khúc ca bi thiết của một kẻ cô độc

 

 

 

 

                                  

 

 

   hồn phách ta vẫn mở toang ra đất trời bốn phía
   minh triết cuộn giữa phù du…

 

 

I

 

có phải là khải thị của đêm

ta đọc thấy trong sự chần chừ của ánh mặt trời

buổi sớm mai đến muộn

rừng cây như không còn muốn nghe tiếng hát gượng gạo của chim

lũ chúng cũng mới trở về từ cuộc hành trình gian truân

ngang qua vùng cấm bay trên mặt đất và trên biển

những sắc lệnh ngu xuẩn của con người

khiến lũ chim vô cùng mệt mỏi

hỡi những vị thần cai quản đất đai

người yếm thế

hay người bất lực trước sự thô bạo của con người

ta kẻ cô độc bước trên bờ sử lịch

thấy lũ chim buồn

không thể không nói

 

II

 

lũ sâu bọ cựa mình trong chiếc áo màu máu

lập tức cuộc diễn tập về cách làm ngưng trệ cuộc tiến hóa diễn ra khắp nơi

có phải là khải thị của đêm

những kẻ ca ngợi lũ sâu bọ đã tụ tập thành bè nhóm

để làm ra những cuốn sách báng bổ vẻ đẹp của sự thật báng bổ

những cuộc trò chuyện của những kẻ vốn kết giao với những ngọn gió

thổi vể tự buổi hoang sơ

đổ xuống những chiều cô tịch

cứ rộ lên tiếng gà gáy đêm

những người đi tìm lương thảo cho ánh mặt trời

đã rời khỏi cuộc hành trình

ta kẻ cô độc bước trên bờ sử lịch

thấy con rắn buổi hồng hoang có mặt trong những cuộc diễn tập

được phát động bỡi lũ sâu bọ

những người đi tìm lương thảo cho ánh mặt trời

đang chờ nhau dưới đám mây mùa đông

 

 

III

 

những mảnh hồn cổ xưa lại hiện về trong trằn trọc nhận thức, ta chạy hụt hơi qua những tháng năm cũ để tìm chút an ủi trong những lời được viết ra trên mảnh đất nung, chữ viết hình nêm vàng ố cảm xúc, thời gian nén lại thành những hình hài, có thể là ký thác cái chết cao cả, người anh hùng chết cho tổ quốc lâm nguy, có thể là lời tiên tri về sự đảo lộn của thế giới, ai đó đứng nơi công trình cự thạch bên biển cả nhìn thấy số phận con người, có thể là cơn thịnh nộ của vị thần sinh nở khi nhìn thấy con người đã gạt bỏ niềm xúc động thiêng liêng ra khỏi cuộc giao phối của mình, có thể là tường trình vẻ tráng lệ của những cảm thức biến ngợp về buổi ban đầu kỳ diệu của tạo tác, sự bắt đầu cho sự bắt đầu thi ca, ta chạy hụt hơi qua những tháng năm tiền sử bới tìm trong đất những trường đoạn buồn vui của kiếp con người, những dấu vết cuộc tồn sinh bao giờ cũng làm ta bớt cô độc.

 

 

IV

có biết là ta đang cô độc hỡi những kẻ đã nằm xuống mảnh đất sỏi đá, nhau rốn ta cũng chôn ở nơi này, sỏi đá và những con mắt đã cạn nước mắt, ta vẫn thường hay nhìn thấy những nắm xương cũ kỹ ở trong đất vào những lúc nghĩ ngợi về ngôi làng Cù của mình, con đường vào làng ta có lúc được đắp cao lên có lúc bị sụt lở, những ngôi nhà trong làng ta có lúc biến thành nhà tầng nhà gác có lúc cháy rụi vì lửa của trời hay lửa của người, đồng làng ta có lúc ngọn lúa tươi tốt có lúc không người cày, nhưng hết thảy những thứ đó là đều thuộc về mảnh đất sỏi đá, đã mấy trăm năm sỏi đá và những con mắt đã cạn nước mắt, những người làng ta nằm xuống từ ngôi làng đã quá cũ kỹ, nên cũng để lại trong đất những nắm xương cũ kỹ, ta cũng thường hay nhìn thấy những ngọn tre làng phủ xuống trong giấc ngủ, những ngọn tre làng như những con mắt đã cạn nước mắt

