những ký ức vụn/thiên đường tuổi thơ

Ngồi thử tính những thứ tôi còn nợ cuộc sống thì thấy quá nhiều, trong đó có khoản nợ lũ chuồn chuồn. Mà tôi có nợ lũ chuồn chuồn  là cũng tại ông Sáu Thiết. Với đám trẻ bọn tôi hồi ấy, ông Sáu Thiết như một vị lãnh tụ anh minh dẫn dắt  bọn tôi thoát khỏi cảnh ngu tối. Ông trời chỉ có một cái chân, và lúc nào cũng có chửa, nên lúc nào cũng nhìn  thấy cái bụng to tổ bố. Mới đầu thì hết thảy lũ heo đều có sừng, sau đó  thì mới nhượng lại hết thảy sừng cho lũ bò. Con sông nào cũng có hai cái bờ nằm ở hai bên, lúc có nước thì chảy, lúc không có nước thì đứng im… Thứ kiến thức bách khoa đó là do ông Sáu Thiết truyền đạt. Ở làng tôi có nhiều thứ có vẻ kỳ cục. Đàn bà phụ nữ cũng hút thuốc lá, cũng cầm cày cày ruộng, như đàn ông. Nói chung, hằng ngày, người lớn ai cũng đi cày. Chỉ ông Sáu Thiết là ở nhà để dẫn dắt  đám trẻ bọn tôi. Tôi thì tôi cho rằng khi  được ông Sáu truyền cho kiến thức ấy, thứ kiến thức liệt kê sau đây, thì trong đám trẻ nít bọn tôi đã xảy ra một cuộc cách mạng, cũng to lớn như khi loài người tìm ra lửa.

Chuồn chuồn bay cao thì nắng, bay thấp thì gió, bay vừa thì mưa.
Chuồn chuồn, khi vui nó đậu, khi buồn nó bay.
Chuồn chuồn cắn rún biết bay.

