tường là khách văn từ phương xa đến, người chép sử bằng đất đã tiếp tôi và em với nỗi niềm của kẻ đang khát khao một cuộc trò chuyện, sau khi tự nói mình là nhà chép sử kỳ cục của thời đại, ông bắt đầu nói như ngâm, một khúc cầm ca,
vào một hôm núi rừng trở lạnh
ta nghe như có ai đến gõ vào lưng của mình
này nhà chép sử kỳ cục của thế kỷ
ông đã chép xong chưa
ta cứ nghĩ đấy là vị thần chuyên đem lại sự đau đớn cho xương cốt con người mỗi khi núi rừng trở lạnh
xin ngài hãy đi nơi khác cho tôi nhờ
ta nói như một cách thức xua đuổi sự mỏi mệt sau những giờ liền ngồi chăm chú nhìn dòng lịch sử nhân loại đang trôi đi
nhưng chẳng phải là thần đau đớn
và ta
người đang mang tiếng là kẻ chép sử kỳ cục bắt đầu cảm thấy như đang có một nỗi sợ hãi kỳ dị nào đó gõ lên lưng mình
nhắm mắt và cố không nghĩ ngợi nữa
nhưng cái cơn lũ xám ngắt ấy
ta gọi nỗi sợ hãi ấy là cơn lũ xám ngắt
thứ màu tro than lạnh lẽo ấy cứ tràn qua ý nghĩ của ta
và cho đến lúc ta không còn có thể để cho những thứ kỳ dị ấy tiếp tục xâm chiếm ý nghĩ của mình
lúc ta đưa tay cố xua đuổi kẻ đang gõ lên lưng mình
thì bàn tay ta bất chợt chạm vào một thứ quá khứ chỉ gòm có tiếng khóc và những hình hài chẳng còn nguyên vẹn,
tôi chép lại lời của nhà chép sử kỳ cục như một mảnh ký ức mang màu tro than, đẹp, và buồn như tro than, bấy giờ, khi nhà chép sử vừa dứt những lời ấy thì tôi thấy nước mắt em ứa ra,
ai đời lại đi thương tiếc một nỗi buồn,
khi thấy em khóc, ông ấy nói, tôi nói có những nỗi buồn phải thương tiếc đến nghìn năm,
nhưng các vị đã đặt chân đến một nền văn minh có cả yếu tố ở truồng lẫn yếu tố mặc áo, thì không thể để bụng đói, văn minh là duy lý, nhưng bụng đói thì chẳng thể duy lý,
ông ấy nói, và đã cho tôi và em ăn cơm gạo trắng với cá khô nướng lửa bếp, chỉ trong bữa ăn ấy tôi và em đã hiểu ra cách tồn tại của ông ở nơi núi đồi ấy, thức ăn thì không phải mua, mà trao đổi như thời chưa có tiền tệ và mua bán, thì ra căn nhà mái và vách đều làm bằng lá núi ấy như một thứ bảo tàng nghệ thuật trên núi, trên đường ra vào làng phố núi, người ta tạt vào chỗ người chép sử bằng đất để đổi lấy những tác phẩm nghệ thuật do ông nặn bằng đất sét lấy từ những con suối ở vùng đồi núi ấy, theo lời ông thì đến nghìn đời sau vẫn không hết đất, những vị nguyên thủ quốc gia áo xiêm lộng lẫy nhưng mặt mày luôn cau có trong các cuộc tranh ngôi, những cuộc tàn sát bằng lưỡi vô cùng đẫm máu trong những tháng năm con người đã đặt chân lên mặt trăng, những cuộc trốn chạy não lòng của những người theo chủ nghĩa hậu tương lai, những cuộc hội họp mang tính chất toàn cầu của những kẻ thích giả dối, những vị thần tài mặt tươi roi rói, những vị bồ tát luôn mở miệng cười, và búp-bê lên hai có, búp-bê lên năm có, uyên ương gãy cánh có, uyên ương còn nguyên cánh có, và ngân hà lác đác mưa ngâu để chờ kẻ ở phía bờ bên kia… cái đám sinh linh bằng đất ấy chen chúc nhau đứng chật cả gian nhà tranh vách lá,
mỗi năm tháng trong thứ thời gian vô tận, mỗi nơi chốn trên mặt đất bao la, và mỗi con người giữa cuộc trần thế… là mỗi nỗi niềm, ta cố phác vẽ ra đây hết thảy những nỗi niềm,
ông ấy nói về những tác phẩm nghệ thuật của mình, và lúc người ta mang gạo rau đến đổi lấy những nỗi niềm ấy chính là lúc tiên sinh chăm chú nhìn dòng lịch sử nhân loại đang trôi đi, tôi nhớ lúc bấy giờ em nói thế, còn tôi thì như đang bị một thứ năng lực kỳ lạ nào đó từ người chép sử bằng đất truyền sang,