 

 

V

 

những giấc mơ chẳng mách bảo ta điều gì mới mẻ, lúc ngày ta gần như hụt hơi giữa một thế giới đang xoay chuyển đến mức như không còn kịp nhìn, đêm lại nằm mơ thấy mình chạy trối chết giữa cuộc rượt đuổi của bầy thú hoang, ta chạy như không còn kịp sống, thì ra giấc mơ trong đêm chẳng qua là một cách diễn dịch khác của ngày, đêm hôm qua ta nằm mơ thấy chó sủa khắp nơi trên mặt đất, lũ chó lùng sục hết thảy những ngõ ngách của nền văn minh cổ kính, lùng sục hết thảy những ý nghĩ của những kẻ đang dốc hết tâm sức cho một ngày nhìn thấy được thứ vật chất tối bấy nay vẫn phủ lên mặt đất, theo sau lũ chó là những kẻ mặc áo quần đen, đội mũ đen, đi giày đen, tiếp sau đó là những bắt bớ, bắn giết…sáng ra ta đem kể với người làng Cù ta về giấc mơ trong đêm, nghe xong mọi người đều bảo đấy là thật chứ chẳng phải mơ.

 

 

VI

 

có phải là khải thị của đêm, ta đọc thấy trong màu ráng chiều niềm nghi hoặc, chẳng phải tài ba như kẻ đo đạc con nước sông Nil cổ kính, nhưng từng là kẻ ruộng, ta cũng biết nhìn màu ráng chiều đoán vận mệnh cây lúa trên đồng làng, buổi chiều hôm nhìn nhữngđám mây màu máu trên đỉnh núi Voi Nằm, ta không thể không cảm thấy nghi hoặc về một cơn mưa trái mùa làm nảy sinh loài sâu bọ, đêm nghe tiếng vạc kêu trên đồng làng, tiếng kêu khắc khoải tựa buổi mới lập đất, và lũ chó nhà ai, như đang chỏ mòm về phía bầu trời có tiếng vạc, cùng tru lên những lời lẽ, cũng khắc khoải như tiếng vạc kêu sương, sự cảm nhận đơn giản của kẻ ruộng mách bảo với ta rằng lũ chó nhà ai và lũ vạc kêu sương là đồng đảng, chúng đang hùa nhau để giả nói cho con người biết là chúng đang biết có điều hệ trọng gì đó sắp xảy ra

 

 

VII

 

ta vẫn hít thở dưới bầu trời xưa cũ, trăng sao vẫn là trăng sao thuở trước, nhưng ta đọc thấy sự lơ là trong cách gặm cỏ của lũ bò ở làng Cù ta, nếu không nói là chúng không còn muốn gặm cỏ, làm như thể chúng sắp tiến hóa lên một loài giống nào đó cao hơn loài bò gặm cỏ không còn phải gặm cỏ, cũng trăng sao thuở trước, nhưng ta đọc thấy sự lơ là trong cách đến với nhau của con người thời đại, dường không còn niềm xúc động thiêng của những đêm tiền sử đốt lửa giữa rừng sâu, con người là phải nắm chặt tay nhau cùng cười khóc giữa thế giới đầy bất trắc, làng Cù ta nhỏ như bàn tay, đêm chỉ mỗi tiếng chó sủa trong làng cũng làm ta tỉnh ngủ, đêm ta cứ lơ mơ nghe thấy tiếng kêu cứu vang lên khắp mặt đất, có khi là ta nghe như tiếng tức tửi không thành lời, hay là sự ngu xuẩn của thời đại đang siết cổ con người, đêm ta cứ nghe lũ chó trong làng hùa nhau sủa, làm như thể chúng biết cách thông báo cho nhau biết đến lúc đó là hết thảy phải cùng sủa lên

 

 

