vật tinh khôn, ngôn ngữ hóa thân thành âm nhạc thi ca và triết học, cứ tưởng bản giao hưởng trí tuệ vang động nghìn năm

nuối tiếc hay lãng quên cuối cùng cũng nhìn thấy những khoảnh trời lặng ngắt

ở nơi đây, vào những lúc thành phố ngủ yên, biển ngân lên thứ âm vang nghìn xưa, tôi như nghe thấy được niềm nuối tiếc trong chữ nghĩa của em

 

 

2.


em cũng có thể mường tượng nơi tôi đang sống, bỡi ở đây cũng giống như những thành phố trong xứ sở chúng ta, buổi sáng những em bé đi mót rác thải ở bãi rác ngoại ô và những bà chị bán rau quả ngoài chợ vội vã ra đi, những người phu làm ở bến tàu cũng vội vã ra đi, tôi không nghe thấy bước chân của bất cứ người nào, nhưng tôi biết là bọn họ đang vội vã ra đi, bỡi đó là thuộc về nỗi vất vả vẫn tồn tại cho đến khi nào con người còn tồn tại, em cũng có thể mường tượng thành phố của tôi, đêm những ngọn đèn đường cũng sáng lên, những ngọn đèn có vẻ như chẳng hề hay biết nếu lắng nghe thì lúc nào cũng có thể nghe thấy tiếng biển gào, cái cách thành phố nằm ngay bên biển như thể cách lựa chọn tinh tế của con người, những con đường trên mặt đất dẫn đến đây có vẻ như không còn thể đi tiếp, nhưng không phải, biển là con đường dài rộng nhất trong mọi con đường, buổi sáng, khi có con tàu cập bến, tiếng còi tàu lại làm dấy lên niềm vui, sự dịch chuyển đến từ phía những xa lạ thường mang lại những ám ảnh mới mẻ dẫu đó chỉ là ảo ảnh, buổi sáng biết có con tàu vào thành phố tôi lại nghĩ ngợi rất nhiều về em, con tàu như làm ngắn lại khoảng cách giữa tôi và em, hay dịch chuyển là cách biểu hiện của niềm khao khát, ở chỗ em buổi sáng có con tàu vào thành phố không em?

 

3.


người  hát rong thời cổ đại đi dọc bờ con sông vừa mới hình thành trên  mặt đất hát về vẻ đẹp của những loài hoa dại đang nở ở ven bờ,

chảy đi những hình dạng tích tụ từ cuộc giao hoan vô định

một nghìn năm sau người con gái thức dậy sau cơn mơ thấy mình nằm giữa khói sương, thử bước đi, nghe nhẹ bổng như bước giữa hư không, có người hỏi từ đâu đến,  không đáp, người con gái cất tiếng hát bài hát người hát rong thời cổ đại đã hát nghìn năm trước, có người hỏi như thế là sao, không nói, người con gái lại cất tiếng hát, bài hát có vẻ như nói về các cách thức của sự hiện hữu,

thức dậy sau nghìn năm rong chơi
lừng lững vô ngôn
em hát cho cuộc ái ân giữa những kẻ không nhà

 

4.


hay cứ để tôi nhìn em qua khoảnh trời buổi sáng có lũ chim lao đi giữa những ngọn gió, những đám mây thì va vào những cánh chim, còn những ngọn gió cứ vang lên thứ âm thanh như thể những bài hát cổ xưa, cứ để tôi nhìn em như thể tôi đến từ phía cổ xưa, những tro than phủ lên những niên kỷ, những tiếng gọi thầm của đất, những giọt nước mắt của cỏ hoa, có phải tôi bước ra giữa buổi xế chiều của cuộc tiến hóa, lũ người man di đang sửa sang lại những thành quách cũ, những ngai vàng đang thuộc về những kẻ ngông cuồng, cứ coi như tôi đến từ phía cổ xưa, những vẻ đẹp đơn sơ  còn nguyên trong ký ức, vẻ đẹp của đám cỏ trỗ hoa bên đường, vẻ đẹp của những cuộc hò hẹn dưới trời đêm, tôi đến từ phía những năm tháng cũ, và nhìn em qua khoảnh trời đang mở ra trên đầu cuộc nhân gian rối rắm, mặc lũ người man di đang xây thêm thành quách lâu đài, tôi cố mường tượng nụ cười của em để quên đi nỗi buồn năm tháng.

 

5. 


em biết không
như ngọn cỏ bên đường tôi cứ để tôi trôi giạt theo sự va chạm giữa các cách thức của ngọn gió

rụng xuống một miền ảo ảnh

ngụ ngôn của những chiến thắng to lớn của con người

bên dưới bầu trời rách nát

con người vẫn cứ lớn tiếng rằng có thể mang lại hạnh phúc cho loài giống mình

cũng như vào các buổi sớm mai tôi vẫn nghe thấy nơi khu rừng đang bị tàn phá ở phía nam làng tôi lũ chim vẫn cứ ngợi ca về sự trường tồn của loài giống chúng

hóa ra tiếng hót của chim lại là ngụ ngôn của vỡ vụn

tôi cứ để tôi trôi giạt theo sự va chạm giữa các cách thức của tri thức con người nơi mặt đất

em có nhìn thấy không
một miền cổ tích đang hiện diện nơi những ngọn gió giữa ngày 

 

6.

