chim phượng ở Thiên Sơn

Đây không không phải con phượng hoàng người ta thường nói . Vì chim vốn là cô gái đưa đò ở sông Cát , con sông ngăn cách Lâm Thượng với rừng núi Thiên Sơn . Khách sang đò hầu hết là những người đàn ông đi buôn trầu . Họ mua trầu ở các làng thượng , mang về miền xuôi bán . Trầu ở rừng núi Thiên Sơn tươi tốt quanh năm . Nên ngày nào cũng có khách buôn trầu sang sông . Tương truyền cô gái đưa đò ở sông Cát là người tài sắc . Ai sang sông một lần đã thấy yêu mến cô ngay . Có một năm trời bỗng nắng hạn . Sông Cát khô cằn. Con đò đành úp lên bãi .Cô gái lén lút làm nghề buôn hương bán phấn để sống qua cơn nắng hạn . Chẳng mấy chốc đã thành thói quen . Từ đó, chuyện đưa đò chỉ là phương cách đón khách làng chơi . Tiếng đồn đến tai tri huyện Thiên Sơn . Ông liền mở cuộc công du vùng tây nam huyện . Quả nhiên ông ta cũng thấy chết lòng trước một sắc đẹp trời ban . Lập tức quan huyện sai lính băm nát con đò. Rồi lệnh :

            – Hãy rời bỏ bến sông này , để về với ta thôi .

            Cô gái đáp liền :

            – Em nay như chiếc lá bị dập vùi . Nên rất sợ rơi vào tay ai từng dínhmáu người .

            Chẳng dám làm kẻ tiểu tâm trước đám thương khách , quan huyện đành nuốt hận quay về .Chỉ mấy bữa sau , chức sắc địa phương nhận được tờ lệnh như sau :

             ” Tri huyện Thiên Sơn truyền cho lý trưởng Lâm Thượng làm các việc:  một là xem xét sổ bộ , coi thử xuất thuế thân của người đàn bà đưa đò chỗ sông Cát đã thu đủ chưa . Nếu chưa , thì phải truy thu cho đủ . Hai là báo cho thị biết , kể từ nay mức thuế thân của nó không phải như những người làm ruộng , đốt than . Mà phải chiếu theo mức kiếm được hàng ngày của thị, mỗi năm nó phải nộp cho nhà nước ngàn quan thuế thân, trăm quan thuế đò“.

            Xem xong lệnh , lý trưởng Lâm Thượng toát mồ hôi . Vì tính ra, mức thuế thân của cô gái đưa đò gấp ngàn lần so với những người đốt than hay làm ruộng .

            Trong đám khách buôn trầu cómột người đem lòng yêu cô gái ấy từ lâu . Anh vẫn khăng khăng trong lòng là trước sau gì cũng thuyết phục được cô gái bỏ nghề đón khách, về sống với mình như bao đôi vợ chồng khác . Giữa lúc đám thương khách tất tả bán buôn , thì anh lặn lội vào rừng tìm tre ngô với khối đèn ( dầu rái ) . Chỉ trong mấy hôm , bến nước cũ đã có một con đò mới thay cho con đò bị băm nát hôm nào . Anh thương khách đa tình lại tiếp tục ngồi lặng lẽ bên mái chèo của cô gái để sang sông .

            Phải tăng khách làng chơi lên ngàn lần mới đủ tiền nộp thuế cho quan trên . Cô gái đưa đò tàn tạ đi thấy rõ . Anh thương khách trẻ tuổi đau đớn trong lòng , nhưng chẳng dám chia xẻ với ai . Trên đường đi mua trầu , anh nghĩ ra cách lượm trái ư , trái gắm . Để mang về xuôi bán cả trầu xanh lẫn trái rừng . Rồi mang cả muối, vải với cá khô trở lên núi . Tiền lời kiếm được là để góp vào xuất thuế thân của cô gái . Nhưng chẳng ăn thua . Cô gái cứ tiếp tục tàn tạ đi . Đã thành tính trời , nên rất khó đổi .  Cô gái vẫn ngày đêm lặn ngụp trong đám khách thương hồ .

            Năm đó tri huyện Thiên Sơn bước sang tuổi năm mươi . Tức tuổi hồi xuân . Chợt nhớ người con gái tài sắc dạo nào , ông liền mở cuộc công du về vùng núi Thiên Sơn . Và lần này thì giả làm khách buôn trầu để được ung dung ngồi vào khoang thuyền của kẻ từng làm ông mê đắm . Nhưng vừa đặt chân đến bến nước cũ , ông cảm thấy như trời nghiêng đất lở . Cô gái tài sắc thuở ấy giờ như một xác ma đang ủ rũ cầm chèo đứng đợi khách sang sông. ” Ta đã ngu dại để mất em  “. Vừa đau đớn nghĩ , ông vừa cùng đám khách buôn bước lên đò. Rồi chẳng hiểu vì sao , quan huyện rút phăng cây gươm từ gói hành lý , chém sả vào cô gái đưa đò . Một cánh tay rụng xuống khoang thuyền . Máu phụt đỏ dòng sông . Nhưng đấy không phải là máu cô gái . Mà của người thương khách đa tình . Dùng cánh tay còn lại, anh xốc vội cô gái , nhảy xuống dòng sông . Bấy giờ là giữa ngọ . Mặt trời đang đứng đỉnh đầu . Nhưng nắng cuối đông còn se lạnh . Anh con trai dìu cô gái cùng bơi về phía bên kia . Bến sông rất lặng lẽ , nên hết thảy những người còn lại đều nghe thấy lời đối đáp của hai người :

            – Dẫu đem cả thân xác này đổi lấy sự sống cho em , anh cũng phải làm. Thì sá chi chỉ mất mỗi cánh tay .

            – Nhưng em là đứa bán phấn buôn hương, đâu xứng với tình yêu cao cả của anh . Dẫu thay kiếp khác , em cũng sẽ mãi mãi là con chim phượng giang hồ. Nhưng em vẫn mãi yêu anh .

            Bỗng mọi người đều sững sờ trước điều kỳ lạ : Một đám mây ngũ sắc từ đâu sà xuống hai người . Thoắt cái , chỉ thấy còn lại mỗi anh con trai vừa bơi , vừa giơ cánh tay còn lại lên , gào lớn :

            – Con chim phượng của ta  !

            Đám mây chợt tan mất . Và một con chim phượng đỏ thắm hiện ra trên bàn tay của người khách thương  tuổi trẻ .

                       

  tháng 02.1994.