VIII

 

những tháng năm lạc vào kẻ chợ giống như cuộc lênh đênh ngẫu nhĩ cắt ngang cuộc đời ta

mấy lần ta lạc vào kẻ chợ

ký ức nặng trịch những đám mây màu tro

những ngõ ngách của cuộc tồn sinh luôn tác động lên nghĩ ngợi của ta

nhưng có một điều chắc chắn

là không gì xóa được thứ âm vang hoang dã trong ký ức ta

tiếng ếch nhái trên đồng làng

 

*

 

phố chợ và biển cả đứng bên nhau

như một sắp đặt cố ý của những nhà thiết kế chương trình xâm chiếm đất đai

những thế kỷ trước

đi đến đó là hết đường đi

chỉ còn ra biển

mấy lần lạc vào phố biển như nơi qui tụ những nghĩ ngợi của con người

ta cứ căng mắt nhìn vào thứ quá khứ dày đặc sử sự như luôn bị át đi bỡi tiếng biển gào

 

*

 

ta nhìn thấy vũ điệu apsara lượn lờ trên những vị quân vương luôn muốn được ngợi ca là kẻ bách chiến bách thắng, tất nhiên là chẳng có vị quân vương nào muốn bị nguyền rủa bỡi những linh hồn rã mục trong đất đai thấm máu, đâu còn có kinh thành nào ngả bóng lên biển cả, ta nhìn thấy những cơn ác mộng phủ xuống mảnh đất như bàn tay đơn độc thò ra biển cả, cơn ác mộng của thế kỷ, những con đường phố loang lổ thời gian, đào lên và lấp lại, và lại đào lên, bến nước luôn vọng lại tiếng còi tàu ẩm ướt, nỗi sợ hãi choàng lên năm tháng, ác mộng lại chuyển sang đại mộng, người ta lại bắt đầu nói về bầu trời đầy sao, các vị thần trên cao đã xuống đất bước đi cùng con người thời đại, áo gấm đang bay trong gió, bỗng giữa chừng có kẻ hấp hối vì đánh mất niềm tin, đêm, những cột đèn đường vẫn thao thức

 

*

 

em đến giữa lúc những kẻ coi ngó phố chợ còn đang ngái ngủ

những tay biện thuyết nghênh ngang đi lại

quãng trường thời đại luôn vang lên những lời hô hét

hết thảy hãy cùng tiến lên

những người đánh cá đêm ngoài khơi phải chờ cho đến lúc tàn cuộc đỏ đen nơi phố chợ

mới dám bủa lưới

thì chẳng phải là đang buổi thanh bình

nhưng bỡi vì em mang trong mình những nghĩ ngợi khác với nghĩ ngợi nhưng tay biện thuyết

nên không còn được ăn cơm gạo của phố chợ

đêm

những ngọn đèn đường vẫn thao thức

ta đưa em đến trú ngụ ở vùng núi rừng biên cương của xứ sở

một cuộc tình khởi lên giữa bão tố

 

*

 

có phải là khải thị của đêm

ta đọc thấy trong vẻ hối hả của người khách đi đường trong buổi sớm tinh mơ

ông tìm ai nơi đây

kẻ chợ thấy có kẻ hơi khác thường thì hỏi

người khách đi đường bảo là đang lo lắng không còn đủ thời gian để ra khỏi phố chợ

*

 

kẻ chợ

nơi nuôi dưỡng những giấc mơ về một quần thể loài người huy hoàng khoáng đạt

có vẻ như là yếu tố làm nên những cuộc văn minh trong quá khứ

làm sao không nói đến cách tụ tập thành những quần cư có thành lũy bốn bên như là chỗ bắt đầu cho những khái niệm về chốn đô hội tráng lệ về sau

mọc lên cùng những lâu đài phố chợ là những lâu đài tư duy về cách tiếp cận thế giới tự nhiên

tự thế kỷ này sang thế kỷ khác những chân lý của tự nhiên được tư duy con người lần lượt xác lập

kẻ chợ

chỗ bắt đầu cho những bắt đầu của sự sáng giá

nhưng lại là chốn trú ẩn của những tội lỗi

kẻ chợ vốn là kinh đô của những cuộc trác táng qui mô của loài người kinh đô của những cuộc thương hồ sóng gió với muôn vạn hình thù sáng nghĩ bỡi những bộ óc đầy vẻ bí ẩn của con người và là kinh đô của những triều đại hình thành giữa cuộc phong ba trần thế lịch sử là màu sắc của các triều đại phong kín giữa những thành quách kiên cố là những mưu toan nhằm làm cho con người phải luôn tuân phục những sức mạnh luôn được gọi bằng những tên gọi đẹp đẽ thiêng liêng một cách cố ý thứ sức mạnh có vẻ vô hình nhưng thực ra là những quyền lực tệ hại của con người muốn đem đặt lên đầu con người

kẻ chợ

nơi bắt đầu cho những niềm thao thức

 