Khi tôi sinh ra thì thấy ở đất quê mình có lũ cu gù trên hàng tre sau nhà, thấy  có đám cò trắng cứ  mỗi chiều về thì từ cánh đồng làng cùng cất cánh bay về núi, thấy có lũ bò heo gà vịt. Và tất nhiên trong  đám sinh vật nhiều vô kể ấy có lũ chuồn chuồn. Đông lắm. Ở trên đồng làng, ở trong vườn nhà, dường  nơi nào cũng có lũ chúng. Như vậy là nhờ ông Sáu Thiết bọn tôi đã biết dự báo thời tiết, biết nỗi buồn vui của lũ chuồn chuồn. Nhưng cái  biến cố mang tính cách mạng ấy là do chuyện cắn rún. Trong muôn loài, chỉ loài chim mới biết bay. Và nghe đâu thần thánh cũng bay được như chim. Giờ bọn tôi chỉ làm mỗi việc đơn giản là cho lũ chuồn chuồn cắn rún của mình thì sẽ nhập vào thế giới của thần thánh và thế giới của các loài chim! Một luồng sinh khí mới bỗng thổi vào cuộc  sống vốn bình lặng của đám trẻ bọn tôi. Thì ngày nào ông Sáu Thiết lại không cho chuồn chuồn  cắn rốn của ông cho bọn tôi xem. Mà cũng lạ thật, như để giúp bọn tôi sớm nhập vào thế giới thần tiên  ấy,  lũ chuồn chuồn kéo về làng tôi mỗi ngày một đông. Chỗ cốt tử là cắn thế nào, cho nên không phải  đứa nào cho chuồn chuồn cắn rún thì cũng biết bay. Ông Sáu nói. Như vậy, vấn đề còn lại là bọn tôi phải học cho bằng được cái cách cho chuồn chuồn cắn rún. Nhưng ông Sáu bảo đây là việc tâm truyền, tức cứ nhìn ông làm mà làm theo, chứ chẳng thể diễn bằng lời. Lúc cho chuồn chuồn cắn rún miếng đầu tiên, tôi thấy tới ba bốn ông trời. Nhè chỗ núm ruột mà cắn, làm sao không đau. Mẹ tôi hỏi đau sao mà bỏ cơm? Tôi nói là đau rún. Mẹ hỏi đương không sao đau rún? Tôi không đáp, mà hỏi lại mẹ, rằng hồi nhỏ mẹ có cho chuồn chuồn cắn rún hay không? Tối mẹ sẽ kể cho nghe. Mẹ tôi nói thế tức là bà đã rõ nguồn cơn. Tối, cơm nước xong yên, tôi theo mẹ tôi bay vào cái thế giới ấy. Bà hạ cánh xuống bờ một con sông. Đang mùa đông. Con nước đầy bờ. Một chặp, một con thuồng luồng to lớn ngóc đầu lên khỏi nước, khạc ra  một ông vua, lát sau, ông vua khạc ra những con rắn mẹ và rắn con. Còn mẹ thì khạc ra thứ gì? Tôi xen vào cuộc bay của mẹ tôi. Bà bảo đừng hỏi, vì mọi thứ là do lũ chuồn chuồn mà ra. Tôi nghe nhẹ cả người. Và ngủ một hơi đến sáng. Có phải đoán biết chuyện trong đêm hay không, vừa trông thấy tôi, ông Sáu hỏi bay được rồi phải không? Tôi đâu dại gì đi khai chuyện bay theo mẹ tôi. Sao ông Sáu vẫn chưa kể cho lũ con nghe ông đã bay thế nào? Lần đầu tiên tôi lên tiếng đòi hỏi vị lãnh tụ anh minh của mình phải kể ra những chuyến bay của ông. Lập tức, lũ trẻ nít trong làng tôn tôi là đại ca. Đại ca đã bay được lần nào chưa? Bọn chúng theo hỏi. Tôi dại gì đi khai thật với lũ đàn em chuyện đã bay được hay chưa bay được. Có một sáng trời trở gió. Lũ chuồn chuồn như tụ tập về làng tôi nhiều hơn. Cứ coi ta làm, rồi đứa nào nấy cho chuồn chuồn cắn rún, và nấy bay. Ông Sáu lại nói to lên  câu  ông vẫn nói mỗi lần dạy cho bọn tôi cách cho chuồn chuồn cắn rún. Còn lũ chuồn chuồn thì vừa bay, vừa sà lên đầu bọn tôi. Chuồn chuồn cắn miếng thứ hai, tôi thấy tới mười một ông trời. Kể từ bữa đó, cứ nghĩ đến bộ răng của lũ chuồn chuồn là tôi cảm thấy rất hãi. Tuy thế, tôi vẫn thầm hứa với lũ chúng rằng, ngày nào tôi biết bay, thì tôi sẽ dìu dắt  lũ chúng vào  thế giới của thần tiên. Có lẽ là ông Sáu, vị lãnh tụ muôn vàn kính yêu của bọn tôi, muốn để cho mỗi đứa trong bọn tôi tự tìm thấy cái thế giới lý tưởng ấy theo cách riêng của mình, nên chẳng bao giờ hé môi về những chuyến bay thời thơ ấu của ông. Còn tôi, sau lần  liều mình tra hỏi ông, và được đám trẻ nít trong làng tôn là đại ca, tôi thấy thế là mình đã đạt được niềm vinh quang. Có một đứa trong bọn tôi đã cho chuồn chuồn cắn rún  ngay trước ông Sáu và bọn tôi. Có lẽ là đau lắm, nên thằng đó đã phản ứng một cách dã man là ngắt con chuồn chuồn ra làm đôi, ném xuống đất. Tôi cứ tưởng ông Sáu  không còn coi nó là đệ tử của ông. Nhưng không phải. Không sao, có những