 

bây giờ thì trong những ngọn gió thổi qua bầu trời có cả những giọng nói các loài tảo các loài lưỡng thê các loài bò sát các giống chim muông cây cỏ, đêm tôi nằm nghe chúng thì thầm, dường trong thời của con người chúng không dám nói thành lời, bây giờ thì thời gian với lũ rong rêu không phải để hóa kiếp hay với lũ nòng nọc không phải  để rụng đuôi, lũ rong rêu có hóa thành loài giống khác và lũ nòng nọc có rụng đuôi hay không chẳng còn là chuyện quan trọng, những giấc mơ đã thuộc về quá khứ, những câu chuyện đã cũ, bây giờ thì có những giấc mơ lớn hơn, bây giờ thì  thế giới loài chim không phải chỉ dành cho lũ chim, con người cũng muốn trở thành loài chim để bay lượn và để hót, con người là đang bay lượn và đang hót, lũ chim hót về tiếng suối reo hay tiếng gió thổi qua rừng cây, nhưng con người thì hót về niềm vinh quang và các triều đại của mình, ở xứ sở tôi một vị quan đầu làng hay một vị quan đầu phủ đầu huyện đều có thể hót về cách trị nước của mình, bây giờ thì trong những ngọn gió thổi qua bầu trời có cả giọng nói các loài rong rêu muông thú và có cả giọng nói con người, cổ xưa và đương đại, tôi không phải là rong rêu hay muông thú nhưng giữa thời con người có những giấc mơ quá lớn tôi cũng không dám nói thành lời, đêm tôi cứ nghe vang lên những lời gào thét của các bậc quân vương về các cách thức làm cho đất nước mình cường thịnh, ta sẽ đánh chết đứa nào dám lẻn vào sống trong đất nước ta, hay ta sẽ giúp cho những xứ sở nhược tiểu như một phần xương thịt của đất nước ta, đêm tôi cứ nghe vang lên tiếng hô xung trận, thời của những giấc mơ làm chủ thế giới, mặt đất chung quanh tôi như đang rung lên bước chân con người, những cuộc rượt đuổi của thế kỷ có cả sự man rợ tiền sử lẫn tinh khôn đương đại, ở các ngả đường và ở cuối các chặng đường đều đọng lại niềm kinh sợ, đêm nghe những ngọn gió thổi qua bầu trời mang lại những tín hiệu chẳng vui tôi cứ cố thu mình cho đến mức còn có thể, đêm nghe gió thổi tôi cứ sợ thời đại lại biến tôi thành cây cỏ.

 

7.

rồi xe mặt trời đến đón em, tôi đứng nhìn theo cho đến khi em khuất dạng nơi chí tuyến, rừng taiga lan dần về phương nam, loài lá kim vẫn ấp ủ những niềm vui định mệnh, cái lạnh thế kỷ làm nản lòng loài gấu phương bắc, gió, và những dịch chuyển của những hoài niệm cũ, em vẫn chờ nơi cao nhất của ký ức, tuyết cựa mình trên Niagara, nước và sự quánh lại của những tham vọng, cầu đất Bering phóng dật không thể khép lại những tham vọng đương đại, kỷ Giuna, và chim, và cây hạt trần, và loài có vú, em đi giữa gió, và nghe những bước đi của tổ tiên con người vang lên bên dưới những tàng cây không chịu sinh trưởng theo kiểu giao phối thường tình, có loài chim phương bắc có tiếng hót như tiếng khóc, tồn tại, và tiêu vong, loài cây che chở cho những bước đi  của tổ tiên con người đang dần biến khỏi mặt đất, thay vào đó là những tuyên bố có tính khải huyền của những vị thủ lĩnh của những xứ sở trên mặt đất, những huyền thoại của thế kỷ có gương mặt của rừng taiga biến dạng, sự lấn dần của đầm lầy và cây lá rộng, taiga…taiga… em đang ở đâu vậy em khi  có loài chim phương bắc có tiếng hót như những tường trình về những tháng năm uẩn khúc

giã 16 PM   25.4.2018

 

8.

tháng chín, những cơn mưa lầy lội trí nhớ, tôi ngủ giữa những giấc mơ mùa đông có ai đó vừa mới mở thử những trang sử cũ giữa một ngày có quá nhiều tạp âm có lẽ là những giọng nói tích đọng thành chữ viết, người ta nói đủ thứ về quá khứ, người hát rong bỗng ngã chết giữa một sớm mai hồng hóa thành con chim màu nâu đêm đêm về đậu nơi tàng các thư ở kinh đô một vương quốc ông vua còn đủ chân tay nhưng phải đi xe lăn vì tàn tật trong nghĩ ngợi, hóa ra vẫn còn có kẻ giả mặc áo vải đi giày gai ngủ đất nói những lời lớn lao [đai ngôn] về tổ quốc mình, khi nói nước mắt cứ ứa ra, cốt là để cho những trước tác [văn chương hay lịch sử hay triết lý] của mình được người đời ngợi ca và được sưu tập thành sử sách, hóa ra có kẻ lại coi thế giới là cái lò chế tạo tin tức, cái lò khổng lồ được chế tạo ra bỡi đám nhân loại đang sống trong nó, yêu nhau cũng thành tin tức, giận nhau cũng thành tin tức, thậm chí, khi con người nghĩ ra được cách giết người tàn bạo, cũng thành tin tức, giữa những giấc mơ mùa đông tôi lại nhìn thấy em, tuyết rơi, và em, lũ gấu phương bắc vẫn thắc mắc hoài về chuyện tại sao tuyết vẫn rơi nhiều ở phương bắc, em vẫn bối rối giữa non nước nghìn trùng, hóa ra đương đại như thể thứ thi ca nhiều ý nghĩa và vô nghĩa, giữa những giấc mơ mùa đông dai dẳng, chì chiết, tôi vẫn nhớ là mình đang ở giữa những cuộc chơi nghiêm trọng và có vẻ không bao giờ dứt

giã  9.30 AM  4.5.2018