*

và em

đã trở thành người con gái của dáng vẻ vô biên

 

 

IX

 

và đây là cuộc đuổi bắt ngoạn mục của thế kỷ

cuộc đuổi bắt các thứ mục đích

đuổi bắt các thứ ý đồ

đuổi bắt các thứ trạng thái ý thức
tỉnh táo có cuồng loạn có

khói bụi tỏa kín bầu trời thế kỷ

ta hụt hơi và vô cùng cô độc trong việc trốn chạy khỏi các cuộc rao giảng về cách thế tồn tại của những tay biện thuyết tầm cỡ của thời đại

trốn chạy khỏi các cuộc tuyên truyền về một trật tự mới của mặt đất và bầu trời của những nhà mộ quân quyết đoán

trốn chạy khỏi những cuộc trưng bày về các học thuyết về cái chết của những vị triết gia ăn vận hoàn toàn theo kiểu đương đại

là bọn họ đến từ các thế lực

đến từ các phe nhóm từ các trường phái các xu hướng …

đang có mặt khắp nơi trên mặt đất như sự đột phá của thời đại

cái thời đại lắm việc lắm lời lắm cảnh ngộ ly kỳ

có vẻ như là thời cô đặc sầm uất nhất trong lịch sử con người

 

*

 

ta cố chạy thật xa quảng trường thời đại nhưng vẫn còn nghe thấy giọng nói như ngọn dáo dính máu chọc vào thịt da ta, giọng nói của thằng cha phù thủy, ta gọi tay biện thuyết mặc áo da đi giày da đang thuyết giảng về ý nghĩa những cuộc xâm lấn đất đai của cha ông hắn là thằng cha phù thủy

 

cúi rạp dưới chân cha ông kẻ này là những vị vua chúa trên các miền đất trải dài từ phương bắc lạnh lẽo đến phương nam gió ấm, những biên cương đất đai của đám tiểu quốc dưới nắng mặt trời này chẳng là cái quái gì đối với cha ông kẻ này, nhưng chỉ vì là lòng nhân, lòng nhân của một đại cường quốc muốn đem ánh sáng của một nền văn minh sáng giá ban phát cho lũ chúng, do vậy mới có việc thu hết thảy về một mối

 

ta gọi tay biện thuyết mặc áo da đi giày da ở quảng trường thời đại là thằng cha phù thủy, bỡi giọng điệu của hắn là rặt với cách nói năng ma quỉ của một lão phù thủy lão luyện trong những cách thức lừa bịp kẻ khác

 

*

 

ta cố chạy thật xa quảng trường thời đại nhưng vẫn còn nghe thấy tiếng hát véo von của đám vũ nữ đến từ những sa mạc phương nam trong bầu đoàn đi rao giảng về sự bất tử, ở quảng trường thời đại, sau mỗi bài thuyết giảng của kẻ nhân danh sứ giả của hư vô, đám vũ nữ lại khởi lên những vũ khúc mô tả cái thế giới lung linh kỳ dị chỉ chứa đựng sự bất tử qua xiêm y tơi tả như những chiếc lá trước gió cùng với giọng hát tựa khúc hồn phiêu dạt, sự bất tử ở đây là đồng nghĩa với hư vô

 

em chờ anh từ thế kỷ này sang thế kỷ khác chờ anh qua những mùa gió lạnh thấu xương và thứ nắng cháy thịt da nhưng chẳng hề chi đâu có nghĩa gì nhan sắc tàn phai chỉ cần được nhìn thấy anh hết thảy sẽ hồi sinh gió sẽ ngừng thổi nắng sẽ tan niềm hạnh phúc vĩnh cửu nơi thế giới này chỉ có thể có được từ cái chết của anh