thứ lý tưởng người ta phải đổ ra rất nhiều xương máu mới có. Ông Sáu nói. Bọn tôi chỉ hiểu câu ấy ở mức độ rằng thằng đó chẳng có lỗi chi. Tôi thì sau  khi cho chuồn chuồn cắn rún  miếng thứ hai, chẳng còn dám cho lũ chúng cắn thêm miếng nào nữa. Nhưng cứ đêm đến là tôi lại đòi bay theo mẹ tôi. Có một đêm bà hạ cánh xuống một khu rừng già. Một con hổ thấy mẹ tôi thì nhoẻn miệng cười, rồi lửng thửng đi về phía suối nước. Một chặp, lũ chim bay đến đậu trên  gọp đá, chỗ mẹ tôi đương ngồi, hót vang rừng vang núi. Lúc lũ chúng bay đi thì một tòa lâu đài hiện ra ở  phía bên kia gộp đá. Mẹ của con đang đợi đấy. Một đứa bé gái nói với mẹ tôi. Rồi nắm tay mẹ tôi dắt vào tòa lâu đài. Chị rất nhớ em. Nàng tiên có mái tóc xỏa kín lưng nói, rồi đặt  đứa con trai của mình vào  một đóa hoa đương nở. Em cũng rất nhớ chị. Mẹ tôi nói. Vậy ngày xưa mẹ cũng là tiên? Tôi xen vào cuộc bay của mẹ. Mẹ tôi bảo hãy im, vì bà đang trò chuyện với tiên. Đứa con gái mang ra một bình nước cam lồ, đưa cho thằng bé uống. Cha con bé ấy giờ ở đâu? Mẹ tôi hỏi. Lúc thì ngủ ở bên này, lúc lại ngủ ở  bên kia dải Ngân Hà. Nàng tiên có mái tóc xỏa kín lưng kéo áo lau nước mắt, nói.  Còn  cha thằng bé thì ở đâu? Mẹ tôi lại hỏi. Cũng chẳng rõ nữa, chuyện tình duyên ở chốn này  cũng giống như chuyện trần gian. Nàng tiên có mái tóc xỏa kín lưng đáp.Tôi rất muốn hỏi bà nữ tiên  nói thế là sao, nhưng mẹ tôi đã chuyển sang một chuyến bay khác. Như vậy là đám trẻ nít trong làng không còn đến với ông Sáu . Bọn chúng mê những chuyến bay tôi chế biến từ những chuyến bay của mẹ tôi. Khi ta bay đến bờ con sông đó thì mây kéo đến kín trời đất,  ta hô mưa đi, tức thì trời đổ mưa,  đứng nhìn con nước sông một chặp, ta khạc ra một ông vua, lấy lá mít chằm mũ mà đội, chằm giày mà mang, chằm áo quần mà mặc, ta hô, tức thì ông vua có cái bụng to gấp ba cái đầu lật đật chạy vào trong xóm, leo lên cây mít, để hái lá mít, lát sau chạy trở lại chỗ bờ sông để gặp ta, thưa đại ca, giày mũ quần áo đủ cả, giờ thì đi đâu nữa, đi bắt chuồn chuồn, ta hô, ông vua có cái bụng to gấp ba cái đầu chạy đi bắt chuồn chuồn, thưa đại ca, chuồn chuồn bắt rồi, cho cắn rún, ta hô, và thấy lão vua nhăn mặt nhăn mày, có đau không, ta hỏi, thưa đau, đã biết bay chưa, ta lại hỏi, thưa chưa, chưa biết bay thì chết, ta hô, và khạc ra những ngọn lửa to bằng cái thúng, một chặp sau thì ông vua có cái bụng to gấp ba cái đầu biến thành những rắn mẹ rắn con… Sau đó thì sao, đại ca? Lũ nó óng lên. Khi nghe mẹ tôi kể những chuyến bay thời thơ ấu của bà, tôi đâu hiểu hết những điều bà kể ra. Nên giờ chế biến các chuyến bay ấy thành ra các chuyến bay của tôi, thì tôi cũng đâu hiểu hết tôi đang nói những gì. Nhưng là đại ca, nên tôi phải lên mặt lũ chúng. Sau đó thì cứ việc bay, chứ còn sao nữa, lũ bayquả là một lũ ngu. Tôi mắng lũ chúng. Sau bữa thằng đó xé chết con chuồn chuồn, dường chẳng đứa nào trong bọn tôi còn dám  cho chuồn chuồn cắn rún của mình. Không dám cho chuồn chuồn cắn rún, nhưng đứa nào cũng tuyên bố là sẽ bay. Tao sẽ bay vào những chỗ còn hay hơn đại ca! Chúng đã tuyên bố với nhau như thế. Có nghĩa là có một cuộc âm thầm chạy đua vào chốn thiên đường. Chẳng biết ông Sáu Thiết, vị lãnh tụ anh minh của bọn tôi, đang vui vì biết  bọn tôi đang đua nhau để bay, hay đang buồn vì chúng nó kéo đến với tôi, mà không còn đến với ông để  học cách cho chuồn chuồn cắn rún. Bay được rồi phải không?  Gặp đứa nào, ông cũng hỏi vậy. Còn tôi, để giữ niềm vinh quang lũ chúng phong tặng, tôi phải tiếp tục kể cho chúng nghe những chuyến bay của mình. Có nghĩa là tôi phải bám theo các chuyến bay thời thơ ấu của mẹ tôi, để tiếp tục  chế biến thành các chuyến bay của tôi, chẳng còn thiết đến chuyện cho chuồn chuồn cắn rún để biết bay.  Nên rốt cuộc là tôi vẫn còn nợ lũ chuồn chuồn.

Giã, 2009-2015

Leave a Reply

Your email address will not be published.