Một thứ hoang vu quá mới mẻ

 

 

Poitout Anne Marie/Pháp

 

 

tôi khá vất vả ở xứ sở chỉ toàn giấc mơ, một mièn đất mới, chẳng phải sơn nhai hải giác gì đâu, mà là một thứ hoang vu quá mới mẻ bỗng trồi lên giữa cuộc tuần hoàn vốn đã phù sinh đến tận gốc rễ, ở chỗ này, dày đặc lũ bướm, lũ bướm cứ sà xuống, đồng ruộng, làng xóm, phố phường đầy dẫy lũ bướm, thì ra bướm là bọn đưa tin cho bọn dâm ô quyền lực, tôi đọc thử một tờ rơi: ‘‘rồi ra vương quốc  của chúng ta sẽ trở thành cường quốc  của đức hạnh, trung với nước hiếu với dân không phải đức hạnh là gì, chúng ta nhất định thắng, và địch nhất định thua, đức hạnh muôn năm/lời  của ngài tể tướng, và ở chỗ kia là một thứ khí hậu [hay thời tiết nhỉ] quá dịu mát, cứ như một lời ru, sự hợp sức của lịch sử vô trùng và văn chương vô trùng nếu không làm ra thứ khí hậu ấy thì làm ra gì nào [chữ vô trùng, về sau tôi hiểu, có nghĩa khoa học lịch sử và văn chương tuyệt đối trung thành với đường hướng trị nước của xứ sở] ồ tôi đang bước đi dưới thứ vòm trời vô cùng dịu mát, không phải dịu mát theo nghĩa thông tục, gió dịu mát, hay nắng dịu mát, mà là thứ cơ cấu từ  tư duy của những nhà nghiên cứu lịch sử và văn chương luôn tuyệt đối trung thành với ngài tể tướng, ngay ở đầu con đường vào kinh đô của xứ sở, tôi đụng phải một giấc mơ lớn, trên nóc đại sảnh đường, nơi làm việc của chính phủ liên bang, một con chim Mư bằng xi măng cốt sắt đang sãi cánh bay, tôi gọi là giấc mơ lớn bỡi theo truyền  thuyết phương đông chim Mư là tượng trưng cho sự cường thịnh, nhưng ông lão hát rong lại nói ra những điều không vui, không phải ông nói về buổi bình minh chim hót, mà về buổi bình minh của  tri thức mù lòa: ‘‘ngông cuồng choán hết chỗ trong nghĩ ngợi, thì ra cái chết là đang chuyện trò cùng những nhà kỷ trị’’, lời hát như sấm ngôn, tôi nghi ông lão đến tự thời trước thời văn minh của lý trí, thời người ta ăn nói dè dặt và đầy tính tiên tri, rốt cuộc tôi cũng tìm ra chỗ ở của nàng, người ta nhốt nàng trong thứ vòng tròn bằng chữ, chỉ có định nghĩa với định nghĩa, những định nghĩa về tư do, hạnh phúc, những định nghĩa về vinh quang, sung sướng, khi thoát khỏi các thứ giấc mơ ấy nàng có vẻ kiệt sức, 

 

 

[trong Ở mỗi chặng dừng chân]