 

ta chạy, và cảm thấy vô cùng sợ hãi thứ giọng hát quyến rủ sự tiêu vong,

quyến rủ cái chết, ta chưa bao giờ nghe thấy thứ giọng hát đầy ma lực lầm than như thế, hát để kêu gọi sự phủ nhận sự sống nơi mặt đất

 

*

 

ta cố chạy cho thật xa nhưng vẫn còn nghe thấy tiếng trống chiêng, cuộc mộ quân kỳ dị nhất trong lịch sử của loài người đang diễn ra ở quảng trường thời đại, ngay từ phút đầu nhìn thấy người chỉ huy cuộc mộ quân bước lên bục diễn thuyết tuyên bố rằng trật tự thế giới phải được thay đổi, ta đã linh cảm về một đại nạn của thế kỷ

 

con người vẫn đang ngập ngụa trong những thứ kỷ cương cũ nát, những thiên niên kỷ buồn tẻ vẫn cứ trôi đi, con người chỉ làm mỗi việc thêm vào hay bớt đi những thứ có sẵn, những thứ đã được tạo ra tự những nghìn triệu năm trước, những nguyên tắc ẩm mốc vẫn đang ngự trị trên đầu nhân loại, quyền lực vẫn được mua bằng sự dối trá và công lý phải luôn trả giá bằng máu, đã đến lúc phải được dọn dẹp sửa sang lại hết thảy

 

vào lúc người chỉ huy cuộc mộ quân đọc xong cương lĩnh và nổi trống chiêng thì ta rời khỏi quảng trường thời đại, chính là ánh mắt như ngọn lửa tam muội đốt cháy cả thế gian của ông làm ta sợ hãi hơn là sợ hãi cái cương lĩnh đầy máu me của ông, ta phải chạy cho thật xa, vì không thể để cho ông ta bắt ta cùng ông ta đi tấn công chân lý của lịch sử

 

*

 

ta vẫn cố chạy thật xa để không còn nghe thấy nhìn thấy những rắc rối phức tạp của thời đại

nhưng khi ngoảnh lại nhìn

ta biết là vẫn chưa ra khỏi ngôi làng Cù thân yêu của ta

lũ chim cu vẫn đang gù tình nơi bờ tre đầu làng

 

X

 

có phải là khải thị của đêm

ta đọc thấy sự mệt mỏi trong ngọn gió buổi sớm mai thổi qua ngôi làng thân yêu của mình

 

ai bảo ta mệt mỏi

có những lúc thấy cô độc thì có

ta vẫn thổi qua những núi non và biển cả

vào những lúc cảm thấy cô độc

ta cứ gào lên

rừng cây trên núi cũng gào lên

nước ở biển cả cũng gào lên

làm như thể chúng muốn chia xẻ niềm cô độc của ta

nhưng chúng càng gào to ta càng thấy cô độc

bỡi núi biển và ta là những vật thể vô cùngkhác

 

gió nói

 

ta nói

giữa giấc miên trường của tồn tại

bỗng một ngọn gió nổi lên

làm thay đổi những khái niệm

 

đó chỉ là cách nghĩ ngợi về thế giới của con người

tồn tại vốn là những mảnh rời

nghìn lần cô độc

ta đâu thấy có nỗi niềm nào

khi núi lở sông lở

 

gió nói

 

nhưng nghe nói tự thuở mờ mịt trăng sao không có đến nửa tiếng cựa mình của đất không có đến nửa tiếng vỗ cánh của con thiêu thân không có đến nửa giọt nước mắt của đá không có đến nửa tiếng lá rụng trên ngàn không có đến nửa bước chân loài dã thú không có đến nửa vẻ u buồn của cơn mưa mùa đông không có đến nửa cuộc chia ly của chiếc lá mùa thu không có mùa không có ngày đêm không có năm tháng không có gì cả rồi từ cõi trống không vô tích sự bỗng mở ra một thời khắc khác thời khắc của có có đất trời sông núi có ngọn gió sớm mai thổi qua đồng làng có con chim bịp gọi đêm có đám ma quỉ lẫn lộn với đám người chen chúc nhau trong cuộc tồn sinh có người con trai đi tìm người tình ở cuối đất cùng trời tồn tại đã chuyển sang thời khắc đông vui sao lại còn niềm cô độc

 

ta nói

 

ta cũng nghe nói khi chuyển từ cõi trống trơn vô định sang thời khắc hiện hữu thì tồn tại muốn giữ nguyên hình hài của buổi ban đầu, thì chẳng phải buổi nguyên sơ vô định là niềm cô độc tuyệt đối hay sao
 

gió nói

 

XI

 

có phải là khải thị của đêm

ta đọc thấy sự chần chừ của những giọt sương trên cỏ

như những giọt nước mắt của đêm không muốn lau khô

này bạn có định đi về phía mặt trời đang lên

ta nghe con đường cỏ còn long lanh những giọt sương hỏi người khách đi đường

dường cả ông khách lẫn con đường đều đang mang trong mình thứ tâm trạng đặc biệt nào đó nếu không nói là hơi bí ẩn

ta thấy ông khách đưa tay che ánh mặt trời nhìn con đường cỏ dưới chân ngẫm nghĩ rồi lặng lẽ đi về phía mặt trời lặn

những giọt sương trên cỏ cũng lặng lẽ tan

 

*

có lẽ nào lại là niềm cô độc

ẩn dấu trong các vật thể

 

*

 

có phải là khải thị của đêm

ta nhìn thấy trên bầu trời buổi sớm tinh sương những ngôi sao cứ mở to mắt về phía nhân gian

như thể chúng chẳng muốn để cho đêm qua đi

này các bạn có hiểu thế có nghĩa là thế nào không

ta hỏi thử những người khách đi đường qua đêm ở làng ta đang từ giã mọi người ra đi

bọn họ nói không lẽ niềm cô độc lại ẩn dấu nơi các vì sao

 

 

XII

 

đằng sau vẻ bình tĩnh của thế giới như đang ẩn dấu điều gì nghiêm trọng

chỉ mỗi ánh mắt sợ hãi của ai đó thoáng thấy trong đám khách bộ hành cũng khiến ta phải nghĩ ngợi

niềm hoài nghi về thế giới thôi thúc ta lao vào cuộc tìm kiếm

dường những bảng chỉ dẫn đường ở nơi đây đã bị ai đó lấy mất trong đêm

ta có hơi phân vân dưới ánh mặt trời buổi sớm mai

có thể ánh mắt em là yếu tố khiến ta có đủ sáng suốt

bấy giờ dưới ánh mặt trời buổi sớm mai

ta cứ thấy em

người con gái của dáng vẻ vô biên đang đứng nhìn ta

này những kẻ ngông cuồng

các người có nhổ hết những bảng chỉ đường trên mặt đất

thì ta cũng biết cách đi tới

ở một bến cảng có rất nhiều người đang chờ đợi

lặng lẽ và căng thẳng

chẳng có con tàu nào cập bến

cũng chẳng có con tàu nào rời bến

chỉ có những kẻ đang chờ đợi

tất cả bọn họ đều nhìn ra biển

lặng lẽ và căng thẳng

ta đi hỏi thử những người nhặt vỏ sò gần đó

tất cả bọn họ đều bảo từng nghe kể những kẻ ấy đã chờ suốt mấy trăm năm qua

chờ những người cha những người chồng và những người con đi tìm sự thật của thế giới trở về

ta buồn bã rời khỏi bến cảng bất hạnh đi về phía thành phố

buổi trưa

không có dấu hiệu nào cho thấy buổi trưa thì bớt người đi lại bớt xe cộ trên đường và bớt đi những tạp âm

ta đứng chờ ở một bến xe buýt

nhưng cũng chẳng biết là sẽ đi đâu

một người mù bước xuống xe có vẻ đang nóng lòng muốn đi đâu đó

ta hỏi thử thì biết

người ấy sẽ ở chơi thành phố này mấy hôm rồi lên đường đi tìm sự thật của thế giới

 

 

giã,
tháng 12/2014
tháng 1/2015